Doanh nghiệp băn khoăn về việc xây dựng phương án giá

Hiện nay, trên địa bàn thành phố tồn tại song song nhiều hình thức tổ chức dịch vụ thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt. Ở phía tây, công tác thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt do các doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ đội thu gom ký hợp đồng với địa phương hoặc khoán thầu thực hiện. Còn khu vực đông thành phố thực hiện các gói dịch vụ công thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt. Một số xã, phường thực hiện đấu thầu đơn vị dịch vụ thu gom hoặc giao khoán tổ, đội, hợp tác xã.

Giá dịch vụ được tính toán đầy đủ các yếu tố chi phí thực tế, bao gồm chi phí thu gom, vận chuyển, xử lý, khấu hao thiết bị, tiền lương, bảo hộ lao động và chi phí quản lý. Việc cùng một địa phương tồn tại nhiều hình thức dịch vụ thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt ảnh hưởng đến việc xác định giá cụ thể dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý rác. Thực tế này đang đặt ra yêu cầu ngành chức năng cần thống nhất cơ chế đấu thầu lựa chọn đơn vị thu gom, vận chuyển xử lý chất thải rắn sinh hoạt, phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp và thành phố sau hợp nhất.

Ngày 03/10/2025, UBND thành phố Hải Phòng ban hành Quyết định số 179/2025/QĐ-UBND quy định định mức kinh tế - kỹ thuật thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt, vệ sinh công cộng trên địa bàn. Quyết định có hiệu lực từ ngày 15/10/2025.

Việc lập phương án giá dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt, vệ sinh công cộng là cần thiết và bắt buộc, giúp xác định giá thực tế của hoạt động dịch vụ vệ sinh môi trường áp dụng đến người dân hiệu quả hơn.

Định mức kinh tế - kỹ thuật thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt, vệ sinh công cộng là mức hao phí cần thiết để hoàn thành một nội dung công việc hoặc một công đoạn trong hoạt động thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt, vệ sinh công cộng từ khi chuẩn bị đến khi kết thúc theo quy trình kỹ thuật được ban hành. Bao gồm: lao động, máy móc, thiết bị, dụng cụ lao động, vật liệu, năng lượng và nhiên liệu. Quyết định 179/2025/QĐ-UBND có hiệu lực thi hành kể từ ngày 15/10/2025; áp dụng đối với tổ chức, cá nhân, hộ gia đình có hoạt động thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt, vệ sinh công cộng và các tổ chức, cá nhân có liên quan.

Theo Quyết định 179/2025/QĐ-UBND, căn cứ vào định mức được quy định, các chủ đầu tư, cơ sở thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt, vệ sinh công cộng có trách nhiệm trực tiếp lập phương án giá đối với hàng hoá, dịch vụ. Đây là căn cứ cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền xây dựng, phê duyệt dự toán kinh phí đối với tổ chức, cá nhân tham gia cung cấp dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt, vệ sinh công cộng trên địa.

Thực hiện quy định này, Sở Nông nghiệp và Môi trường có công văn gửi đến các tổ chức, cá nhân liên quan về việc lập và nộp hồ sơ phương án giá. Theo quy định, thời gian tiếp nhận hồ sơ thẩm định đến hết ngày 5/11/2025. Tuy nhiên, đến thời điểm này, không ít tổ chức, cá nhân liên quan còn nhiều băn khoăn, vướng mắc trong xây dựng phương án giá.

Công ty CP Xanh Minh Phúc hiện quản lý, vận hành lò đốt rác quy mô 50 tấn/ngày. Rác đốt tại công ty đốt hỗn hợp chất thải rắn thải sinh hoạt và chất thải rắn công nghiệp. Đại diện công ty băn khoăn về phương pháp phải tính toán định mức tại những doanh nghiệp xử lý rác hỗn hợp, có cần tách biệt rác sinh hoạt và rác công nghiệp?

Tương tự, Công ty CP Khi vận Phú Hưng vận hành bãi chôn lấp, rác hữu cơ được tái chế thành phân bón. Doanh nghiệp xử lý cả bùn thải, đốt thành tro đóng gạch, nước rỉ rác, do đó, định mức áp dụng đối với sản phẩm thu hồi là nội dung doanh nghiệp quan tâm.

