Quản lý chất thải y tế tại huyện đảo, nhiều tín hiệu đáng mừng

Mô hình quản lý chất thải y tế tại 3 huyện đảo Cát Hải, Lý Sơn, Kiên Hải giúp bảo vệ môi trường, phát triển kinh tế biển, đảm bảo an ninh quốc phòng.

Do điều kiện cách xa về mặt địa lý, các trung tâm y tế của các huyện đảo hầu hết đều khó khăn về cơ sở vật chất và nhân lực, do đó công tác quản lý chất thải y tế chưa được quan tâm xử lý đúng mức. Đặc thù địa lý cách biệt với đất liền, lượng rác thải không nhiều nên gặp nhiều khó khăn trong việc vận chuyển rác thải lây nhiễm vào bờ. Tại các trung tâm y tế huyện đảo, khâu phân loại, thu gom, lưu chứa và đặc biệt là xử lý chất thải y tế còn chưa đạt chuẩn so với quy định.

Một số Trung tâm y tế huyện đảo đã được đầu tư lò đốt chất thải y tế và xử lý nước thải y tế. Tuy nhiên qua thời gian sử dụng, hiện tại, các hệ thống đã xuống cấp, hệ thống xử lý chất thải y tế còn phù hợp với yêu cầu theo tiêu chuẩn quy định. Thông thường rác thải y tế tại đảo chỉ khử khuẩn, sau đó mang đi đốt rồi chôn lấp. Mặc dù lượng rác thải tại các trung tâm y tế huyện đảo không quá nhiều, nhưng khi xử lý theo công nghệ cũ là đốt vẫn sinh ra các chất ô nhiễm độc hại và không đảm bảo vệ sinh môi trường.

PGS.TS Trần Thị Quỳnh Chi - Chủ nhiệm Dự án xây dựng và triển khai mô hình quản lý chất thải y tế tại các cơ sở y tế huyện đảo

Xuất phát từ những vấn đề nêu trên, Bộ Y tế đã giao cho Viện Y học biển và Cục Quản lý môi trường Y tế cùng phối hợp xây dựng và triển khai mô hình quản lý chất thải y tế tại các cơ sở y tế huyện đảo. Mô hình được xây dựng ưu tiên xử lý tại chỗ với thiết bị hấp tiệt trùng nhiệt độ cao, không khói. Với các chất thải lây nhiễm sắc nhọn sau khi hấp tiệt trùng sẽ có thiết bị để cắt nhỏ trước khi đưa vào xử lý như rác thông thường.

Việc triển khai mô hình gồm đào tạo, tập huấn cho nhân viên y tế; tuyên truyền ý thức cho người bệnh, người nhà người bệnh và người dân về phân loại chất thải ngay tại nguồn; nhận biết phân loại được rác thải hữu cơ, vô cơ; giảm thiểu chất thải nhựa sẽ giúp môi trường trong bệnh viện đảm bảo thực sự trong sạch, tránh tối đa việc lây nhiễm và ảnh hưởng đến sức khỏe người dân đồng thời thu hút khách du lịch đến với huyện đảo tăng lên.

Mô hình quản lý chất thải y tế tại các cơ sở y tế huyện đảo đã mang máy móc, trang thiết bị mới đến các đảo, đơn giản hoá được nhiều công đoạn, sạch sẽ, gọn và an toàn cho người vận hành, giảm thiểu độc hại cho môi trường. Một số trung tâm đã có máy xử lý rác thải y tế với công suất khoảng 12 đến 15 kg một ngày từ hỗ trợ của Bộ Y tế.

Mô hình quản lý chất thải y tế tại các cơ sở y tế huyện đảo hiện được Bộ Y tế triển khai thí điểm từ năm 2021 trên 03 huyện đảo gồm Cát Hải ở Hải phòng, Lý Sơn ở Quảng Ngãi và Kiên Hải ở Kiên Giang. Từ ba huyện đảo thí điểm trên, dự án sẽ rút kinh nghiệm, xây dựng dự thảo hướng dẫn về Quản lý chất thải y tế tại các trung tâm y tế huyện đảo để trình Bộ Y tế phê duyệt. Đây là cơ sở để giúp các trung tâm y tế huyện đảo thực hiện tốt công tác quản lý chất thải y tế.