“Xuất phát từ việc nhận thấy số lượng rác thải nhựa khổng lồ đang bị xả ra môi trường mà không được xử lý triệt để, đồng thời, không muốn những gì được biết đến qua môn lịch sử chỉ dừng lại ở trong sách giáo khoa, nhóm sinh viên chúng mình đã cùng nhau lên ý tưởng và bắt tay vào thực hiện dự án in 3D các mô hình lịch sử từ nhựa tái chế và biến chúng thành trào lưu Blind box (hộp mù). Không ngờ dự án này được mọi người rất đón nhận”, bạn Trần Anh Nguyệt, sinh viên chuyên ngành Digital Marketing (Đại học FPT) – đại diện nhóm sinh viên VieTory chia sẻ.

Theo Nguyệt, trong thời đại số, khi người trẻ bị cuốn theo những trào lưu giải trí nhanh, thì Lịch sử và Môi trường thường là hai mảng màu trầm lắng. Nhưng với VieTory, đó lại là nơi khởi nguồn cho một ý tưởng khởi nghiệp đầy nhân văn: Kết hợp công nghệ, giáo dục và lối sống xanh vào trong một chiếc hộp nhỏ bé.

Từ những vật liệu rác thải nhựa, nhóm sinh viên FPT đã tái chế thành các mô hình lịch sử. (Ảnh nhân vật cung cấp)

“Tái sinh” rác thải nhựa thành mô hình mang hình bóng lịch sử

Cái tên VieTory là sự kết hợp đầy kiêu hãnh giữa 2 cụm từ Việt Nam và History (lịch sử) và cách đọc giống với từ Victoty (chiến thắng), đó cũng là đại diện cho tinh thần của nhóm được lập ra với sứ mệnh mong muốn không chỉ tạo ra những món đồ chơi, vật trang trí mà còn có thể tạo ra một vòng đời mới cho rác thải nhựa.

Quy trình của VieTory bắt đầu từ những thùng rác. Nhóm thu gom các loại nhựa phế thải (vỏ chai, nắp nhựa...), làm sạch, nghiền nhỏ và qua xử lý nhiệt để kéo thành các sợi nhựa in 3D (filament).

Từ những sợi nhựa tưởng chừng bỏ đi ấy, qua bàn tay thiết kế và công nghệ in 3D, hình hài của những nhân vật lịch sử như Đại tướng Võ Nguyên Giáp, các y sĩ cứu người, hay chiếc xe tăng 390 húc đổ cổng Dinh Độc Lập dần hiện ra.

Điểm độc đáo nhất của dự án chính là cách tiếp cận giáo dục: "Gamification" (Trò chơi hóa). Thay vì bán mô hình đơn thuần, VieTory áp dụng mô hình Blind box (hộp mù) – trào lưu đang "làm mưa làm gió" trong giới trẻ toàn cầu.

Người mua sẽ không biết bên trong hộp là nhân vật lịch sử nào cho đến khi mở ra. Cảm giác hồi hộp, bất ngờ khiến việc tìm hiểu lịch sử trở nên thú vị như một cuộc săn tìm kho báu.

Các mô hình lịch sử làm từ rác thải nhựa tái chế sẽ trở thành trào lưu giúp người trẻ tiếp cận lịch sử một cách mới mẻ hơn. (Ảnh nhân vật cung cấp)

"Lịch sử không nên chỉ nằm trên trang giấy hay những thước phim tư liệu đen trắng. Lịch sử phải chạm vào được, sờ thấy được. Khi mỗi người trẻ cầm trên tay mô hình Dân công hỏa tuyến sần sùi, độc bản (do vân nhựa tái chế tạo nên) sẽ tìm hiểu thông tin về mô hình lịch sử mình sở hữu. Điều này giúp người trẻ dễ hình dung và ghi nhớ những câu chuyện lịch sử hơn gấp nhiều lần việc học thuộc lòng", Ngọc Huyền - thành viên nhóm bộc bạch.

Mỗi sản phẩm của VieTory sẽ đều đi kèm một tấm thẻ "Profile" nhân vật được thiết kế bắt mắt, tóm tắt chiến công bằng ngôn ngữ Gen Z: ngắn gọn, súc tích và đầy hào khí.

Hành trình xanh cho niềm tự hào đỏ

Theo chia sẻ của các thành viên VieTory, dự án của nhóm không chỉ dừng lại ở bài tập đồ án. Nó là lời giải cho bài toán kinh tế tuần hoàn ở quy mô nhỏ mà người trẻ có thể làm được.

Mỗi mô hình được in ra đồng nghĩa với việc có thêm một lượng rác thải nhựa được "giải cứu" khỏi các bãi chôn lấp. VieTory đã chứng minh rằng: Bảo vệ môi trường không nhất thiết phải là những khẩu hiệu to tát, mà có thể bắt đầu từ việc biến rác thành văn hóa.

Những chiếc Blind box của VieTory mang trong mình giá trị kép. Cụ thể, giá trị Xanh: Giảm thiểu rác thải, nâng cao ý thức tái chế; Giá trị Đỏ: Khơi dậy lòng yêu nước, tự hào dân tộc một cách tự nhiên, không giáo điều.

Nhóm sinh viên VieTory đưa sản phẩm của mình tới với các trường học. (Ảnh nhân vật cung cấp)

Trong bối cảnh người trẻ đang ngày càng quan tâm đến phát triển bền vững và văn hóa dân tộc, dự án của VieTory như một làn gió mới đầy triển vọng.

Từ giảng đường Đại học FPT, những chú "chiến mã" nhựa tái chế đang mang theo khát vọng của thế hệ Z: Một thế hệ không chỉ giỏi công nghệ, mà còn sâu sắc với quá khứ và trách nhiệm với tương lai.

VieTory không chỉ bán mô hình, họ đang trao đi cơ hội để người trẻ được "cầm nắm" lịch sử trên tay, bằng chính vật liệu đã được chữa lành từ mẹ Thiên nhiên.