Bài 2: Xử lý chất thải y tế nguy hại theo cụm cơ sở

Mục đích Kế hoạch thu gom, vận chuyển chất thải y tế nguy hại của tỉnh Lâm Đồng là nhằm thực hiện đúng các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường trong hoạt động quản lý chất thải y tế nguy hại trên địa bàn; đảm bảo chất thải y tế nguy hại phát sinh từ các cơ sở y tế được thu gom, phân loại, vận chuyển theo đúng quy định và được xử lý triệt để bằng các công trình xử lý môi trường tại các cơ sở y tế đã được đầu tư ở mức tối đa có thể; đồng thời nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các chủ cơ sở y tế trong công tác thu gom, phân loại, lưu giữ, vận chuyển và xử lý chất thải y tế nguy hại.

Bài 1: Hiện trạng công tác quản lý và năng lực xử lý chất thải y tế nguy hại

Lâm Đồng xử lý chất thải y tế nguy hại theo 12 cụm cơ sở y tế.

Theo đó, các cơ sở y tế có trách nhiệm thu gom, phân loại chất thải y tế nguy hại theo đúng quy định, trong đó lưu ý đối với chất thải rắn y tế nguy hại phải phân loại riêng chất thải rắn y tế nguy hại và chất thải rắn y tế thông thường ngay tại nơi phát sinh và tại thời điểm phát sinh; đối với nước thải y tế nguy hại cần tách biệt triệt để hệ thống thu gom nước mưa chảy tràn với hệ thống thu gom nước thải, nghiên cứu để tách, thu gom riêng nước thải y tế nguy hại với nước thải y tế thông thường để đảm bảo khả năng xử lý của hệ thống xử lý nước thải đối với những cơ sở chưa tách riêng các hệ thống thu gom nước thải. Đối với những cơ sở đã tách riêng các hệ thống thu gom nước thải, cần kiểm tra tình trạng hoạt động, tu bổ nâng cấp các đoạn cống, hố ga bị hư hỏng để quá trình thu gom đạt hiệu quả cao nhất.

Tần suất thu gom chất thải lây nhiễm từ nơi phát sinh về khu lưu giữ chất thải trong khuôn viên cơ sở y tế ít nhất là 01 (một) lần/ngày. Riêng đối với các cơ sở y tế có lượng chất thải lây nhiễm phát sinh dưới 05 kg/ngày, tần suất thu gom chất thải lây nhiễm sắc nhọn từ nơi phát sinh về khu lưu giữ tạm thời hoặc đưa đi xử lý, tiêu hủy tối thiểu là 01 (một) lần/tuần.

Các cơ sở y tế phải bố trí khu vực lưu giữ chất thải y tế trong khuôn viên cơ sở y tế đáp ứng các kỹ thuật theo quy định. Chất thải y tế nguy hại và chất thải y tế thông thường phải lưu giữ riêng tại khu vực lưu giữ chất thải trong khuôn viên cơ sở y tế. Chất thải lây nhiễm và chất thải nguy hại không lây nhiễm phải lưu giữ riêng trừ trường hợp các loại chất thải này áp dụng cùng một phương pháp xử lý.

Thời gian lưu giữ chất thải lây nhiễm, đối với chất thải lây nhiễm phát sinh tại cơ sở y tế, thời gian lưu giữ chất thải lây nhiễm tại cơ sở y tế không quá 02 ngày trong điều kiện bình thường. Trường hợp lưu giữ chất thải lây nhiễm trong thiết bị bảo quản lạnh dưới 8°C, thời gian lưu giữ tối đa là 07 ngày. Đối với cơ sở y tế có lượng chất thải lây nhiễm phát sinh dưới 05 kg/ngày, thời gian lưu giữ không quá 03 ngày trong điều kiện bình thường (riêng chất thải lây nhiễm sắc nhọn thời gian lưu giữ tối đa 01 (một) tháng trong điều kiện bình thường) và phải được lưu giữ trong các bao bì được buộc kín hoặc thiết bị lưu chứa được đậy nắp kín, bảo đảm không bị rơi, rò rỉ chất thải trong quá trình thu gom. Đối với chất thải lây nhiễm được vận chuyển từ cơ sở y tế khác về để xử lý theo mô hình cụm, phải ưu tiên xử lý trong ngày. Trường hợp chưa xử lý ngay trong ngày, phải lưu giữ ở nhiệt độ dưới 20°C và thời gian lưu giữ tối đa không quá 02 ngày.

