Theo Chương trình giảm ô nhiễm môi trường giai đoạn 2020 – 2030, TP. Hồ Chí Minh đã đặt mục tiêu, đến năm 2030 sẽ giảm được 90% ô nhiễm không khí từ hoạt động giao thông.

Xe máy chiếm hơn 80% phương tiện giao thông của TP. HCM và được xác định là 1 trong những nguyên nhân chính gây ô nhiễm không khí

Mục tiêu này được đưa ra sau khi TP. Hồ Chí Minh đã xác định rõ nguyên nhân gây ô nhiễm không khí, cũng như đã tìm ra hướng xử lý, các giải pháp tối ưu để thực hiện.

Cụ thể, theo số liệu thống kê trong nhiều năm liền gần đây, trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh có 3 khu vực, cũng là 3 nút giao thông trọng yếu với mật độ phương tiện lớn có nồng độ bụi vượt quy chuẩn. Đó là, vòng xoay Phú Lâm (năm 2024), giao lộ Huỳnh Tấn Phát - Nguyễn Văn Linh (năm 2022) và nút giao Cát Lái (2022, 2023).

Và theo báo cáo kết quả quan trắc môi trường cùng nhiều nghiên cứu khác cho thấy, chất lượng không khí tại TP. Hồ Chí Minh đang bị đe dọa nghiêm trọng bởi nồng độ bụi. Và giao thông đường bộ được xác định là tác nhân gây ô nhiễm không khí.

Từ thực trạng trên, hiện TP. Hồ Chí Minh đã và đang triển khai nhiều giải pháp thúc đẩy chuyển đổi giao thông xanh giảm ô nhiễm như phát triển hệ thống giao thông công cộng, phi cơ giới đặc biệt là giao thông công cộng sử dụng năng lượng xanh (đưa vào vận hành tuyến đường sắt đô thị số 1, hệ thống xe đạp công cộng, xe buýt sử dụng điện, CNG..)

Đồng thời quản lý, điều tiết, phân luồng giao thông hợp lý để hạn chế tình trạng ùn tắc kéo dài gây ô nhiễm môi trường; kiểm soát khí thải phương tiện giao thông cơ giới...

Sau giải pháp tập trung vào hệ thống vận tải hành khách công cộng với mục tiêu đến năm 2030, 100% xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh. Tiếp theo, TP. Hồ Chí Minh sẽ mở rộng phạm vi kiểm soát khí thải hướng đến chuyển đổi các phương tiện như taxi, xe công nghệ, xe hợp đồng, xe khách, xe tải, ôtô cá nhân cũng như xe của các cơ quan hành chính, doanh nghiệp nhà nước và tư nhân sang năng lượng sạch.

Đặc biệt, TP. Hồ Chí Minh đang lên kế hoạch triển khai phân vùng ưu tiên cho xe điện, hạn chế xe chạy xăng dầu tại các khu vực trung tâm TP. Hồ Chí Minh, Cần Giờ và Côn Đảo. Chuyển đổi xe 2 bánh từ xăng sang điện dành riêng cho lực lượng giao hàng và tài xế công nghệ…

Cùng đó, TP. Hồ Chí Minh cũng có chương trình đầu tư công về nâng cao năng lực quan trắc. Cụ thể là ban hành kế hoạch thực hiện Đề án phát triển mạng lưới quan trắc chất lượng môi trường TP. Hồ Chí Minh giai đoạn 2026 - 2030.

Theo đó mạng lưới quan trắc chất lượng không khí là 54 vị trí. Mạng lưới quan trắc chất lượng nước sông Sài Gòn - Đồng Nai 27 vị trí. Mạng lưới quan trắc chất lượng nước kênh rạch 89 vị trí.

Mạng lưới quan trắc chất lượng nước dưới đất 33 vị trí quan trắc định kỳ. Mạng lưới quan trắc chất lượng nước biển ven bờ 9 vị trí quan trắc định kỳ. Mạng lưới quan trắc thủy văn 16 vị trí quan trắc định kỳ.

Mạng lưới quan trắc sụt lún mặt đất 12 vị trí. Mạng lưới quan trắc chất lượng nước mưa 4 vị trí quan trắc định kỳ. Mạng lưới quan trắc thủy sinh (sông, kênh rạch, nước biển ven bờ) 21 vị trí. Mạng lưới quan trắc các bãi chôn lấp và khu liên hợp xử lý chất thải rắn 83 vị trí.

Thanh Hải