Phóng viên (PV): Xin chào anh anh! Được biết trong Cuộc thi Giải báo chí về xây dựng Đảng tỉnh Vĩnh Phúc năm 2023, Tạp chí Công nghiệp môi trường đã vinh dự đạt giải, xin anh chia sẻ đôi nét về vấn đề này?

Nhà báo Trần Quang Chiến: Trước thềm năm mới Xuân Giáp Thìn 2024, lời đầu tiên tôi xin gửi lời chúc sức khỏe tới toàn thể bạn đọc của Tạp chí Công nghiệp môi trường trong và ngoài nước có một năm mới dồi dào sức khỏe, nhiều may mắn, bình an và hạnh phúc.

Có thể nói, việc đạt được giải ở một cuộc thi viết về công tác xây dựng Đảng ở Vĩnh Phúc vừa qua là một điều may mắn lớn đối với tôi. Bởi tác phẩm "Đồng chí Phó Bí thư có nhiều sáng kiến về xây dựng Đảng trong khối doanh nghiệp" là một trong số bài viết hiếm hoi đến từ một cơ quan báo chí chuyên ngành như Công nghiệp môi trường lại vinh dự vượt qua được hàng trăm tác phẩm nặng ký, đầu tư công sức vào vòng chung khảo và có giải – một giải thưởng thuộc chủ đề khó mà bất cứ nhà báo, phóng viên nào cũng mong muốn đạt được.

Nhà báo Trần Quang Chiến trong một chuyến đi tác nghiệp.

Như bạn đã biết, một tác phẩm báo chí là kết quả lao động của tập thể, nên giải thưởng của tôi ngoài sự nỗ lực bản thân còn có công sức lớn của lãnh đạo Ban Biên tập, bộ phận nội dung, kỹ thuật, xuất bản và anh em cán bộ các bộ phận khác trong cơ quan Tạp chí Công nghiệp môi trường. Tin đạt giải vừa rồi đến đúng dịp cơ quan đang tổng kết cuối năm 2023 nên với tôi đây là niềm vui nhân đôi, nhân ba...

PV: Được biết trước khi về công tác tại Tạp chí Công nghiệp môi trường (2019), anh từng có thời gian công tác tại một tờ báo Đảng?

Nhà báo Trần Quang Chiến: Thông tin của bạn hoàn toàn chính xác. Trước khi về Tạp chí Công nghiệp môi trường, tôi từng công tác tại Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam. Cụ thể, năm 2012 tôi bắt đầu viết tin bài cộng tác đầu tiên cho Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam; năm 2014 tôi trở thành cộng tác viên Đặc biệt của Báo; năm 2016 tôi chính thức được ký Hợp đồng lao động với Báo. Năm 2019, tôi chuyển hướng về làm việc tại Tạp chí Công nghiệp môi trường thuộc Hiệp hội Công nghiệp môi trường Việt Nam (Bộ Công Thương). Có thể nói đây là nơi chứa đựng nhiệt huyết của của tôi cùng bao anh em phóng viên trẻ, với nhiều cung bậc cảm xúc gửi gắm qua mỗi tác phẩm báo chí đậm màu sắc chuyên ngành Công nghiệp môi trường.

Mặc dù đã từng được đào tạo bài bản chuyên ngành báo chí, và tích lũy được một số kinh nghiệm làm báo khi còn bên báo Đảng, nhưng có thể nói về Công nghiệp môi trường tôi chỉ mới là người học việc với lĩnh vực mới, kiến thức mới, cách viết mới và quy cách xây dựng tác phẩm cũng đặc thù hơn các thể loại báo chí thông thường, phải mất gần nửa năm tôi mới bắt nhịp được công việc ở nơi đây.

