Bảng xếp hạng doanh nghiệp có lợi nhuận cao nhất trong 9 tháng đầu năm nay tiếp tục là những cái tên quen thuộc đứng đầu từng ngành kinh doanh. Tuy nhiên, thứ hạng và một số vị trí đã có sự xáo trộn so với năm 2018. Bên cạnh đó, quy mô lợi nhuận cũng có sự phân hóa rõ rệt khi hai vị trí đứng đầu tăng trưởng quá cao so với phần còn lại.

Ba vị trí dẫn đầu về lợi nhuận trước thuế trong 9 tháng đầu năm nay cũng tương đồng với năm 2018, là Vinhomes, Vietcombank và PV Gas. Ba doanh nghiệp thuộc ba lĩnh vực khác nhau là bất động sản, ngân hàng và dầu khí.

10 doanh nghiệp có lợi nhuận trước thuế quý III cao nhất. Đồ họa: Tiến Thành

Là doanh nghiệp phụ trách mảng bất động sản của Tập đoàn Vingroup (VIC), Công ty cổ phần Vinhomes thu về hơn 37.600 tỉ đồng doanh thu trong 9 tháng đầu năm, với lợi nhuận trước thuế hơn 21.000 tỉ đồng, tăng 41% so với cùng kỳ năm trước. Giải trình về kết quả kinh doanh quý III, Vinhomes cho biết các chỉ tiêu tăng do tăng bàn giao và ghi nhận doanh thu chuyển nhượng từ các dự án Vinhomes Skylake, Vinhomes Ocean Park, Vinhomes Smart City và VinHomes Star City.

Vinhomes, tiền thân là Công ty Đô thị BIDV - PP, được thành lập từ đầu năm 2008 với vốn điều lệ 300 tỉ đồng. Ban đầu, công ty này cũng như nhiều pháp nhân khác hoạt động trong lĩnh vực bất động sản của Vingroup, được giao phụ trách những dự án riêng biệt. Tuy nhiên, đến đầu 2018, Vinhomes được tái cơ cấu trên cơ sở sáp nhập các công ty thành viên, trở thành đầu mối phụ trách mảng hoạt động đầu tư và kinh doanh bất động sản nhà ở, văn phòng và các hạng mục liên quan của Vingroup. Đến cuối quý III, công ty này có tổng tài sản hơn 161.000 tỉ đồng, với vốn điều lệ gần 33.500 tỉ.

Được ví như "mạch máu" nền kinh tế, ngành ngân hàng đứng đầu về số lượng doanh nghiệp trong nhóm lãi cao nhất với 5/10 vị trí, trong đó Vietcombank cũng là nhà băng đứng thứ hai trong top 10 lợi nhuận.

Tăng 51% so với cùng kỳ năm trước, Vietcombank tạo ra hơn 17.600 tỉ đồng lợi nhuận trước thuế trong 9 tháng đầu năm. Động lực tăng trưởng chính từ cả "nồi cơm" tín dụng và các khoản lãi phi tín dụng đều tăng hai con số so với cùng giai đoạn năm 2018. So với phần còn lại của ngành ngân hàng, Vietcombank cũng tạo khoảng cách lớn khi con số lợi nhuận gần gấp đôi ngân hàng đứng thứ hai.

Tổng công ty Khí Việt Nam (PV Gas, mã CK: GAS) đứng thứ ba về lợi nhuận trước thuế với 11.317 tỉ đồng. Công ty này cũng là doanh nghiệp duy nhất trong top 10 có lợi nhuận không tăng trưởng so với cùng kỳ năm 2018.

Là công ty độc quyền ngành khí Việt Nam, GAS cung cấp 100% lượng khí khô để sản xuất gần 35% sản lượng điện và 70% sản lượng phân đạm của cả nước. Với lợi thế lớn trong ngành kinh doanh, công ty này cũng thường trực trong danh sách những doanh nghiệp lãi cao nhất. Năm 2018, GAS đứng thứ ba về lợi nhuận trước thuế và đứng thứ 6 về doanh thu thuần.

Hai vị trí còn lại trong top 5 thuộc về Công ty Sữa Việt Nam (Vinamilk) và Tập đoàn Vingroup.

Là doanh nghiệp giữ thị phần cao nhất trong ngành sữa, Vinamilk thu về hơn 42.000 tỉ đồng doanh thu và 10.146 tỉ đồng lợi nhuận trước thuế, tăng 8% so với cùng kỳ năm 2018. Tỷ suất biên lợi nhuận gộp và lợi nhuận trước thuế trên doanh thu đạt lần lượt 47,3% và 24,1%.

Vingroup đứng thứ 5 trên bảng xếp hạng với lợi nhuận trước thuế gần 9.400 tỉ đồng, tăng 12%. Mặc dù công ty thành viên phụ trách mảng bất động sản là Vinhomes đứng đầu thị trường, song một số mảng hoạt động khác của tập đoàn như bán lẻ, sản xuất vẫn đang chịu lỗ trong quá trình xây dựng thị trường.

Trong 9 tháng đầu năm, hoạt động sản xuất và các dịch vụ liên quan đem về hơn 4.500 tỉ đồng doanh thu thuần nhưng chịu lỗ gần 4.700 tỉ, trong khi đó, mảng bán lẻ cũng lỗ trước thuế gần 3.500 tỉ đồng. Đến cuối quý III, tổng tài sản của Vingroup đạt hơn 357.000 tỉ đồng.

Trên bảng xếp hạng lợi nhuận, 5 vị trí còn lại có sự hiện diện của 4 ngân hàng và một doanh nghiệp là Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV).

Với đà tăng lợi nhuận duy trì ở mức hai con số, những ngân hàng đứng đầu hệ thống như Techcombank, VietinBank, MB hay VPBank cũng nằm trong nhóm có lợi nhuận cao nhất. Còn ACV, với lợi thế là tổng công ty quản lý 22 cảng hàng không, đứng thứ 9 trong danh sách lãi cao nhất với gần 7.300 tỉ đồng lợi nhuận trước thuế trong 9 tháng, tăng 19% so với cùng kỳ năm trước.

Sự xáo trộn lớn nhất so với năm 2018 là việc Hòa Phát rời khỏi top 10 và được thay thế bởi VietinBank. Ngân hàng này, sau giai đoạn chững lại cuối năm 2018 và rời khỏi nhóm lợi nhuận cao nhất, đã trở lại trong 9 tháng đầu năm khi báo lãi tăng 11%. Trong khi đó, "vua thép" chỉ đạt hơn 6.800 tỉ đồng lợi nhuận trước thuế trong 9 tháng, giảm 25% so với cùng kỳ năm trước.

Tính chung nhóm 10 doanh nghiệp lãi cao nhất sàn chứng khoán đã tạo ra gần 110.000 tỉ đồng lợi nhuận (tương đương 4,8 tỉ USD). Trong đó, nhóm ngân hàng chiếm áp đảo về số lượng và quy mô. Giữ 5 trên 10 vị trí trên bảng xếp hạng, các nhà băng tạo ra hơn 49.700 tỉ đồng lợi nhuận trước thuế, chiếm gần 46% lợi nhuận của top 10 doanh nghiệp đứng đầu.