PVN gửi ngân hàng trên 200.000 tỉ đồng lấy lãi

Theo báo cáo tài chính hợp nhất kiểm toán năm 2018 vừa được Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) công bố, năm vừa qua, PVN ghi nhận doanh thu thuần 320.961 tỉ đồng, tăng 20% so với năm 2017. Sau khi trừ giá vốn, lợi nhuận gộp của PVN đạt 52.329 tỉ đồng, tăng 8,3%.

Trong năm, PVN cũng ghi nhận 17.472 tỉ đồng doanh thu tài chính, tăng 18%. Chiếm phần lớn doanh thu tài chính là lãi tiền gửi, tiền cho vay với tỷ trọng 43%; tiếp đó là lãi tiền dầu tư Vietsovpetro với tỷ trọng 35%; còn lại là doanh thu thanh lý các khoản đầu tư, tiền lãi từ đầu tư cổ phiếu, trái phiếu, tín phiếu, chênh lệch tỷ giá...

Bên cạnh doanh thu tài chính, PVN còn ghi nhận 2.766 tỉ đồng lãi thuần từ các công ty liên doanh, liên kết, giảm 15% so với năm 2017.

Tiền gửi ngân hàng vượt 200.000 tỉ đồng, kiểm toán lưu ý nhiều vấn đề.

Về chi phí, trong năm, chi phí tài chính của "siêu tập đoàn" này ở mức 7.208 tỉ đồng, tăng 33%. Trong khi đó, chi phí bán hàng ở mức 5.187 tỉ đồng, giảm 1%; chi phí quản lý doanh nghiệp ở mức 9.216 tỉ đồng, giảm 3,4%.

Kết thúc năm 2018, lợi nhuận trước thuế của PVN đạt 50.599 tỉ đồng, tăng 7,9% so với năm 2017.

Tính đến hết ngày 31/12/2018, tổng tài sản của PVN ở mức 824.803 tỉ đồng, tăng 4,7% sau một năm. Trong đó, tổng tiền gửi ngân hàng lên đến trên 202.600 tỉ đồng (tăng 15%), bao gồm 25.241 tỉ đồng tiền gửi ngân hàng không kỳ hạn, 37.964 tỉ đồng tiền gửi có kỳ hạn không quá 3 tháng, 139.306 tỉ đồng tiền gửi có kỳ hạn từ trên 3 tháng đến không quá 1 năm và 93,6 tỉ đồng tiền gửi có kỳ hạn trên 1 năm.

Tính ra, lượng tiền gửi ngân hàng tại PVN chiếm khoảng 1/4 tổng tài sản của tập đoàn này.

Về nguồn vốn, vốn chủ sở hữu của PVN đến hết ngày 31/12/2018 ở mức 461.797 tỉ đồng, tăng 5,2% sau một năm. Nợ phải trả ở mức 363.005 tỉ đồng, tăng 4,3%; trong đó tổng nợ vay là 195.186 tỉ đồng, tăng nhẹ 1,3%.

Kiểm toán lưu ý nhiều vấn đề

Công ty TNHH Deloitte Việt Nam - đơn vị kiểm toán báo cáo tài chính hợp nhất năm 2018 của PVN - đã đưa ra nhiều lưu ý liên quan đến tình hình tài chính của "ông vua dầu khí" tại Việt Nam này, trong đó có nhiều vấn đề đáng chú ý.

Đầu tiên phải kể đến các vấn đề liên quan đến việc bàn giao Tập đoàn Công nghiệp Tàu thủy Việt Nam - Vinashin (nay là Tổng Công ty Công nghiệp Tàu thủy Việt Nam - SBIC) về PVN.

PVN đang tạm ghi nhận giá trị xây dựng cơ bản dở dang tại các dự án và khoản đầu tư vào các công ty con được bàn giao từ SBIC với giá trị tương ứng là 695 tỉ đồng và 0 đồng theo giá trị tại thời điểm bàn giao ngày 1/7/2010; đồng thời ghi nhận phải trả SBIC với số tiền tương ứng trên tài khoản phải trả ngắn hạn khác.

Đến ngày 31/12/2018, PVN chưa đối trừ hết số tiền đã thanh toán cho SBIC liên quan đến việc bàn giao các dự án/công ty trên là 720 tỉ đồng và phản ánh trên khoản mục phải thu ngắn hạn khác trên Bảng cân đối kế toán.

Tại ngày báo cáo tài chính hợp nhất, PVN chưa nhận được quyết định chính thức của các cơ quan có thẩm quyền về giá trị tài sản nhận bàn giao từ SBIC cũng như số tiền tập đoàn này phải thanh toán cho SBIC.

Ngoài ra, báo cáo tài chính hợp nhất của Công ty TNHH MTV Công nghiệp Tàu thủy Dung Quất (DQS - công ty con của PVN) - một công ty được bàn giao từ SBIC, được hợp nhất vào báo cáo tài chính hợp nhất của PVN với tổng tài sản và giá trị tài sản thuần tại ngày 31/12/2018 là khoảng 5.875 tỉ đồng và âm 1.257 đồng.