Thời gian công tác tại báo Đảng trước đây đã trang bị cho tôi nhiều kiến thức quan trọng về lĩnh vực xây dựng Đảng. Ngay trong tác phẩm đạt giải của tôi vừa qua, phát huy những kinh nghiệm và kiến thức thời gian làm báo Đảng, tôi đã tìm ra một đề tài về xây dựng Đảng tưởng như rất bình thường, song lại mang tính phát hiện cao, đó là đề tài viết về gương một Phó Bí thư có nhiều sáng kiến về xây dựng tổ chức Đảng trong khối doanh nghiệp ở Đảng ủy Khối doanh nghiệp tỉnh Vĩnh Phúc, nhưng đây toàn là các sáng kiến “độc” có tính thực tiễn cao, đã được các cơ quan chức năng cấp Chứng nhận Sáng kiến.

Tôi luôn hình dung nếu như thời gian công tác ở Báo điện tử Đảng cộng sản Việt Nam, bản thân được các anh chị ở đây chỉ bảo cho những kiến thức, kỹ năng quan trọng về lĩnh vực xây dựng Đảng chính là “phần gốc”, thì về cơ quan Tạp chí Công nghiệp môi trường, các anh chị em ở đây đã chăm sóc cho phần “thân cây, phần lá” – đó chính là các kiến thức cơ bản báo chí chuyên ngành, và thành quả giải thưởng ngày hôm nay chính là sự đơm hoa, kết trái.

Làm báo vốn là công việc rất vất vả, làm về lĩnh vực chuyên ngành lại còn khó hơn rất nhiều, do đó khi về Tạp chí Công nghiệp môi trường, tôi đã luôn phải tự học, tự bổ sung các kiến thức về lĩnh vực chuyên ngành để viết ra những bài báo có hàm lượng kiến thức chuyên ngành cao, thể hiện qua sự chuyên nghiệp, truyền đạt hàm lượng thông tin chuyên sâu tới độc giả.

Đặc biệt, từ khi về ngôi nhà chung Công nghiệp môi trường, tôi rất biết ơn Tiến sĩ - Nhà báo Nguyễn Duy Thái (sinh năm 1982), hiện là Phó Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp môi trường, Tổng Biên tập Tạp chí; anh cũng là một trong những người đặt nền móng khai sinh ra Tạp chí Công nghiệp môi trường hôm nay. Với tôi, anh Thái không chỉ một người lãnh đạo tài ba, khí khái xuất chúng, mà là một người anh, người đồng nghiệp đi trước luôn sẵn sàng ân cần giúp đỡ, dìu dắt các thế hệ phóng viên vào sau như chúng tôi. Nhờ đó, tôi đã có một lượng kiến thức cơ bản về chuyên ngành Công nghiệp môi trường, để hàng ngày sáng tạo được ra các bài báo chất lượng phục vụ độc giả.

Nhà báo Trần Quang Chiến cùng tập thể lãnh đạo Tạp chí Công nghiệp môi trường.

PV: Anh có thể chia sẻ đôi nét về tác phẩm đạt giải trong cuộc thi Giải báo chí về xây dựng Đảng tỉnh Vĩnh Phúc năm 2023?

Nhà báo Trần Quang Chiến: Vâng, về tác phẩm "Đồng chí Phó Bí thư có nhiều sáng kiến về xây dựng Đảng trong khối doanh nghiệp", trong quá trình tìm hiểu về công tác xây dựng tổ chức Đảng trong khối doanh nghiệp tỉnh Vĩnh Phúc, tôi đã phát hiện ra gương đảng viên Ninh Viết Thủy, sinh năm 1974, hiện là Phó Bí thư Đảng ủy Khối doanh nghiệp tỉnh Vĩnh Phúc - người có gần 10 sáng kiến thiết thực về công tác xây dựng tổ chức đảng đã được các cấp có thẩm quyền tỉnh Vĩnh Phúc cấp Giấy chứng nhận Sáng kiến.

Theo đó, quá trình công tác thực tiễn, kinh qua một số vị trí cấp ủy, nhất là trong việc xây dựng, phát triển tổ chức đảng trong các doanh nghiệp, bản thân đồng chí Ninh Viết Thủy nhận thấy một số bất cập, tồn tại, nếu đưa ra được các giải pháp giải quyết, việc xây dựng và phát triển tổ chức đảng trong các doanh nghiệp sẽ thuận lợi và hiệu quả hơn rất nhiều.

