09:59 | 03/09/2019

Kinh nghiệm quốc tế về đánh giá lại quy mô tổng sản phẩm trong nước

Trên cơ sở lý luận của hệ thống tài khoản quốc gia, thực trạng tình hình kinh tế - xã hội và tổ chức quản lý, các quốc gia vận dụng linh hoạt trong việc thực hiện đánh giá lại quy mô GDP. Hầu hết các quốc gia có năng lực thống kê tốt đều tiến hành rà soát, đánh giá lại quy mô GDP thường xuyên và định kỳ.
Kết quả rà soát, đánh giá lại quy mô tổng sản phẩm trong nước giai đoạn 2010-2017 Đánh giá lại quy mô GDP là nhiệm vụ cần thiết
kinh nghiem quoc te ve danh gia lai quy mo tong san pham trong nuoc
Hầu hết các quốc gia có năng lực thống kê tốt đều tiến hành rà soát, đánh giá lại quy mô GDP

Cuối tháng 7/2013, Mỹ công bố kết quả đánh giá lại GDP theo cách tiếp cận mới trên cơ sở cập nhật khung lý thuyết của hệ thống tài khoản quốc gia 2008 (SNA2008). Theo đó, quy mô GDP của Mỹ năm 2012 tăng thêm 560 tỉ USD, tăng 3,6% so với số liệu đã công bố. Đây là kết quả của sự thay đổi phạm vi tính GDP nhằm phù hợp với phương pháp luận của SNA2008; trong đó có sự thay đổi về cách xử lý tài sản sở hữu trí tuệ. Hoạt động nghiên cứu, phát triển được nhìn nhận là một ngành kinh tế độc lập, tính vào tích lũy tài sản cố định thay vì được coi là sản phẩm phụ và tính vào chi phí đầu vào của quá trình sản xuất như trước đây. Theo lý thuyết tài khoản quốc gia, đánh giá lại thuộc vòng 3.

Năm 2012, Canada cũng tiến hành công bố kết quả đánh giá lại dãy số GDP từ năm 2007-2011 sau khi thực hiện cập nhật khung lý thuyết SNA2008; cập nhật nguồn thông tin hiện có và bổ sung thông tin mới phát sinh; cập nhật các bảng phân loại mới v.v... Kết quả sau khi đánh giá lại, quy mô GDP năm 2011 của Canada tăng thêm 2,4% (tương đương tăng 36,4 tỉ USD).

Trung Quốc đã nhiều lần tiến hành đánh giá lại quy mô GDP dựa vào thông tin từ các cuộc tổng điều tra năm 2004, 2008 và 2013. Kết quả sau khi đánh giá lại năm 2013 cho thấy quy mô GDP năm 2013 của Trung Quốc được bổ sung thêm khoảng 305 tỉ USD, tương đương tăng 3,4%; cơ cấu ngành dịch vụ điều chỉnh tăng từ 46,1% lên 46,9%; cơ cấu ngành công nghiệp và xây dựng điều chỉnh giảm từ 43,9% xuống 43,7%.

Năm 2016, Trung Quốc tiếp tục đánh giá lại quy mô GDP trên cơ sở thay đổi cách hạch toán hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D), bổ sung dịch vụ nhà tự có tự ở theo khuyến nghị của SNA2008. Kết quả điều chỉnh này đã bổ sung thêm 141 tỉ USD, tương ứng tăng khoảng 1,3% vào quy mô GDP năm 2015, đạt mức gần 11.000 tỉ USD. Sự thay đổi trong cách hạch toán mới đã giúp nền kinh tế lớn thứ hai thế giới linh hoạt hơn trong việc thực hiện các chương trình cải cách kinh tế trong tương lai và phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế. Năm 2017, Trung Quốc tiến hành cuộc tổng điều tra kinh tế lần thứ tư; trong đó thực hiện điều chỉnh cách tính dân số, lao động và tiếp tục cập nhật những thay đổi theo SNA2008 về xử lý tài sản sở hữu trí tuệ,... Theo đó, quy mô GDP và các chỉ tiêu kinh tế tổng hợp có liên quan của Trung Quốc sẽ tiếp tục có sự điều chỉnh.

Zambia tiến hành chuyển đổi năm gốc từ năm 1994 sang năm gốc 2010 từ năm 2011-2014. Cùng với chuyển đổi năm gốc, việc cập nhật SNA2008 và bổ sung quy mô do một số hoạt động trước đây bị bỏ sót cũng được tiến hành. Kết quả đánh giá lại quy mô GDP của Zambia được công bố vào tháng 3/2014 cao hơn 25% so với GDP công bố trước đây.

Tương tự Zambia, kể từ năm 2014 Indonesia cũng tiến hành triển khai chuyển đổi phân ngành kinh tế. Kết quả đánh giá lại quy mô GDP của Indonesia được công bố vào tháng 3/2015, tăng thêm 6,45%; nợ nước ngoài/GDP giảm từ 34,7% xuống còn 33,2%; thâm hụt ngân sách giảm từ 2,3% xuống còn 2,2%; thuế/GDP giảm từ 11,4% xuống còn 10,8%. Kết quả này sẽ tiếp tục được cập nhật trên cơ sở số liệu Tổng điều tra Nông nghiệp năm 2013 và Tổng điều tra kinh tế năm 2016.

Một số quốc gia khác cũng tiến hành cập nhật SNA2008 theo khuyến nghị cơ quan thống kê Liên hợp quốc. Theo đó, quy mô GDP của các nước này cũng thay đổi đáng kể: Ghana tăng 60%, Nigeria tăng 59,5%, Maldive tăng 37%, Kenya tăng 25%, Malaysia tăng 3,2% v.v...

Nga và các nước thuộc Liên minh châu Âu cũng thực hiện đánh giá lại quy mô GDP. Năm 2013, GDP của Nga được đánh giá lại tăng khoảng 24,3%; Đức tăng khoảng 3%; Italia tăng khoảng 7%. Năm 2014, GDP của Bulgari đánh giá lại tăng 31,2%; Rumani và Croatia đánh giá lại tăng 28,4%.

Quang Minh

Đường dẫn bài viết: https://congnghiepmoitruong.vn/kinh-nghiem-quoc-te-ve-danh-gia-lai-quy-mo-tong-san-pham-trong-nuoc-2121.html

In bài viết