Phường Long Bình, TP. Thủ Đức đã và đang trở thành đầu mối giao thông đa kết nối hiện đại kết hợp hệ thống thương mại – dịch vụ cấp tại khu vực phía Đông TP. Hồ Chí Minh bao gồm đường Vành đai 3; đường kết nối đường Phước Thiện - rạch Trau Trảu và đường Nguyễn Xiển nối dài dễ dàng kết nối với các khu vực trong TP. Hồ Chí Minh và các địa phương lân cận. Đây là điều kiện lý tưởng để xây dựng những khu đô thị, khu dân cư đẳng cấp hàng đầu tại TP. Hồ Chí Minh.

Phối cảnh Dự án Khu dân cư và Công viên Phước Thiện

Một trong những dự án “khủng” nhất tại khu vực này là Dự án Khu dân cư và Công viên Phước Thiện (KDC và CV Phước Thiện). Đây là dự án do Công ty Công ty CP Phát triển Thành phố Xanh làm chủ đầu tư với quy mô 271 ha gồm nhiều phân khúc như biệt thự, chung cư, nhà phố… đã và đang được hoàn thiện để đưa vào sử dụng.

Chủ đầu tư cũng dành phần lớn diện tích cho việc xây dựng cảnh quan và không gian sống hài hòa với thiên nhiên với những mảng xanh với tổ hợp công viên, hồ nước, tiện ích công cộng, trong đó trung tâm là công viên Grand Park 36 ha rộng lớn hàng đầu Đông Nam Á. Tất cả tạo nên một đại đô thị thoáng đãng, trong lành, đáng sống hàng đầu phía Đông TP. Hồ Chí Minh.

Xe chở rác thải xây dựng không che chắn ngang nhiên chạy trên đường

Tuy nhiên, trong quá trình hình thành các khu đô thị này cũng đã sản sinh ra một lượng chất thải xây dựng rất lớn. Điều đó đã tạo ra một hình ảnh thực tế đối nghịch khi xung quanh khu đô thị hiện đại, thoáng đãng, trong lành là những khu đất bị ô nhiễm môi trường ảnh hưởng đến cuộc sống người dân.

Những ngày cuối tháng 4/2023 trong tiết trời nóng như đổ lửa, nhóm phóng viên (PV) đã có mặt tại khu vực đang thi công dự án KDC và CV Phước Thiện, phường Long Bình, TP. Thủ Đức.

Xe chở rác thải xây dựng không che chắn ngang nhiên chạy trên đường

Thời gian này, tranh thủ thời tiết thuận lợi, các công trình xây dựng đang đẩy nhanh tiến độ. Vì vậy các xe chở đất, chở vật liệu xây dựng hoạt động tương đối nhộn nhịp.

Theo ghi nhận của PV, tại đường Phước Thiện nằm song song với công trường xây dựng dự án KDC và CV Phước Thiện, hàng ngày nhiều chuyến xe chở vật liệu xây dựng, chất thải xây dựng phục vụ thi công công trình. Điều này đã gây nên tình trạng bụi bặm mù mịt gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến đời sống của người dân và nguy cơ mất an toàn giao thông rất cao. Nhiều đoạn đường bị cày nát, xuất hiện nhiều ổ voi, ổ gà, nhà cửa xung quanh bị bụi phủ thành lớp dày.

Xe chở rác thải xây dựng không che chắn ngang nhiên chạy trên đường

Đất cát vương vãi dọc đường đi, rồi cũng chính những chiếc xe này thổi bụi mù mịt mỗi lần chạy qua khiến các cố gắng chống bụi bẩn đều vô ích. Đặc biệt, là trong những ngày nắng nóng, không có mưa, lượng xe chạy liên tục, người dân phải đóng cửa từ sáng đến tối vì tiếng ồn và khói bụi.

Trao đổi với PV, ông Trần Văn T. - một người dân sống trên đường Phước Thiện chó biết: “Từ ngày đại công trình KDC và CV Phước Thiện tiến hành xây dựng thì người dân trong khu vực phải sống chung với khói, bụi và tiếng ồn. Tuy nhiên, chúng tôi gần như không có sự lựa chọn nào khác. Hàng ngày chúng tôi phải đóng cửa để hạn chế được phần nào. Thỉnh thoảng chủ đầu tư cũng cho xe tưới nhưng với thời tiết hanh khô, nắng nóng như hiện nay thì nước bốc hơi chỉ trong giây lát.”.