Nói là làm, quá trình công tác dù đảm nhận và kiêm nhiệm nhiều việc nhưng đồng chí Thủy đã sắp xếp thời gian hợp lý để vừa hoàn thành nhiệm vụ cơ quan, vừa tranh thủ nghiên cứu, đưa ra những sáng kiến cùng những giải pháp hữu ích, sát với thực tiễn nhằm khắc phục những bất cập, vướng mắc trong công tác Đảng...Trên cơ sở là đề tài mang tính phát hiện, tôi đã triển khai bài viết phản ánh, truyền tải khá đầy đủ về các sáng kiến của đồng chí Ninh Viết Thủy tới bạn đọc. Và bài viết này là sự kết hợp hài hòa giữa tính Đảng trong báo chí với một lĩnh vực chuyên ngành tưởng chứng khô khan, qua đó góp phần tích cực lan tỏa tính Đảng trong hệ thống báo chí chuyên ngành.

PV: Qua tác phẩm đạt giải "Đồng chí Phó Bí thư có nhiều sáng kiến về xây dựng Đảng trong khối doanh nghiệp", anh có thể chia sẻ kinh nghiệm gì khi viết bài dự thi về chủ đề báo chí xây dựng Đảng?

Nhà báo Trần Quang Chiến: Đề tài xây dựng Đảng là một đề tài khó. Vì thế, từ khâu lựa chọn đề tài, xác định nội dung, khai thác tư liệu cũng như cách thức thể hiện tác phẩm đều có những yêu cầu cao về kiến thức, chuyên môn nghiệp vụ và quan trọng hơn là tâm huyết, bản lĩnh của người cầm bút.

Để có một tác phẩm báo chí tham gia giải thưởng xây dựng Đảng vừa bảo đảm định hướng tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, vừa sinh động, hấp dẫn để thu hút bạn đọc, thì cần có sự thể hiện tác phẩm hài hòa giữa nội dung và hình thức. Đây là vấn đề quan trọng trong sáng tạo tác phẩm báo chí, bởi vì tác phẩm có hấp dẫn công chúng hay không phụ thuộc vào những vấn đề được đề cập và cách thức thể hiện.

Đề tài báo chí viết về xây dựng Đảng là những vấn đề đặt ra trong thực tiễn nên rất đa dạng, phong phú. Thông thường có 3 cách để lựa chọn đề tài viết về xây dựng Đảng: Thứ nhất, nắm bắt quan điểm, chủ trương lãnh đạo của Đảng để thông tin, tuyên truyền kịp thời, đúng và trúng về các vấn đề, nhất là đối với công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị trong từng giai đoạn; Thứ hai là lựa chọn đề tài qua phát hiện từ cơ sở. Theo tôi thì việc đi cơ sở, phát hiện những vấn đề trong thực tiễn cơ sở, từ đó hình thành ý tưởng, đề tài là rất hiệu quả, giúp cho tác phẩm báo chí về xây dựng Đảng luôn ngồn ngộn chất liệu cuộc sống; Thứ ba là lựa chọn, phát hiện đề tài từ hội nghị, từ các cơ quan chuyên trách công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị. Quá trình thu thập, khai thác thông tin, tư liệu phục vụ cho bài viết đòi hỏi phóng viên phải có kỹ năng nghiệp vụ để có thể khai thác thông tin một cách chính xác nhất, đầy đủ nhất.

Để có những tác phẩm dự thi các giải về báo chí xây dựng Đảng, thì đề tài rất quan trọng, yêu cầu mỗi tác giả phải phát hiện các đề tài mới, “độc, lạ” mang đặc trưng, điển hình, các thông tin được triển khai theo xu hướng báo chí hiện đại, đa phương tiện và hướng tới những điều tưởng như rất bình thường trong cuộc sống...

PV: Vâng! Xin cảm ơn anh!