Phương thức vận chuyển đối với các cơ sở xử lý tại chỗ, thực hiện vận chuyển chất thải y tế nguy hại từ các khu vực phát sinh về khu vực lưu giữ chất thải y tế của đơn vị để xử lý đảm bảo đúng quy trình; đối với các cơ sở xử lý theo cụm, việc vận chuyển chất thải y tế nguy hại từ các cơ sở y tế trong cụm đến cơ sở xử lý cho cụm phải thực hiện bằng các hình thức sau:

Cơ sở y tế trong cụm thuê đơn vị bên ngoài có giấy phép xử lý chất thải nguy hại hoặc giấy phép hành nghề quản lý chất thải nguy hại để thực hiện vận chuyển chất thải của cơ sở y tế đến cơ sở xử lý cho cụm. Đối với chủ xử lý chất thải nguy hại, chủ hành nghề quản lý chất thải nguy hại tham gia vận chuyển chất thải y tế trong cụm nhưng nằm ngoài phạm vi của giấy phép do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp phải báo cáo cơ quan cấp giấy phép trước khi thực hiện theo quy định.

Cơ sở y tế trong cụm tự vận chuyển hoặc thuê đơn vị khác không thuộc đối tượng nêu trên (các đơn vị có giấy phép xử lý chất thải nguy hại hoặc giấy phép hành nghề quản lý chất thải nguy hại) để vận chuyển chất thải y tế nguy hại từ cơ sở y tế đến cơ sở xử lý cho cụm. Trong đó, các cơ sở y tế trong cụm hoặc đơn vị được thuê vận chuyển chất thải y tế nguy hại sử dụng xe thùng kín hoặc xe bảo ôn chuyên dụng để vận chuyển hoặc sử dụng các loại phương tiện vận chuyển khác để vận chuyển chất thải rắn y tế nguy hại từ cơ sở của mình đến cơ sở xử lý cho cụm.

Dụng cụ, thiết bị lưu chứa chất thải rắn y tế nguy hại trên phương tiện vận chuyển phải có thành, đáy, nắp kín, kết cấu cứng, chịu được va chạm, không bị rách vỡ bởi trọng lượng chất thải, bảo đảm an toàn trong quá trình vận chuyển; có biểu tượng về loại chất thải lưu chứa theo quy định với kích thước phù hợp, được in rõ ràng, dễ đọc, không bị mờ và phai màu trên thiết bị lưu chứa chất thải; được lắp cố định hoặc có thể tháo rời trên phương tiện vận chuyển và bảo đảm không bị rơi, đổ trong quá trình vận chuyển chất thải. Chất thải lây nhiễm trước khi vận chuyển phải được đóng gói trong các thùng, hộp hoặc túi kín, bảo đảm không bị bục, vỡ hoặc phát tán chất thải trên đường vận chuyển. Tần suất vận chuyển chất thải y tế nguy hại tới cụm xử lý sao cho đảm bảo về thời gian lưu giữ theo quy định.

Định hướng xử lý theo cụm cơ sở y tế (chỉ áp dụng đối với chất thải rắn y tế nguy hại).

Cụm 1: Trên địa bàn thành phố Đà Lạt, Công ty Dịch vụ đô thị thành phố Đà Lạt xử lý chất thải rắn y tế nguy hại cho Bệnh viện Đa khoa Lâm Đồng, Bệnh viện y học cổ truyền Phạm Ngọc Thạch, Bệnh viện Nhi Lâm Đồng, Bệnh viện Phục hồi chức năng, Trung tâm Y tế, các Phòng khám, Trạm y tế và các cơ sở y tế trên địa bàn thành phố Đà Lạt. Bệnh viện Đa khoa Hoàn Mỹ Đà Lạt xử lý chất thải rắn y tế nguy hại do mình phát sinh.

Cụm 2: Trên địa bàn huyện Lạc Dương, Trung tâm Y tế huyện Lạc Dương ngoài việc xử lý chất thải rắn y tế nguy hại do mình phát sinh ra, được phép xử lý chất thải rắn y tế nguy hại cho các Phòng khám, Trạm y tế và các cơ sở y tế trên địa bàn huyện.

Cụm 3: Trên địa bàn huyện Đức Trọng, Trung tâm Y tế huyện Đức Trọng ngoài việc xử lý chất thải rắn y tế nguy hại do mình phát sinh ra, được phép xử lý chất thải rắn y tế nguy hại cho các Phòng khám, Trạm y tế và các cơ sở y tế trên địa bàn huyện.

Cụm 4: Trên địa bàn huyện Lâm Hà, Trung tâm Y tế huyện Lâm Hà Ngoài việc xử lý chất thải rắn y tế nguy hại do mình phát sinh ra, được phép xử lý chất thải rắn y tế nguy hại cho các Phòng khám, Trạm y tế và các cơ sở y tế trên địa bàn huyện.

