Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) vừa phối hợp với Ban Quản lý Trung ương các dự án thủy lợi (CPO) và Ban Quản lý dự án GCF2-SACCR 5 tỉnh Tây Nguyên và Nam Trung Bộ tổ chức hội thảo “Hoàn thiện kế hoạch quản lý môi trường – xã hội (ESMP)” và tập huấn các nội dung khung chính sách an toàn, trước khi triển khai các hoạt động công trình, trong hai ngày 21-22/7.

Bà Caitlin Wiesen - Trưởng đại diện thường trú của UNDP tại Việt Nam ký Văn kiện với Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn

Hội thảo tham vấn cộng đồng về chính sách an toàn môi trường, xã hội trước khi triển khai các dự án thủy lợi đã được UNDP thảo luận với các hội nông dân tại 5 tỉnh Tây Nguyên và Nam Trung Bộ bao gồm Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Đắk Lắk và Đắk Nông. Tại hội thảo các chuyên gia sẽ tập trung hỗ trợ những nông dân dễ bị ảnh hưởng nhất là người nghèo và cận nghèo, dân tộc thiểu số và phụ nữ nhằm tăng cường khả năng chống chịu biến đổi khí hậu cho các tài sản nông nghiệp chính gồm: Nước, đất, cây trồng

Đây là hoạt động tiếp nối chuỗi Tham vấn cộng đồng nhằm xây dựng kế hoạch quản lý môi trường – xã hội nhằm hoàn thiện danh mục rủi ro môi trường – xã hội, đề xuất các biện pháp phòng tránh - giảm thiểu và trách nhiệm thực hiện từ kinh nghiệm tới thực tế nhân rộng nhằm thảo luận sâu về các kinh nghiệm và bài học sản xuất nông nghiệp thông minh ứng phó với hạn hán do biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến an ninh nguồn nước.

Theo UNDP, Tây Nguyên và Nam Trung Bộ nằm trong số những khu vực dễ bị tổn thương nhất của Việt Nam trước tác động của biến đổi khí hậu. Thiên tai, hạn hán ngày càng cực đoan, bất thường và khắc nghiệt. Hạn hán kéo dài khiến nguồn nước cho sản xuất nông nghiệp bị thâm hụt; người dân mất sinh kế và thu nhập, đặc biệt là người nghèo, cận nghèo, người dân tộc thiểu số và phụ nữ.

Các chính sách, chiến lược của Nhà nước, cũng như các chương trình, dự án phát triển đã và đang triển khai về nông nghiệp ứng phó với biến đổi khí hậu, chống chịu hạn hán, thủy lợi và an ninh nguồn nước đã mang lại nhiều kết quả, kinh nghiệm cũng như bài học quan trọng cho các vùng bị ảnh hưởng và các chương trình kế hoạch tiếp theo.

Các đại biểu, đặc biệt là các nữ nông dân và người nông dân thuộc nhóm dân tộc thiểu số đã cùng thảo luận để lường trước tất cả các tác động tiềm ẩn về mặt môi trường và xã hội có thể diễn ra trong chu kỳ dự án.

Hội thảo cũng thảo luận nội dung về giới và người dân tộc thiểu số, và nhận được nhiều ý kiến từ đại biểu Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Đắk Lắk và Đắk Nông.

Một công trình thủy lợi tại Tây Nguyên (hình minh họa)

Khung chính sách an toàn bao gồm các kế hoạch quản lý môi trường – xã hội, kế hoạch người dân tộc thiểu số, kế hoạch hành động giới, kế hoạch huy động sự tham gia của các bên nhằm đảm bảo phòng tránh các tác động không mong muốn trong việc triển khai dự án và thậm chí tạo ra các tác động tích cực hơn nữa về mặt xã hội và môi trường.

