Quang cảnh buổi làm việc

Tham dự buổi làm việc có ông Hoàng Sỹ Bích - Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường, đại diện các sở, ban ngành liên quan, cùng sự hiện diện của các chuyên gia và nhà quản lý trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường.

Theo báo cáo của ông Hoàng Sỹ Bích, tỉnh Lâm Đồng hiện đang canh tác khoảng 176.000 ha cà phê, với sản lượng hàng năm đạt gần 592.000 tấn. Trong đó, tới 89% sản lượng cà phê của tỉnh được xuất khẩu, riêng thị trường Liên minh châu Âu (EU) chiếm khoảng 45%, với kim ngạch hơn 200 triệu USD/năm. Những con số này cho thấy vai trò then chốt của ngành cà phê trong đời sống kinh tế địa phương, đồng thời phản ánh áp lực lớn khi thị trường quốc tế ngày càng đòi hỏi cao về yếu tố môi trường và truy xuất nguồn gốc.

Đặc biệt, quy định mới EUDR của Liên minh châu Âu yêu cầu các mặt hàng nông sản nhập khẩu - bao gồm cà phê - không được liên quan đến hành vi phá rừng sau năm 2020. Đây là thách thức lớn đối với các địa phương có tỷ trọng nông nghiệp lớn như Lâm Đồng, nơi từng phải đối mặt với nhiều vấn đề về suy thoái rừng và chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

Tuy nhiên, thay vì coi đây là rào cản, Lâm Đồng đã chủ động thích ứng bằng việc xây dựng các kế hoạch hành động cụ thể, thể hiện tinh thần cầu thị và cam kết phát triển hài hòa giữa kinh tế và môi trường.

Tại cuộc họp, ông Hoàng Sỹ Bích cho biết tỉnh đã bắt đầu triển khai các mô hình sản xuất cà phê bền vững ở huyện Di Linh - một trong những vùng cà phê trọng điểm. Các mô hình này không chỉ chú trọng giảm thiểu tác động tiêu cực đến rừng mà còn hướng đến tăng năng suất, chất lượng sản phẩm theo phương pháp canh tác thân thiện với môi trường. Đồng thời, địa phương cũng đã xây dựng hướng phát triển cà phê theo vùng, kết hợp trồng xen với các cây công nghiệp lâu năm như cao su, gỗ nhằm đa dạng hóa sinh kế, tạo vành đai bảo vệ rừng tự nhiên.

Điểm đáng chú ý là tất cả các mô hình đều gắn liền với tiêu chí truy xuất nguồn gốc - yếu tố cốt lõi trong EUDR. Việc ứng dụng công nghệ số trong giám sát diện tích canh tác, lưu trữ thông tin chuỗi cung ứng được triển khai đồng bộ nhằm tăng tính minh bạch, tạo lợi thế cạnh tranh cho cà phê Lâm Đồng trên thị trường toàn cầu.

Chỉ đạo tại buổi làm việc, Chủ tịch UBND tỉnh Trần Hồng Thái nhấn mạnh: “Chuyển đổi mô hình sản xuất cà phê không chỉ là yêu cầu bắt buộc để đáp ứng thị trường quốc tế, mà còn là cơ hội để chúng ta tái cấu trúc nền nông nghiệp theo hướng bền vững, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và nâng cao giá trị gia tăng.”

Ông yêu cầu các sở, ngành cần khẩn trương xây dựng kế hoạch hành động chi tiết, trong đó xác định rõ lộ trình, nguồn lực và cơ chế phối hợp liên ngành. Tỉnh cũng sẽ ưu tiên bố trí kinh phí đầu tư cho các chương trình truy xuất nguồn gốc, nâng cao năng lực chế biến sau thu hoạch, và đặc biệt là đào tạo nhân lực địa phương trong vận hành các quy trình sản xuất bền vững.

Đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh cũng nhấn mạnh vai trò của dữ liệu số trong quản lý: “Phải xây dựng được một cơ sở dữ liệu minh bạch, chính xác và cập nhật thường xuyên về diện tích, chủ sở hữu, quá trình canh tác và hành trình sản phẩm. Đây là chìa khóa để tiếp cận thị trường cao cấp và bảo vệ danh tiếng cà phê Lâm Đồng.”

Việc chuyển hướng sang mô hình cà phê bền vững không chỉ giúp địa phương bảo vệ rừng, mà còn mang lại lợi ích dài hạn cho nông dân. Mô hình này giúp tăng hiệu quả sản xuất, ổn định thu nhập, đồng thời nâng cao ý thức cộng đồng trong gìn giữ tài nguyên thiên nhiên. Thực tế cho thấy, những vùng áp dụng các tiêu chuẩn môi trường thường có khả năng thu hút đầu tư tốt hơn, nhờ khả năng đáp ứng các tiêu chuẩn ESG (môi trường - xã hội - quản trị) ngày càng khắt khe từ các nhà đầu tư quốc tế.

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, suy thoái tài nguyên và sức ép thị trường ngày càng gia tăng, định hướng của tỉnh Lâm Đồng là bước đi chiến lược để hài hòa giữa phát triển kinh tế và gìn giữ hệ sinh thái rừng.