"Chúng tôi không thể thu thập được đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp về vấn đề nhận bàn giao các đơn vị từ SBIC nêu trên cũng như khả năng tiếp tục hoạt động của DQS trong vòng ít nhất 12 tháng sắp tới. Do đó, chúng tôi không thể xác định liệu có cần thiết phải điều chỉnh các số liệu liên quan hay không", công ty kiểm toán Deloitte cho biết.

Thứ hai là các vấn đề liên quan đến thăm dò dầu khí.

Tại ngày 31/12/2018, Tổng Công ty Thăm dò Khai thác Dầu khí (PVEP - công ty con của PVN) đang ghi nhận trên Bảng cân đối kế toán hợp nhất khoản đầu tư vào Công ty Liên doanh Petromacareo theo giá gốc với số tiền là khoảng 1.583 tỷ đồng và khoản phí tham gia trả lần đầu và lần thứ hai để được tham gia đầu tư khai thác tại lô Junin 2 (Venezuela) theo giá gốc trừ giá trị đã phân bổ vào chi phí là khoảng 7. 335 tỉ đồng.

PVEP đã thực hiện trích lập dự phòng đầu tư tài chính dài hạn với số tiền là khoảng 418 tỉ đồng trên cơ sở báo cáo tài chính đã được kiểm toán của Petromacareo cho năm tài chính kết thúc ngày 31/12/2012.

"Chúng tôi không thể thu thập được đầy đủ các bằng chứng kiểm toán thích hợp liên quan đến khả năng mang lại lợi ích kinh tế trong tương lai của các khoản phí tham gia phải trả lần đầu và lần thứ hai cũng như dự phòng đầu tư tài chính dài hạn cần trích lập. Do đó, chúng tôi không thể xác định được liệu có cần thiết phải điều chỉnh các số liệu này hay không" - Công ty kiểm toán Deloitte lưu ý.

Kiểm toán lưu ý nhiều vấn đề liên quan đến thăm dò và khai thác dầu khí tại PVN

Bên cạnh vụ việc tại Venezuela, triển vọng dự án tại Peru của PVEP cũng đang khá mờ mịt.

PVN đang ghi nhận trên khoản mục "Chi phí trả trước dài hạn" các chi phí tìm kiếm, thăm dò và phát triển dầu khí chưa phân bổ của Lô 67 Peru tại ngày 31/12/2018 là khoảng 7.047 tỉ đồng.

Tại thời điểm phát hành báo cáo tài chính hợp nhất năm 2018, PVEP vẫn đang trong quá trình đánh giá kỹ thuật và hiệu quả kinh tế cho giai đoạn tái khởi động khai thác, xác định rõ lộ trình và kế hoạch triển khai đối với Lô 67 Peru trong giai đoạn tiếp theo.

"Quyết định triển khai công việc khai thác tiếp theo phụ thuộc vào dự báo chi phí khai thác, giá dầu dài hạn, kết quả làm việc với nhà điều hành và các yếu tố khác trong tương lai. Chúng tôi không thể thu thập được đầy đủ các bằng chứng kiểm toán thích hợp liên quan đến khả năng mang lại lợi ích kinh tế trong tương lai của các khoản chi phí trả trước dài hạn này. Do đó, chúng tôi không thể xác định được liệu có cần thiết phải điều chỉnh các số liệu này hay không" - phía Deloitte cho hay.

Ngoài ra, công ty kiểm toán Deloitte cũng lưu ý đến vấn đề của PVN tại Công ty Cổ phần Hoá dầu và Xơ sợi Dầu khí (PVTex) - công ty con của PVN.

Tại ngày 31/12/2018, tài sản ngắn hạn của PVTex nhỏ hơn nợ phải trả ngắn hạn là khoảng 2.615 tỉ đồng ; lỗ lũy kế là khoảng 4.748 tỉ đồng và đã vượt quá vốn góp của chủ sở hữu.

Tổng tài sản của PVTex cùng thời điểm là khoảng 5.236 tỉ đồng và nợ phải trả là khoảng 7.726 tỉ đồng; trong đó số dư khoản vay dài hạn của PVTex tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) được PVN bảo lãnh với số dư gốc vay là khoảng 5.124 tỉ đồng. Số dư các khoản vay và nợ đã quá hạn, chưa được thanh toán tại ngày 31/12/2018 là khoảng 1.399 tỉ đồng.

Ngoài ra, PVTex đang làm việc với các nhà thầu và cơ quan Nhà nước có thẩm quyền để xác định giá trị quyết toán công trình Nhà máy sản xuất Xơ sợi Polyester Đình Vũ.

"Các yếu tố này dẫn tới nghi ngờ về khả năng tiếp tục hoạt động của PVTex. Chúng tôi không thể thu thập được đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp về khả năng tiếp tục hoạt động của PVTex trong vòng ít nhất 12 tháng sắp tới. Do đó, chúng tôi không thể xác định được liệu báo cáo tài chính hợp nhất kèm theo được lập với giả định PVTex sẽ tiếp tục hoạt động liên tục có phù hợp hay không và có cần thiết phải điều chỉnh số liệu liên quan đến PVTex hay không" - Công ty kiểm toán Deloitte nhấn mạnh.