Hiện toàn xã Tiến Bộ có gần 1.500 ha rừng được cấp chứng chỉ FSC.

Nguồn gốc của khái niệm này bắt đầu từ năm 2015, khi huyện Yên Sơn triển khai chương trình cấp chứng chỉ rừng FSC. Với gần 1.500 ha rừng được cấp chứng chỉ FSC, xã Tiến Bộ là địa phương có diện tích rừng được cấp chứng chỉ FSC lớn nhất tỉnh Tuyên Quang.

Phó Chủ tịch UBND xã Tiến Bộ, Phạm Thị Thu An là người thành phố Tuyên Quang. Đầu những năm 2000, chị ra trường và được phân công về đây nhận công tác với vai trò là cán bộ tư pháp xã. 17 năm gắn bó với mảnh đất này, nhìn những cánh rừng ngày càng xanh tốt và cho người dân thu về tiền tỷ chị cũng thấy ấm lòng.

Chị An chia sẻ, ngày mới về công tác, ở Tiến Bộ những vạt rừng lưa thưa có màu xanh của ngô, sắn, còn lại là đồi trọc. Bởi người dân chưa có ý thức phát triển kinh tế rừng. Là cán bộ tư pháp, chị cũng nhiều lần theo lãnh đạo địa phương “đi từng ngõ, gõ cửa từng nhà” vận động bà con trồng rừng nhưng chưa thấu.

Năm 2013, khi chủ trương phát triển rừng có hiệu quả, đặc biệt trên địa bàn có 2 nhà máy chế biến gỗ là Công ty cổ phần Giấy An Hòa và Công ty cổ phần Woodsland Tuyên Quang, phong trào trồng rừng phát triển mạnh. So với rừng không được cấp chứng chỉ thì rừng FSC vừa đảm bảo về môi trường, vừa cho người dân thu lãi gấp từ 2 đến 3 lần.

Tiến Bộ có 10 thôn, 100% các thôn đều trồng rừng. Thôn Thổ Ý là địa phương dẫn đầu của xã về phong trào trồng rừng. Toàn thôn có gần 500 ha rừng.

Hiệu quả từ rừng mang lại đã giúp Tiến Bộ không còn đất trống, đồi núi trọc

Nói về chuyện cấp chứng chỉ cho rừng, ông Hoàng Văn Hữu, thôn Thổ Ý không thể nhớ hết bao nhiêu lần theo chuyên gia lên từng vạt rừng trong xã để kiểm tra, đánh giá.

Ông Hữu bảo, ở cánh rừng nào chuyên gia cũng chỉ ra lỗi vì dân mình từ trước đến giờ làm rừng không theo quy chuẩn, làm theo kinh nghiệm là chủ yếu nên không mắc lỗi này thì mắc lỗi khác. Từ vứt rác, không bảo vệ, vẫn còn tình trạng săn bắt động vật hoang dã trong rừng…

Gia đình ông Hữu hiện có 30 ha rừng được cấp chứng chỉ FSC. Nhờ tuân thủ tốt các quy trình, đã có 10 ha rừng của gia đình ông đã cho thu hoạch. Trừ chi phí ông thu lãi cả tỷ đồng.

Ở Tiến Bộ, số người sở hữu từ 3 - 5 ha rừng FSC lên đến cả trăm người. Trong đó, có khoảng 10 hộ có từ 20 - 30 ha rừng FSC. Nổi bật là hộ gia đình anh Nịnh Văn Lìn trồng 30 ha; gia đình ông Vũ Văn Phượng, trồng hơn 31 ha rừng; gia đình ông Trần Văn Vĩnh trồng hơn 20 ha rừng…

Ông Vũ Văn Phượng (thôn Làng Cả) kể vanh vách cho chúng tôi nghe quy chuẩn trồng rừng theo tiêu chuẩn FSC. Như chuỗi trồng rừng sản xuất phải được thực hiện đúng theo từng bước, không được đốt thực bì trước khi trồng rừng; không được sử dụng hóa chất trong quá trình chăm sóc; không được khai thác quá nửa diện tích rừng trên tổng diện tích/năm. Nếu khai thác rừng quá nhiều sẽ làm mất độ che phủ, tác động xấu từ thiên nhiên sẽ xảy ra, điển hình là hạn hán, mưa lũ bào mòn đất màu…

Cán bộ Công ty cổ phần Woodsland Tuyên Quang hướng dẫn người dân xã Tiến Bộ các quy chuẩn trồng rừng gỗ lớn.

Gần 2 năm dưới sự giám sát của các chuyên gia, người dân xã Tiến Bộ đã thay đổi hẳn tư duy, cung cách làm, thay vì phát rừng sẽ đốt sạch thực bì thì giờ đây không đốt nữa mà để lại dưới những gốc cây tạo phân hữu cơ và hơn nữa là bảo vệ thảm thực vật để chống xói mòn.

Thành quả là gần 1.500 ha rừng sản xuất của 668 hộ ở 10 thôn trong đã được cấp chứng chỉ FSC.

Từ rừng giúp người dân nơi đây giảm nghèo, làm giàu hiệu quả. Năm 2018, tỷ lệ hộ nghèo của xã Tiến bộ là 115 hộ, chiếm 8,3% dân số. Đến đầu năm 2019 xã đã giảm còn 88 hộ nghèo, chiếm 6,2%. Thu nhập bình quân/người đạt 35 triệu đồng/người/năm. Đến nay, toàn xã có khoảng 20 hộ thu lãi tiền tỷ từ rừng.