Cụm 5: Trên địa bàn huyện Đam Rông, Trung tâm Y tế huyện Đam Rông ngoài việc xử lý chất thải rắn y tế nguy hại do mình phát sinh ra, được phép xử lý chất thải rắn y tế nguy hại cho các Phòng khám, Trạm y tế và các cơ sở y tế trên địa bàn huyện.

Cụm 6: Trên địa bàn huyện Đơn Dương, Trung tâm Y tế huyện Đơn Dương ngoài việc xử lý chất thải rắn y tế nguy hại do mình phát sinh ra, được phép xử lý chất thải rắn y tế nguy hại cho các Phòng khám, Trạm y tế và các cơ sở y tế trên địa bàn huyện.

Cụm 7: Trên địa bàn huyện Di Linh, Trung tâm Y tế huyện Di Linh ngoài việc xử lý chất thải rắn y tế nguy hại do mình phát sinh ra, được phép xử lý chất thải rắn y tế nguy hại cho các Phòng khám, Trạm y tế và các cơ sở y tế trên địa bàn huyện.

Cụm 8: Trên địa bàn huyện Bảo Lâm, Trung tâm Y tế huyện Bảo Lâm ngoài việc xử lý chất thải rắn y tế nguy hại do mình phát sinh ra, được phép xử lý chất thải rắn y tế nguy hại cho các Phòng khám, Trạm y tế và các cơ sở y tế trên địa bàn huyện.

Cụm 9: Trên địa bàn thành phố Bảo Lộc, Công ty Dịch vụ đô thị thành phố Bảo Lộc được phép xử lý chất thải rắn y tế nguy hại cho Bệnh viện II Lâm Đồng, Bệnh viện YHCT Bảo Lộc, Trung tâm Y tế, các Phòng khám, Trạm y tế và các cơ sở y tế trên địa bàn thành phố Bảo Lộc.

Cụm 10: Trên địa bàn huyện Đạ Huoai, Trung tâm Y tế huyện Đạ Huoai ngoài việc xử lý chất thải rắn y tế nguy hại do mình phát sinh ra, được phép xử lý chất thải rắn y tế nguy hại cho các Phòng khám, Trạm y tế và các cơ sở y tế trên địa bàn huyện.

Cụm 11: Trên địa bàn huyện Đạ Tẻh, Trung tâm Y tế huyện Đạ Tẻh, ngoài việc xử lý chất thải rắn y tế nguy hại do mình phát sinh ra, được phép xử lý chất thải rắn y tế nguy hại cho các Phòng khám, Trạm y tế và các cơ sở y tế trên địa bàn huyện.

Cụm 12: Trên địa bàn huyện Cát Tiên, Trung tâm Y tế huyện Cát Tiên, ngoài việc xử lý chất thải rắn y tế nguy hại do mình phát sinh ra, được phép xử lý chất thải rắn y tế nguy hại cho các Phòng khám, Trạm y tế và các cơ sở y tế trên địa bàn huyện.

Các cơ sở xử lý theo cụm phải đầu tư công trình để thu gom, lưu giữ nước thải y tế phát sinh, đồng thời phải có biện pháp tự xử lý phù hợp trước khi thải ra ngoài môi trường theo quy định và hướng dẫn của Bộ Tài nguyên và Môi trường và Bộ Y tế. Đối với các cơ sở y tế không thuộc danh mục các cơ sở y tế xử lý theo mô hình cụm và đã được đầu tư công trình xử lý chất thải y tế nguy hại đảm bảo theo quy định thì tự xử lý chất thải y tế nguy hại phát sinh từ hoạt động của đơn vị. Đối với các cơ sở y tế còn lại (không thuộc các cơ sở xử lý theo mô hình cụm và chưa được đầu tư công trình xử lý chất thải đảm bảo theo quy định), thì được áp dụng các phương pháp xử lý và tiêu hủy chất thải rắn y tế nguy hại (như thiêu đốt hoặc chôn lấp hợp vệ sinh...) theo đúng quy định và hướng dẫn của Bộ Tài nguyên và Môi trường và Bộ Y tế; xử lý nước thải y tế nguy hại phải đầu tư công trình để thu gom, lưu giữ nước thải y tế phát sinh, đồng thời phải có biện pháp xử lý phù hợp trước khi thải ra ngoài môi trường theo quy định và hướng dẫn của Bộ Tài nguyên và Môi trường và Bộ Y tế.

Nguồn kinh phí thực hiện Kế hoạch, gồm: Kinh phí sự nghiệp môi trường và các nguồn hỗ trợ hợp pháp khác; Nguồn kinh phí thu từ các cơ sở y tế xử lý theo mô hình cụm; Kinh phí thường xuyên của các đơn vị (đối với các cơ sở xử lý tại chỗ).