Bắc Ninh: Lời giải nào cho bài toán môi trường ở CCN Phú Lâm?

Tình trạng ô nhiễm môi trường tại CCN Phú Lâm, Tiên Du (Bắc Ninh) kéo dài nhiều năm qua đang gây nhức nhối trong dư luận địa phương. Vấn đề bức thiết trên đang đặt ra cho các cấp chính quyền sở tại cần sớm tìm ra lời giải cho bài toán môi trường đang hiện hữu nơi đây.

Tình trạng ô nhiễm môi trường tại CCN Phú Lâm nhìn từ trên cao. Ảnh: Hà Thu

Cụm công nghiệp (CCN) Phú lâm hiện có 32 cơ sở sản xuất, kinh doanh, trong đó có 28 doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực tái chế, sản xuất giấy, tái chế nhựa và 5 cơ sở kinh doanh hơi thương phẩm. Hàng năm, các cơ sở trên đóng góp vào ngân sách Nhà nước gần 06 tỷ đồng.

Thời gian qua, với sự chỉ đạo quyết liệt của tỉnh Bắc Ninh, sự vào cuộc của chính quyền huyện Tiên Du và các ngành chức năng, 24 cơ sở vi phạm xả thải gây ô nhiễm môi trường đã bị xử phạt hành chính với tổng số tiền gần 4,2 tỷ đồng; trong đó 12 cơ sở sản xuất có áp dụng biện pháp phạt bổ sung là đình chỉ hoạt động từ 4,5 tháng đến 9 tháng.

Đến nay, 07 cơ sở đã thực hiện tháo niêm phong để vận hành thử nghiệm; một số cơ sở còn lại đã và đang thực hiện vận hành thử nghiệm công trình xử lý chất thải theo thông báo của Sở Tài nguyên và Môi trường. Các công trình vi phạm hành lang đê Ngũ Huyện Khê cơ bản cũng đã được giải tỏa; tiến độ xây dựng hệ thống cống thoát trong CCN hoàn thành theo kế hoạch. Qua đó, tình trạng ô nhiễm môi trường tại CCN Phú Lâm có nhiều chuyển biến tích cực.

Trong chuyến đi thực tế cơ sở hồi tháng 4/2022, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh Nguyễn Hương Giang cũng đã ghi nhận sự vào cuộc, quyết tâm của huyện Tiên Du, xã Phú Lâm và các doanh nghiệp tại CCN đã chấp hành nghiêm quy định trong công tác bảo vệ môi trường. Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh cũng khẳng định quan điểm nhất quán của tỉnh, không đánh đổi kinh tế với ô nhiễm môi trường, đồng thời yêu cầu huyện Tiên Du tiếp tục phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường, Công an tỉnh và các cơ quan, đơn vị liên quan tiến hành kiểm tra, giám sát quá trình thực hiện khắc phục xử lý vi phạm của các doanh nghiệp; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, xả thải trộm gây ô nhiễm và ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất của người dân...

Để giải quyết, xử lý tình trạng ô nhiễm môi trường tại CCN Phú Lâm, trong 02 năm (2021 - 2022), UBND tỉnh Bắc Ninh đã ban hành 24 văn bản, thông báo, kết luận về công tác quản lý, xử lý ô nhiễm, vi phạm về bảo vệ môi trường; UBND huyện Tiên Du kiểm tra, xử phạt 18 cơ sở với tổng số tiền hơn 4,8 tỷ đồng. Đồng thời, thực hiện nhiều giải pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường về khí thải, nước thải, chất thải rắn, như: Yêu cầu các cơ sở thực hiện mua hơi thương phẩm; thường xuyên, kiểm tra phát hiện và xử lý kịp thời đối với các cơ sở sản xuất hơi thương phẩm sử dụng rác thải làm nguyên liệu sản xuất; cải tạo hạ tầng đường giao thông, thoát nước CCN; thành lập tổ tự quản môi trường trong CCN.

Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Anh Tuấn (thứ 3 từ phải sang) cùng các đồng chí lãnh đạo tỉnh Bắc Ninh kiểm tra mô hình hoạt động tại một doanh nghiệp trong CCN Phú Lâm ngày 20/2.

Bên cạnh đó, triển khai đầu tư xây dựng Nhà máy xử lý nước thải tại CCN Phú Lâm, dự kiến cuối tháng 03/2023 sẽ đưa hệ thống xử lý nước thải giai đoạn 01 với công suất 6.000 m3/ngày đêm đi vào vận hành. Đối với chất thải rắn, hiện các cơ sở đều ký hợp đồng thu gom, vận chuyển với đơn vị có chức năng để xử lý theo định kỳ; 12/17 cơ sở sản xuất đã tháo dỡ xong các công trình trên đất vi phạm.

Ở một diễn biến khác liên quan, ngày 20/2, khi trực tiếp kiểm tra, khảo sát thực tiễn tại Công ty cổ phần giấy Liên Việt; Công ty giấy và bao bì Phú Giang và Nhà máy xử lý nước thải tại CCN Phú Lâm, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Anh Tuấn ghi nhận và biểu dương sự nỗ lực, cố gắng của huyện Tiên Du trong việc chủ động vào cuộc, xử lý quyết liệt các vi phạm, góp phần cải thiện ô nhiễm môi trường tại CCN Phú Lâm thời gian qua.

Theo Bí thư Tỉnh ủy Bắc Ninh, giải pháp căn cơ, lâu dài nhằm giải quyết dứt điểm tình trạng ô nhiễm môi trường tại CCN Phú Lâm là phải thực hiện chuyển đổi CCN thành khu đô thị. Vì vậy, trên cơ sở quy hoạch chung đô thị tỉnh Bắc Ninh và các quy hoạch phân khu, huyện Tiên Du cần nghiên cứu, lập Đề án chuyển đổi CCN Phú Lâm thành khu đô thị; đồng thời, gửi văn bản thông báo tới các doanh nghiệp về chủ trương chuyển đổi để các doanh nghiệp nhận thức và có giải pháp sản xuất trong thời gian tới.

Về các giải pháp trước mắt, chính quyền huyện Tiên Du cần quyết liệt chỉ đạo, đôn đốc Công ty cổ phần Môi trường xanh Kinh Bắc - chủ đầu tư Nhà máy xử lý nước thải tại CCN Phú Lâm tiếp tục đẩy nhanh tiến độ, hoàn thiện các thủ tục để đưa vào vận hành giai đoạn 01 trong tháng 03/2023. Đồng thời, phối hợp với các Sở, ngành có giải pháp xử lý cấp bách khu vực lưu chứa của Trạm bơm Phú Lâm 2; xử lý dứt điểm các trường hợp lấn chiếm hành lang đê, đất nông nghiệp.

Cùng với đó, tăng cường kiểm tra, kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm xả thải ra ngoài môi trường; phát huy vai trò của các Tổ tự quản, thực hiện ký cam kết trong việc giám sát hoạt động của các doanh nghiệp trong CCN; triển khai lắp đặt hệ thống camera giám sát trong CCN; yêu cầu các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất phải có phương án chữa cháy tại chỗ, đảm bảo an toàn con người.