Xe chở rác thải xây dựng không che chắn ngang nhiên chạy trên đường

Bà Lê Thị V. - một người buôn bán ven đường Phước Thiện cho biết: “Về cơ bản, các xe tải phục vụ công trình đều nghiêm chỉnh chấp hành các quy định của pháp luật như: đất cát, vật liệu được che chắn đầy đủ; các xe đều đảm bảo trọng tải, tốc độ di chuyển theo quy định… Dù vậy, để xây dựng một dự án lớn như KDC và CV Phước Thiện, việc ảnh hưởng đến cuộc sống người dân là khó tránh khỏi bởi hiện tượng khói bụi, tiếng ồn, ô nhiễm môi trường”.

Liên quan đến vấn đề nêu trên, chị H - người dân đang trên đường đón con đi học về chia sẻ: “Bụi bẩn bắt nguồn từ xe phục vụ thi công công trình hàng ngày là rất lớn. Đặc biệt là những xe không che chắn, phủ bạt làm rơi vãi đất cát xuống đường…”.

Xe chở rác thải xây dựng không che chắn ngang nhiên chạy trên đường

Trong nhiều ngày “bám địa bàn” tại đường Phước Thiện và các tuyến đường xung quanh, PV đã ghi nhận hàng loạt xe chở chất thải xây dựng từ dự án KDC và CV Phước Thiện không thực hiện việc che chắn thành thùng xe hoặc che chắn không đúng quy định ngang nhiên lưu thông trên đường. Chỉ cần những xe này phanh gấp hoặc gặp ổ gà là đất, đá, cát, sỏi trên xe rơi xuống đường có thể gây nguy hiểm đối với những phương tiện lưu thông phía sau. Điều ngạc nhiên là sau nhiều ngày theo dõi, chúng tôi không nhận thấy bất cứ bóng dáng nào của các lực lượng chức năng nào giám sát, kiểm tra vấn đề nêu trên.

Xe chở rác thải xây dựng không che chắn ngang nhiên chạy trên đường

Những xe này đã vi phạm Điều 20 Nghị định 100/2019/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ… Đồng thời tại Khoản 3 Điều 74 Luật bảo vệ môi trường 2014 cũng quy định: “Phương tiện vận chuyển nguyên liệu, vật liệu, chất thải phải được che chắn, không để rơi vãi gây ô nhiễm môi trường trong khi tham gia giao thông”…

Rác thải xây dựng có dấu hiệu đổ trái quy định

Bên cạnh đó, căn cứ Nghị định 86/2014/NĐ-CP về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng xe ô tô của doanh nghiệp vận tải phải có trách nhiệm và nghĩa vụ quản lý, sử dụng, điều hành, giám sát hành trình xe ô tô, xe ô tô phải bảo đảm an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường, phải phổ biến nội quy, quy định của pháp luật cho các lái xe biết trách nhiệm khi chở các hàng, vật liệu xây dựng,… phải che đậy không để đất, đá rơi ra đường, gây ô nhiễm môi trường.

Lộ diện khu vực chôn lấp rác xây dựng tại phường Long Bình

Mặc dù quy định rất rõ ràng, nhưng trong quá trình vận chuyển nguyên vật liệu xây dựng, các đơn vị chưa thực hiện nghiêm túc. Điều này đã, đang gây ra tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ tai nạn cho các phương tiện tham gia giao thông và ảnh hưởng đến chất lượng hệ thống giao thông.

Bên cạnh đó, theo quan sát của phóng viên, hàng ngày có hàng trăm xe tải nối đuôi nhau chở đất thải từ công trình KDC và CV Phước Thiện ra ngoài. Tuy nhiên, thay vì vận chuyển đến bãi thải thì nhà thầu lại vận chuyển đến rất nhiều khu vực trên địa bàn TP. Thủ Đức cho nhiều cá nhân, đơn vị dùng làm vật liệu san lấp mặt bằng.

Xe tải chở đất thải tại công trình KDC và CV Phước Thiện đến rất nhiều khu vực trên địa bàn TP. Thủ Đức dùng làm vật liệu san lấp mặt bằng.

Việc các nhà thầu vận chuyển đất thải đem đi bán, chủ đầu tư và đơn vị tư vấn giám sát có nắm được hay không hay đang cố tình làm ngơ cho nhà thầu vận chuyển đất thải đi tiêu thụ?

Điều này đã vi phạm nghiêm trọng Luật khai thác khoáng sản 2010; Nghị định 142/2013/NĐ-CP và một số văn bản quy phạm pháp luật liên quan khác…

Nhóm PV

Bài 2: Rác thải xây dựng được xử lý ra sao?