Thúc đẩy hóa học xanh tại Việt Nam hướng tới các tiêu chí tăng trưởng xanh và phát triển bền vững

Sáng ngày 30/6/2021, tại Hà Nội, Bộ Công Thương phối hợp với Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) tổ chức Hội thảo Đánh giá 13 năm thi hành Luật hoá chất. Đây là hoạt động nằm trong khuôn khổ dự án “Áp dụng Hóa học xanh tại Việt Nam nhằm hỗ trợ tăng trưởng xanh và giảm thiểu việc sử dụng và giảm phát thải các hóa chất hữu cơ khó phân hủy (POPs) và hóa chất nguy hại”.

Tham dự Hội thảo có đại diện của tổ chức UNDP, đại diện các cơ quan quản lý trung ương và địa phương, các hiệp hội, doanh nghiệp, các chuyên gia tư vấn.

Cần thiết sửa đổi Luật Hóa chất

Luật hóa chất số 06/2007/QH12 được Quốc hội khóa XII, kỳ họp thứ 2 thông qua ngày 21 tháng 11 năm 2007 và có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01 tháng 7 năm 2008, là dấu mốc quan trọng trong quá trình tạo lập một hành lang pháp lý chính thức và thống nhất cho hoạt động hóa chất trên cả nước.

Trên cơ sở Luật hóa chất và hệ thống văn bản hướng dẫn thi hành Luật, công tác quản lý hóa chất đã đi vào cuộc sống. Các cơ quan quản lý hóa chất từ trung ương đến địa phương đều có định hướng quản lý rõ ràng cùng bộ máy giúp việc thành hệ thống. Các tổ chức, cá nhân hoạt động hóa chất có ý thức tuân thủ các quy định của Luật hóa chất từ khâu đầu tư, sản xuất, kinh doanh, xuất nhập khẩu, vận chuyển, cất giữ, bảo quản, sử dụng hóa chất. Việc chấp hành các quy định của Luật hóa chất đã góp phần đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội, đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trong thời gian qua.

Báo cáo đánh giá sơ bộ 13 năm thi hành Luật hóa chất, bà Nguyễn Kim Liên, Phó Cục trưởng Cục Hóa chất, Bộ Công Thương cho biết, Luật hóa chất đã được sửa đổi, bổ sung một lần theo Luật số 28/2018/QH14 sửa đổi, bổ sung một số điều của 11 Luật có liên quan đến quy hoạch. Tuy nhiên việc sửa đổi này chỉ bao gồm bãi bỏ các nội dung liên quan đến quy hoạch ngành hóa chất để phù hợp với Luật quy hoạch, không thay đổi đối tượng, phạm vi hay các chính sách quản lý hóa chất của Luật. “Như vậy, đến nay, Luật hóa chất đã có 13 năm thi hành ổn định, là một trong những Luật có thời gian thi hành ổn định lâu nhất”, bà Liên chia sẻ.

Bà Nguyễn Kim Liên, Phó Cục trưởng Cục Hóa chất, Bộ Công Thương

Nhằm nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước trong hoạt động hóa chất, đảm bảo phù hợp với tình hình thực tế và hội nhập kinh tế quốc tế, việc nghiên cứu, rà soát để sửa đổi, bổ sung thay thế Luật hóa chất là thực sự cần thiết.

Để có cơ sở cho việc xây dựng Luật hóa chất (thay thế), Cục Hóa chất thời gian qua đã phối hợp với đơn vị tư vấn nghiên cứu, rà soát, đánh giá việc thi hành Luật hóa chất.

Cục cũng đã sơ bộ lấy ý kiến khảo sát của cộng đồng doanh nghiệp; lấy ý kiến của các bộ, cơ quan ngang bộ và 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về đánh giá thi hành Luật. Các ý kiến này được Cục tiếp tục nghiên cứu, tổng hợp để làm cơ sở cho việc xây dựng Luật hóa chất.

Thúc đẩy hóa học xanh thân thiện với môi trường

Tại Hội thảo, Cục trưởng Cục Hóa chất, Bộ Công Thương Nguyễn Văn Thanh chia sẻ, hóa chất có mặt trong mọi lĩnh vực của cuộc sống, cuộc sống càng phát triển, càng văn minh thì vai trò và vị trí của hóa chất càng quan trọng.

Ngành hóa chất Việt Nam cũng đã có những bước phát triển mạnh mẽ. Số lượng hóa chất có mặt tại Việt Nam hiện nay đã hơn 53.000 chủng loại, có hàng trăm cơ sở sản xuất hóa chất, hàng nghìn cơ sở kinh doanh và sử dụng hóa chất.

Với những kết quả đã đạt được, sau 13 năm thi hành, Luật hóa chất đã bộc lộ một số hạn chế, bất cập khi đất nước phát triển trong giai đoạn mới. Một số quy định của Luật hóa chất không còn phù hợp với tình hình thực tế, các quy định còn chung chung khó triển khai thực hiện.

Cục trưởng Cục Hóa chất, Bộ Công Thương Nguyễn Văn Thanh

Chính vì vậy, Cục trưởng Nguyễn Văn Thanh đề nghị các đại biểu tham dự thẳng thắn thảo luận, đóng góp nhiều ý kiến đi vào trọng tâm, trọng điểm, nêu cụ thể những kết quả đạt được để tiếp tục phát huy.

Đặc biệt, Hội thảo cần thêm những ý kiến chỉ ra khó khăn, vướng mắc, những hạn chế của Luật hóa chất sau 13 năm thi hành để có định hướng, quan điểm xây dựng đảm bảo phù hợp với chủ trương, đường lối, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội; phù hợp với hệ thống pháp luật hiện hành; đảm bảo sự phù hợp với chức năng quản lý nhà nước của các bộ chuyên ngành, sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành có liên quan.

Bên cạnh đó, Luật Hóa chất mới phải được xây dựng đúng tinh thần đảm bảo phù hợp với thực tiễn hoạt động hóa chất tại Việt Nam và thông lệ quốc tế, xu hướng quản lý hóa chất trên thế giới hiện nay, các điều ước và cam kết quốc tế mà Việt Nam tham gia; Nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành công nghiệp hóa chất, trong khi vẫn đảm bảo hiệu lực quản lý nhà nước đối với hoạt động hóa chất, đảm bảo an toàn cho người, tài sản, hệ sinh thái và môi trường, hướng đến phát triển bền vững.

Cục trưởng Nguyễn Văn Thanh nhấn mạnh, những ý kiến trao đổi của các chuyên gia, doanh nghiệp và cơ quan nhà nước tại Hội thảo này nói riêng và ý kiến khảo sát của cộng đồng doanh nghiệp thời gian qua nói chung đem lại một ý nghĩa rất quan trọng trong việc nghiên cứu, đề xuất xây dựng một Luật Hóa chất mới tiên tiến, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành, trong khi vẫn đảm bảo hiệu lực quản lý nhà nước đối với hoạt động hóa chất, hướng tới các tiêu chí tăng trưởng xanh và phát triển bền vững.