Hoàng Mai (Hà Nội): Công trình trường học Lý Nhân Tông được “hợp thức hóa” sai phạm, ai gánh chất thải rắn xây dựng về sau?

Chất thải rắn xây dựng được phát sinh từ nhiều hoạt động trong quá trình phát triển kinh tế, xã hội, nhưng có những phát sinh do cố tình vi phạm pháp luật mà nên, đó là hiện tượng cố tình thi công xây dựng sai ngay từ đầu so với thiết kế, so với các hạng mục được cơ quan quản lý nhà nước cho phép.

Sai từ "móng"

Mới đây, dư luận bất ngờ với thông tin dự án đầu tư xây dựng trường Tiểu học Lý Nhân Tông và Trường THCS, THPT Lý Nhân Tông do Công ty Cổ phần Giáo dục Đông Đô làm chủ đầu tư thi công sai thiết kế, vượt tầng, không đúng với giấy phép được phê duyệt; các hạng mục công trình xây dựng lớn, lớn bằng hằng "trăm con voi", thế nhưng khi gạo đã thành cơm, chính quyền địa phương và các đơn vị liên quan mới phát hiện.

Hầu hết các công trình đều được xây từ 4 đến 5 tầng + tum thang.

Giấy phép xây dựng số 45/GPXD được Sở Xây dựng Hà Nội cấp 18/10/2021 ghi rõ: Trường Tiểu học Lý Nhân Tông tại ô đất có ký hiệu TH, quy mô công trình số 01: Nhà học tập và hiệu bộ (nhà A) gồm 04 tầng nổi và tum thang; Quy mô công trình số 02: Nhà đa năng (nhà D) gồm 01 tầng nổi (trong tầng 1 có lửng). Trường Trung học cơ sở - Trung học phổ thông Lý Nhân Tông tại ô đất có ký hiệu PT, quy mô công trình số 03: Nhà học tập và thư viện (nhà B) gồm 05 tầng nổi và tum thang; Quy mô công trình số 04: Nhà hiệu bộ (nhà C) số tầng gồm 03 tầng nổi và tum thang; Quy mô công trình số 05: Nhà đa năng (nhà E) gồm 01 tầng nổi.

Giấy phép xây dựng được cấp là vậy, tuy nhiên chỉ cần nhìn bằng mắt thường cũng có thể thấy đa phần công trình trên lại đang xây dựng với quy mô gồm 5 tầng nổi, có tầng hầm và 1 tum thang, không đúng với phê duyệt trước đó.

Vi phạm được hợp thức

Liên quan đến sự việc trên, ông Bùi Thanh Nhã, Đội trưởng Đội Thanh tra xây dựng quận Hoàng Mai (Hà Nội) cho biết, công trình dự án trường học nêu trên có vi phạm về trật tự xây dựng và UBND quận đã xử phạt Công ty Cổ phần Giáo dục Đông Đô với số tiền 220 triệu đồng vào ngày 12/4/2023. Ngoài ra, công ty còn bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là dừng thi công xây dựng công trình. UBND quận Hoàng Mai yêu cầu trong thời hạn 90 ngày, kể từ ngày ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính Công ty cổ phần Giáo dục Đông Đô phải hoàn thành hồ sơ đề nghị cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng điều chỉnh.

Không cần đợi những ưu ái trong quyết định xử phạt, trước đó, ngày 06/4/2023, Công ty Cổ phần Giáo dục Đông Đô đã có đơn đề nghị Sở Xây dựng Hà Nội để điều chỉnh giấy phép xây dựng; ngày 19/4/2023, đơn vị này đã được Sở Xây dựng cấp Phụ lục Giấy phép xây dựng số 45, theo đó, các hạng mục xây dựng được "nới" hết cỡ về số tầng (tầng hầm và tầng nổi), mật độ xây dựng...để phù hợp với hiện trạng xây dựng của đơn vị.

Rõ ràng, việc đi trước của doanh nghiệp, quyết định kịp thời của chính quyền, cái lý từ thực tế đã giúp cho Công ty Cổ phần Giáo dục Đông Đô hợp thức hóa các sai phạm về xây dựng ngay từ gốc.

Trách nhiệm với môi trường và xã hội

Trong văn bản số 2579/SXD-CP ngày 19/4/2023 của Sở Xây dựng Hà Nội về việc phụ lục giấy phép xây dựng số 45, nội dung bảo vệ môi trường được nhắc đến nhiều lần với các nội dung quản lý thu gom, vận chuyển, xử lý phế thải xây dựng hay giấy đăng ký kế hoạch bảo vệ môi trường do UBND quận Hoàng Mai cấp, thế nhưng, câu chữ trong quản lý hành chính như thế này ít còn tác dụng, khi công trình đã cơ bản xong phần thô. Các hạng mục xây dựng sai phép ban đầu nay đã được hợp thức hóa, vài chục năm sau, sức chịu tải của môi trường chắc chắn sẽ phải gánh thêm; nếu được nói, mẹ môi trường cũng nói giá như, giá như chính quyền địa phương quản lý tốt, nghiêm ngay từ đầu sẽ không phát sinh chất thải rắn xây dựng cho ngày mai.

Và cũng biết đâu đấy, trong tương lai sẽ có những công nghệ tốt, coi chất thải rắn xây dựng là tài nguyên quan trọng và quý hiếm, những người làm quản lý chất thải trong tương lai sẽ cảm ơn những ai ngày hôm nay đã vô tình hay cố ý làm phát sinh chất thải rắn xây dựng, trong đó cả dự án đầu tư xây dựng trường Tiểu học Lý Nhân Tông và Trường THCS, THPT Lý Nhân Tông do Công ty Cổ phần Giáo dục Đông Đô làm chủ đầu.

Với xã hội, thượng tôn pháp luật là tiên quyết, đã sai, sai ngay từ "móng" nhưng được hợp thức hóa, hiệu ứng này sẽ lan tỏa không? chúng tôi mong sẽ không lan tỏa và phải ngăn lại kịp thời, khóa ngay trong suy nghĩ, đừng để người ta cứ lầm tưởng rằng, sai rồi sẽ đâu cũng vào đó.

Hoài Nam