Những năm gần đây, sản lượng hàng hóa thông qua cảng biển Hải Phòng liên tục tăng cao, tạo áp lực lớn cho công tác quản lý và giám sát. Theo Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, tình trạng buôn lậu thuốc lá qua biên giới vẫn diễn biến phức tạp, với sự tham gia của nhiều đối tượng, thậm chí hình thành các đường dây xuyên quốc gia.

Tại Chi cục Hải quan khu vực III, công tác kiểm soát được đẩy mạnh bằng việc ứng dụng công nghệ hiện đại trong giám sát hàng hóa, quản lý dữ liệu điện tử và phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng. Theo đơn vị, các đối tượng buôn lậu ngày càng sử dụng thủ đoạn tinh vi như cất giấu thuốc lá lậu trong các lô hàng hợp pháp, làm giả hồ sơ chứng từ, khai báo sai về hàng hóa hoặc cất giấu trong hành lý của hành khách xuất nhập cảnh.

Hải Phòng có nhiều cảng biển quốc tế, khu công nghiệp và khu chế xuất lớn như Lạch Huyện, Đình Vũ, Nam Đình Vũ, sân bay quốc tế Cát Bi, vì vậy luôn là điểm nóng tiềm ẩn nguy cơ buôn lậu thuốc lá. Các đối tượng thường lợi dụng vị trí chiến lược và hệ thống giao thông thuận tiện để vận chuyển hàng lậu từ biên giới phía Bắc tập kết về thành phố, sau đó phân phối đi các tỉnh lân cận.

Mới đây, Quốc hội đã thông qua Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) tại Kỳ họp thứ 9, quy định thuốc lá ngoài mức thuế suất 75% sẽ phải chịu thêm thuế tuyệt đối 2.000 đồng/bao từ ngày 1/1/2027, tăng lên 10.000 đồng/bao từ ngày 1/1/2031. Chính điều này khiến các đối tượng buôn lậu gia tăng hoạt động nhằm trốn tránh nghĩa vụ thuế.

Trước thực trạng đó, ngành Hải quan Hải Phòng triển khai nhiều biện pháp nghiệp vụ đồng bộ, tập trung vào các tuyến, địa bàn trọng điểm, đồng thời tăng cường tuyên truyền để doanh nghiệp và người dân hiểu rõ tác hại của việc kinh doanh, tiêu thụ thuốc lá nhập lậu, góp phần xây dựng môi trường thương mại lành mạnh và minh bạch.

Theo Ban Chỉ đạo 389 thành phố, từ đầu năm 2025 đến nay, các lực lượng chức năng đã phát hiện, bắt giữ và xử lý 2.117 vụ vi phạm, thu nộp ngân sách hơn 605 tỷ đồng, trong đó phạt hành chính trên 38 tỷ đồng, truy thu và phạt bổ sung hơn 560 tỷ đồng, phát mại hàng hóa trên 6,7 tỷ đồng. Kết quả này thể hiện sự quyết liệt của các lực lượng chức năng trong công tác kiểm soát, ngăn chặn buôn lậu thuốc lá nói riêng và hàng cấm nói chung.

Tuy nhiên, với tốc độ phát triển kinh tế nhanh, lưu lượng hàng hóa qua cảng lớn, cùng hệ thống giao thông liên vùng thuận lợi, Hải Phòng vẫn là địa bàn tiềm ẩn nhiều nguy cơ buôn lậu, gian lận thương mại. Để nâng cao hiệu quả, các cơ quan chức năng xác định cần phân công rõ trách nhiệm, tăng cường chia sẻ thông tin, phối hợp kiểm tra liên ngành và siết chặt quản lý giám sát tại cảng, kho bãi, cửa khẩu.

Song song đó, công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân và doanh nghiệp về phòng, chống buôn lậu thuốc lá cũng được chú trọng, qua đó biểu dương, lan tỏa các tập thể, cá nhân điển hình trong đấu tranh, xử lý vi phạm, góp phần giữ vững trật tự, kỷ cương và bảo đảm môi trường kinh doanh công bằng, an toàn tại thành phố cảng.