Quy hoạch bảo vệ môi trường quốc gia sẽ là căn cứ thẩm định, phê duyệt các dự án đầu tư của từng vùng.

Thực tiễn cho thấy, các quy hoạch ở nước ta hiện nay chưa thống nhất về nội dung, quy trình, cách tổ chức thực hiện… chủ yếu dựa trên cách tiếp cận địa lý, chưa thể hiện được các yếu tố môi trường trong quy hoạch; chủ yếu tập trung vào giải quyết các vấn đề xử lý chất thải, ô nhiễm môi trường nhưng chưa bao quát hết các vấn đề bảo vệ môi trường lãnh thổ, chưa dựa trên sức chịu tải của môi trường; các vấn đề môi trường vẫn bị đặt sau các mục tiêu tăng trưởng. Việc lập quy hoạch bảo vệ môi trường quốc gia sẽ làm giảm sự mâu thuẫn và chồng chéo giữa các quy hoạch phát triển đã, đang và sẽ thực hiện trong cùng một vùng quy hoạch.

Quy hoạch bảo vệ môi trường quốc gia sẽ là căn cứ thẩm định, phê duyệt các dự án đầu tư của từng vùng phù hợp yêu cầu bảo vệ môi trường, định hướng ưu tiên lĩnh vực, công nghệ đầu tư phù hợp với quy hoạch môi trường.

Tại cuộc họp Hội đồng thẩm định Nhiệm vụ lập Quy hoạch, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Võ Tuấn Nhân đã nhấn mạnh, đây là quy hoạch môi trường mang tính tổng thể đầu tiên, phải được xây dựng dựa trên cơ sở pháp lý và xuất phát từ thực tiễn, thống nhất với các quy hoạch khác và định hướng phát triển của địa phương. Để lập quy hoạch hợp lý, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ hướng dẫn các địa phương xây dựng chiến lược bảo vệ môi trường cấp tỉnh, có quy chế điều phối, hợp tác giữa các tỉnh, thành phố cùng bảo vệ môi trường vùng giáp ranh.

Theo đại diện Tổng cục Môi trường, áp lực của quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tình trạng ô nhiễm môi trường đang ở mức đáng báo động, công tác bảo vệ môi trường đang đứng trước những thách thức gay gắt. Một trong những nguyên nhân chính là do thiếu sự lồng ghép các yêu cầu bảo vệ và quản lý môi trường, tài nguyên một cách bài bản trong các quy hoạch phát triển, đặc biệt là thiếu một quy hoạch thống nhất trong công tác bảo vệ môi trường.

Các bộ ngành và địa phương đã xây dựng các quy hoạch phát triển khác nhau, tuy nhiên các quy hoạch này chưa thể hiện rõ các nội dung về quản lý và bảo vệ môi trường tự nhiên, sinh thái, môi trường sống và các giá trị bảo tồn văn hóa lịch sử trên cơ sở điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội đối với từng vùng, từng lĩnh vực và hoạt động cụ thể.

Việc lập Quy hoạch Bảo vệ môi trường quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 hướng đến mục tiêu: Quản lý, sắp xếp, tổ chức không gian và sử dụng các thành phần môi trường và các yếu tố tài nguyên phù hợp với chức năng môi trường và điều kiện thiên nhiên, kinh tế- xã hội của vùng lãnh thổ theo định hướng phát triển bền vững. Phạm vi không gian quy hoạch là toàn bộ lãnh thổ Việt Nam được chia theo các vùng địa lý phù hợp với đặc thù về khí hậu, lưu vực sông và điều kiện phát triển kinh tế - xã hội.

Tổng cục Môi trường sẽ định hướng về phân vùng môi trường trên phạm vi cả nước theo vùng bảo vệ nghiêm ngặt, vùng hạn chế phát thải và vùng khác trên cơ sở phân tích mô hình phát tán ô nhiễm, hiện trạng và xu hướng của các vấn đề môi trường, áp lực và định hướng của các hoạt động phát triển. Các tiêu chí phân vùng môi trường sẽ được đồng bộ với quy định của Luật bảo vệ môi trường 2020 sau khi được Quốc hội thông qua.