Một vết nứt chạy dài trên sàn.

Theo người dân, nguyên nhân do Công ty Cổ phần đầu tư Vạn Thắng và Công ty TNHH Xây dựng Lan Anh khai thác quặng quá sâu.

Sau khi nhận được phản ánh của người dân, chúng tôi có mặt tại thôn Phú Hùng để ghi nhận sự việc. Quan sát tại đây, khu vực khai thác quặng của những công ty trên rất gần với khu dân cư. Cách lối vào khu dân cư thôn Phú Hùng vài chục mét, chúng tôi bắt gặp cảnh xe múc đất đang san gạt mặt bằng, đất đá cao gần nóc căn nhà hoang cạnh đó.

Ghi nhận tại nhà chị Đinh Thị Liên, từ cửa ra vào tầng 1 có vết nứt dài chạy chéo nhà. Các viên đá lát nền nứt toác như có một lực nào đó tác động khiến chúng bị bẻ gãy, chìa lên các cạnh sắc như dao. Ngày 16/9 vừa qua, con của chị Liên trong lúc chơi đùa dẫm phải vết nứt này khiến lòng bàn chân cháu bị rách, chảy nhiều máu.

Chị Liên cho biết: "Vợ chồng tôi xây được nhà từ năm 2006 và sống yên ổn thì đến tháng 7/2019, chúng tôi phát hiện ngôi nhà có hiện tượng nứt nhỏ và ngắn nên làm đơn gửi Công ty Cổ phần Đầu tư Vạn Thắng và Công ty TNHH Xây dựng Lan Anh - hai công ty đang khai thác quặng gần nhà nhưng không có phản hồi. Sau khoảng 15 ngày, công ty cho người đại diện mang đơn về trả và nói công ty không giải quyết sự việc trên. Chúng tôi đã làm đơn gửi UBND xã Gia Phú thì 5 ngày sau ban đại diện xã Gia Phú có đến xem xét rồi ra về hẹn 1 tháng sau quay trở lại nhưng chưa thấy động tĩnh gì".

Tuy nhiên, theo chị Liên, từ đó đến nay các vết nứt đã phát triển to và dài hơn, cộng thêm là những vết nứt khác ở bếp, nhà vệ sinh và bắt đầu lan lên tầng 2 của ngôi nhà.

Cách đó không xa là ngôi nhà của gia đình ông Vũ Văn Hoành cũng cùng chung cảnh. Đập vào mắt ngay trước sân nhà ông Hoành là vết nứt to có thể đút vừa ngón tay chạy ngoằn ngoèo ngang sân.

Vết nứt ở sân nhà ông Hoành.

Ông Hoành cho biết, trong quá trình xây dựng nhà từ năm 2006 và ở đến nay, ngôi nhà của gia đình ông không ảnh hưởng gì cho đến khi Công ty Cổ phần Đầu tư Vạn Thắng vào khai thác quặng cách nhà khoảng 30-40m, đào sâu xuống khoảng 20m nên bây giờ nhà ông bắt đầu bị có vết rạn nứt. Ông Hoành nói rồi chỉ tay lên tường nhà dọc theo vết nứt đồng thời chỉ cho chúng tôi các vết nứt ở sàn nhà, trên tường…

Từ khi những hộ gia đình thôn Phú Hùng phản ánh tới những công ty đang khai thác quặng ở khu vực này và cả chính quyền xã, huyện thì việc khai thác quặng tại đây vẫn diễn ra bình thường. Trong khi đó, những hộ dân ngày đêm hết sức lo lắng về an nguy cho gia đình mình đặc biệt là những trẻ nhỏ.

Khi chúng tôi có mặt, ngay khu vực trung tâm khai trường này, một số máy xúc đất vẫn tiếp tục gầm gào cào đất dưới độ sâu hàng chục mét. Và có cả những dấu vết máy xúc ngoạm sát đường bê tông của thôn, trong khi những đứa trẻ hồn nhiên vẫn chơi đùa ở đó.

Trước sự việc trên, bà Lê Thị Huệ - Trưởng thôn Phú Hùng cho biết, bà đã xác nhận cho những hộ dân trong thôn để gửi đơn phản ánh tới UBND xã Gia Phú. Cũng theo bà Huệ, phía những công ty khai thác đã về giải quyết một lần rồi, hẹn đến 25/9 nhưng chưa thấy trở lại. Bà Huệ cũng mong rằng, sự việc sớm được giải quyết sớm cho người dân yên tâm.

Về phản ánh những công ty khai thác quặng quá sâu gây ra hiện tượng nứt nhà dân, ông Lưu Hoàng Điểu - Phó Chủ tịch xã Gia Phú cho biết, xã đang rất quan tâm, khi có đơn của nhân dân, xã phối hợp với các cơ quan chuyên môn đến kiểm tra hiện trường và lập biên bản xác định hiện trạng.

Người dân ngày đêm lo lắng về an nguy cho gia đình mình.

"Cách đây khoảng 1 tháng, khi các hộ có đơn, tôi mời các phòng chuyên môn của huyện Bảo Thắng như Phòng Kinh tế hạ tầng, Phòng Nông nghiệp và Trung tâm Phát triển quỹ đất đến kiểm tra lần 1. Một tháng sau khi kiểm tra lại vết nứt có rộng thêm một chút ít. Đáng lẽ hẹn đến ngày 25/9 giải quyết nhưng do việc của xã bận quá nên chưa phối hợp được với các phòng ban của huyện đánh giá lại mức độ thiệt hại và để phối hợp với công ty hỗ trợ cho người dân" - ông Điểu nói.

Cũng theo ông Điểu, việc nứt nhà của người dân, xã Gia Phú gần như đứng ra là trọng tài để Công ty Cổ phần Đầu tư Vạn Thắng trả tiền cho nhân dân. Tuy nhiên, những chỗ nào căng quá thì có thể phải mời đơn vị độc lập để kiểm định và đánh giá tác động.