Thuốc lá thế hệ mới với mẫu mã như đồ ăn, thức uống rất hấp dẫn giới trẻ.

Thiết bị thuốc lá điện tử bao gồm bộ phận pin, sạc; bộ phận gia nhiệt, dẫn dòng khí; bộ phận chứa ống đựng dung dịch điện tử. Thuốc lá điện tử hoạt động bằng cách làm nóng dung dịch lỏng hòa tan, tạo ra dạng khí dung cho người dùng hít vào.

Thuốc lá điện tử có hai loại: (1) Loại ống chứa dung dịch nắp mở để người sử dụng có thể tự pha trộn, đổ, thêm dung dịch vào ống. (2) Loại ống chứa dung dịch đóng kín có kích thước vừa vặn để lắp vào thiết bị điện tử, ống này chỉ sử dụng một lần.

Một điếu thuốc lá điện tử bao gồm: Đầu ngậm, bộ phận phun khí dung, nguồn năng lượng như pin, hộp đựng chất lỏng điện tử (cartridge hay tank) để giữa ẩm và hương liệu. Có thể có hoặc không nicotine. Hiện tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử đang tăng lên chủ yếu trong giới trẻ (từ 18 - 24 tuổi). Các thành phần có thể có trong thuốc tương tự như thuốc lá thông thường. Lượng nicotin vào phổi và máu phụ thuốc vào chất lỏng trong thuốc lá, cường độ dùng đặc biệt là thiết bị và kỹ thuật của dụng cụ dùng hút thuốc.

Một nghiên cứu về thanh thiếu niên tại các thành phố, thị trấn của 13 quốc gia Đông Âu cho thấy 2,6% thanh thiếu niên không hút thuốc đã từng thử thuốc lá điện tử ít nhất 3 lần. Một nghiên cứu của Hàn Quốc báo cáo rằng 9,5% thanh thiếu niên chưa bao giờ hút thuốc nhưng đã sử dụng thuốc lá điện tử thường xuyên (hơn 10 lần mỗi tháng) trong đó có 3,3% sử dụng mỗi ngày...

Để có bằng chứng thực tiễn về tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, Cục Quản lý khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) đã có Công văn số 557/KCB-VP ngày 11/4/2024 gửi các bệnh viện trung ương, sở y tế các tỉnh, thành phố và các bệnh viện trực thuộc các bộ, ngành đề nghị báo cáo nhanh các trường hợp nhập viện điều trị liên quan đến sử dụng thuốc lá điện tử và nung nóng.

Theo số liệu của Bộ Y tế, chỉ trong vòng 2 năm, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh 13-15 tuổi đã gia tăng một cách đáng kể. (từ 3,5% năm 2022 lên 8,0% năm 2023). Sử dụng thuốc lá điện tử cao ở nhóm tuổi trẻ (15 - 24 tuổi) với tỉ lệ là 7,3%;Nhóm tuổi 25 - 44 tuổi là 3,2% và Nhóm tuổi 45 - 64 tuổi là 1,4%.

Tại Việt Nam, qua tổng hợp báo cáo của gần 700 cơ sở khám bệnh, chữa bệnh cho thấy: chỉ tính riêng năm 2023, đã có 1.224 ca nhập viện do sử dụng TLĐT, TLNN. Triệu chứng khi nhập viện chủ yếu do: dị ứng, ngộ độc, tổn thương phổi cấp. Thời gian sử dụng: Sử dụng lần đầu tiên: 81 người; Đã từng dùng một thời gian: 1.143 người.

Nghiên cứu mới được của Trường Đại học Y tế công cộng được hỗ trợ bởi Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá và Tổ chức Y tế Cộng đồng toàn cầu Vital Strategies mới công bố cho thấy, trong giai đoạn tháng 10 - 12/2023, trên 3.801 học sinh từ lớp 6 đến lớp 12 tại 11 tỉnh, thành ở Việt Nam. Kết quả có 96,2% và 37,8% học sinh nhận thức được sự tồn tại của thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Trong đó 14% đã từng sử dụng thử thuốc lá điện tử và 7% hiện đang sử dụng trong 30 ngày qua. Tỷ lệ này đối với thuốc lá nung nóng là 1,8% đã từng sử dụng và 1,0% hiện đang sử dụng.

Mức độ sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng trong giới trẻ Việt Nam đang ở mức cao, đặc biệt khi so sánh với các chỉ số về sử dụng thuốc lá truyền thống.

Với sự nhanh nhạy của các công ty thuốc lá, nếu nước ta không có các giải pháp sớm và mạnh mẽ sẽ khiến cho tỷ lệ hút thuốc lá mới có nguy cơ tăng cao, ảnh hưởng đến sức khỏe và giống nòi của Việt Nam./.