Hoạt động trên thuộc Dự án “Tăng cường khả năng chống chịu của nông nghiệp quy mô nhỏ đối với an ninh nguồn nước do biến đổi khí hậu khu vực Tây nguyên và Nam Trung bộ của Việt Nam” (GCF2-SACCR) do Quỹ Khí hậu Xanh tài trợ thông qua UNDP, triển khai tại 5 tỉnh: Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Đắk Lắk và Đắk Nông trong thời gian 5 năm từ 2021 đến 2026.

Đây là dự án đã được Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và sự thống nhất của UBND 5 tỉnh Đắl Lắk, Đắk Nông, Khánh Hòa, Ninh Thuận và Bình Thuận, Bộ NN&PTNT cùng với Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) cũng đã tổ chức lễ ký kết Văn kiện dự án “Tăng cường khả năng chống chịu của nông nghiệp quy mô nhỏ đối với an ninh nguồn nước do biến đổi khi hậu khu vực Tây nguyên và Nam Trung bộ của Việt Nam” ngày 28/5.

Dự án nhằm đưa ra các cách nâng cao năng lực chống chịu hạn hán của nông nghiệp và mất an ninh nguồn nước thông qua phân tích, học hỏi và áp dụng các kinh nghiệm và sáng kiến của cộng đồng và các chương trình nông nghiệp đã triển khai.

Qua dự án, các tỉnh có thể thực hiện các giải pháp tưới tiên tiến, tiết kiệm nước cho lúa và cây trồng cạn, bảo đảm đáp ứng nhu cầu nước tối thiểu vào các thời kỳ nhạy cảm về nước của cây trồng, đặc biệt với cây ăn quả, cây trồng có giá trị kinh tế cao. Đồng thời, đưa ra sáng kiến cộng đồng đồng về sinh kế nông nghiệp thích ứng với hạn hán.

Dự án lần này sẽ mang lại lợi ích trực tiếp cho hơn 222.400 phụ nữ và nam giới ở 5 tỉnh (10% dân số các tỉnh) hưởng lợi từ các hệ thống thủy lợi hiện đại hóa, cải thiện an ninh nguồn nước và các lựa chọn sinh kế, nâng cao kiến thức về rủi ro khí hậu và khả năng chống chịu kỹ thuật nông nghiệp và khả năng tiếp cận với các thông tin tư vấn về khí hậu và thị trường. Hơn 335.000 phụ nữ và nam giới sẽ được hưởng lợi gián tiếp từ việc nâng cao năng lực thông qua đào tạo và hỗ trợ kỹ thuật, tăng cường tiếp cận thông tin về rủi ro khí hậu và phổ biến rộng rãi các thực hành tốt nhất về nông nghiệp thông minh thích ứng với biến đổi khí hậu.

Trong 5 năm, dự án sẽ tập trung hỗ trợ những nông dân quy mô nhỏ dễ bị ảnh hưởng nhất – người nghèo và cận nghèo, dân tộc thiểu số và phụ nữ - nhằm tăng cường khả năng chống chịu khí hậu cho các tài nguyên nông nghiệp chính gồm nước, đất và cây trồng. Dự án hướng đến 22.200 hộ hưởng lợi trực tiếp và hơn 200.000 hộ gián tiếp,

Bà Caitlin Wiesen - Trưởng đại diện thường trú của UNDP tại Việt Nam cho biết: UNDP rất tự hào về quan hệ đối tác hiệu quả với Chính phủ Việt Nam trong việc huy động nguồn tài chính về khí hậu quốc tế nhằm hỗ trợ nỗ lực của Chính phủ trong việc tăng cường khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu của các cộng đồng vùng dễ bị tổn thương, thông qua ba dự án được GCF phê chuẩn.

Dự án này khởi động sẽ hướng đến những người nông dân nghèo và cận nghèo tại vùng Tây Nguyên và Nam Trung bộ, thích ứng với hạn hán khốc liệt và gia tăng do tác động của biến đổi khí hậu. Dự án này hỗ trợ thúc đẩy một dự án khác của GCF mà UNDP đang hỗ trợ triển khai về xây dựng năng lực chống chịu bão lũ của các cộng đồng nghèo dễ bị tổn thương tại 28 tỉnh ven biển./.