Nông thôn Việt Nam là nơi chiếm tỉ lệ dân số lớn, đồng thời cũng là nơi sản xuất lượng lương thực, thực phẩm chủ yếu cho cả nước. Một môi trường sống trong lành đồng nghĩa với nguồn nước sạch, không khí sạch, đất đai màu mỡ và hệ sinh thái cân bằng - những yếu tố nền tảng giúp con người duy trì sức khỏe thể chất lẫn tinh thần.

Ở nhiều vùng nông thôn, người dân vẫn phụ thuộc trực tiếp vào nước giếng khoan, ao hồ, mương hoặc các nguồn nước tự nhiên khác. Khi những nguồn nước này bị ô nhiễm hệ lụy đối với sức khỏe là vô cùng lớn. Chúng ta sẽ dễ mắc phải những loại bệnh: tiêu chảy, đau mắt đỏ, bệnh về da, viêm đường hô hấp…. Ở những vùng ô nhiễm nặng, tỷ lệ mắc các bệnh đường ruột và bệnh ký sinh trùng ngày càng cao. Bên cạnh đó, việc tiếp xúc lâu dài với hóa chất trong nước và thực phẩm có thể dẫn đến các bệnh mạn tính nguy hiểm như bệnh về gan, thận, rối loạn nội tiết, thậm chí là ung thư.

Không khí nông thôn tuy nhìn chung thoáng đãng hơn đô thị, nhưng những năm gần đây, khói đốt rác, đốt đồng, mùi phân gia súc hoặc bụi từ các tuyến đường giao thông nông thôn ngày càng nhiều. Hay làng nghề, đặc biệt là các làng tái chế phế liệu, sản xuất gỗ, luyện kim,… những vùng sản xuất đá mỹ nghệ tự phát chưa có hệ thống xử lý nước thải và khí thải đạt chuẩn, khiến môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng. Khói, bụi và khí thải công nghiệp len vào từng mái nhà, từng hơi thở.

Không những vậy, nhiều người vẫn có thói quen vứt rác, đốt rác bừa bãi ngoài đồng ruộng, kênh rạch. Khói từ rác thải nhựa và chất dẻo tạo ra nhiều chất độc hại và gây mất mỹ quan, tạo ổ chứa vi khuẩn, nấm mốc, côn trùng. Một số vùng sản xuất nông nghiệp chuyên canh còn lạm dụng hóa chất để tăng năng suất, vô tình tạo ra lượng tồn dư độc hại trong nông sản và phá vỡ cân bằng sinh thái. Chính sự chủ quan này làm gia tăng các bệnh mạn tính gây ảnh hưởng đến sức khỏe chúng ta.

Người dân vứt rác thải bừa bãi gây ra ô nhiễm môi trường

Môi trường lành mạnh cũng quyết định chất lượng nông sản. Rau, củ, quả được trồng ở những vùng đất, vùng nước bị ô nhiễm sẽ không còn đảm bảo an toàn, gây nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe của cả xã hội. Do đó, bảo vệ môi trường nông thôn cũng chính là bảo vệ an ninh lương thực và an toàn thực phẩm cho quốc gia.

Để môi trường nông thôn thực sự trở thành không gian sống xanh – sạch – đẹp, cần sự chung tay của từng cá nhân, từng hộ gia đình và các tổ chức, chính quyền địa phương. Mỗi người cần hiểu rằng vứt rác bừa bãi, sử dụng hóa chất bừa bãi hay xả thải ra môi trường không chỉ làm ô nhiễm xung quanh mình mà còn ảnh hưởng chính sức khỏe gia đình. Việc phân loại rác, xử lý rác hữu cơ, gom rác đúng nơi quy định phải trở thành hành vi thường nhật.

Giữ gìn môi trường nông thôn không phải là trách nhiệm của riêng ai mà là nghĩa vụ chung của toàn xã hội. Mỗi người dân, mỗi gia đình cần bắt đầu từ những hành động nhỏ: bỏ rác đúng nơi quy định, hạn chế sử dụng hóa chất nông nghiệp, bảo vệ nguồn nước, trồng thêm cây xanh. Một môi trường xanh – sạch – đẹp không chỉ cải thiện sức khỏe cộng đồng, mà còn mở ra cơ hội phát triển kinh tế bền vững cho nông thôn Việt Nam. Hơn thế nữa, đó là món quà vô giá mà chúng ta dành tặng cho thế hệ tương lai. Bởi môi trường hôm nay chính là cuộc sống của ngày mai.