Bên cạnh đó, có những văn bản hướng dẫn về lập phương án giá chưa có quy định cụ thể, rõ ràng. Như trường hợp Công ty TNHH Xây lắp Việt Hưng đang vận hành lò đốt rác, nhưng hiện doanh nghiệp không còn lưu giữ chứng từ ban đầu. Trong khi yêu cầu việc xây dựng định mức giá dịch vụ phải có chứng từ ban đầu. Công ty CP Xây dựng Hải Dương đang vận hành 2 lò đốt chất thải rắn sinh hoạt với công suất 240 tấn/ngày. Công suất này vượt quy mô quy định tại Thông tư 36/2024/TT-BTNMT, ngày 20/12/2024, ban hành định mức kinh tế - kỹ thuật thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt.

Nhũng khó khăn, vướng mắc trên đòi hỏi thành phố phải có giải pháp triệt để, xử lý kịp thời khi quy mô dân số ngày càng đông, tốc độ đô thị hoá nhanh, khối lượng chất thải rắn sinh hoạt ở thành phố gia tăng nhanh theo hàng năm.

Tháo gỡ vướng mắc, bảo đảm tính đúng, tính đủ

Nhằm bảo đảm nguyên tắc tính đúng, tính đủ các chi phí đối với hoạt động thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt, vệ sinh công cộng của các tổ chức, cá nhân tham gia, Sở Nông nghiệp và Môi trường có những giải pháp khắc phục kịp thời. Sở tổ chức Hội nghị hướng dẫn lập phương án giá dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt, vệ sinh công cộng.

Việc tổ chức Hội nghị có sự tham gia của hơn 100 đại biểu là đại diện UBND các xã, phường, đặc khu và các đơn vị dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt, vệ sinh công cộng trên địa bàn thành phố Hải Phòng là hết sức cần thiết để sớm đưa Quyết định 197/2025/QĐ-UBND đi vào thực hiện hiệu quả, có chiều sâu

Tại Hội nghị, đại biểu được nghe hướng dẫn áp dụng các định mức tại: Thông tư số 36/2024/TT-BTNMT ngày 20/12/2024 của Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành định mức kinh tế - kỹ thuật thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt; hướng dẫn chủ cơ sở xử lý chất thải rắn sinh hoạt được đầu tư bằng nguồn vốn doanh nghiệp thực hiện rà soát xây dựng quy trình kỹ thuật, định mức kinh tế - kỹ thuật làm cơ sở xây dựng phương án giá; hướng dẫn các đơn vị cung cấp dịch vụ công xây dựng phương án giá dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt, vệ sinh công cộng trên địa bàn thành phố Hải Phòng...

Bên cạnh đó, chuyên gia cũng trao đổi, giải đáp những khó khăn, vướng mắc của các đơn vị trong quá trình lập phương án giá dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt, vệ sinh công cộng.

Những khó khăn, vướng mắc của các đơn vị trong quá trình lập phương án giá dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt, vệ sinh công cộng được cùng các chuyên gia trao đổi, giải đáp.

Đơn cử như trường hợp doanh nghiệp xử lý chất thải rắn hỗn hợp, để xác định phương án giá, doanh nghiệp cần tách biệt giữa chất thải rắn sinh hoạt và chất thải rắn công nghiệp. Đối với doanh nghiệp có công suất xử lý cao hơn công suất được hướng dẫn, doanh nghiệp xác định lại thành phần hao phí theo định mức hướng dẫn để tính toán mức hao phí.

Hay với trường hợp mất giấy tờ chứng minh chi phí ban đầu, doanh nghiệp có thể tham khảo suất đầu tư tại cơ sở có quy mô tương tự…

Việc lập phương án giá dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt, vệ sinh công cộng là cần thiết và bắt buộc, giúp xác định giá thực tế của hoạt động dịch vụ. Trên cơ sở phương án giá doanh nghiệp đề xuất, sở mới tham mưu lập phương án giá dịch vụ vệ sinh môi trường áp dụng đến người dân. Đây là cơ sở tạo cơ chế thu giá công bằng, đồng thời khuyến khích người dân phân loại và giảm thiểu rác thải, góp phần bảo vệ môi trường sống.