Bệnh viện Phổi tỉnh Phú Thọ: Chủ động phát hiện sớm bệnh lao và lao tiềm ẩn tại cộng đồng

Một trong những giải pháp để thực hiện mục tiêu này là phát hiện và điều trị sớm không chỉ cho những trường hợp lao bệnh mà ngay những trường hợp lao tiềm ẩn. Thời gian qua, Bệnh viện Phổi tỉnh Phú Thọ đã triển khai hiệu quả khám sàng lọc lao chủ động và lao tiềm ẩn tại cộng đồng, đó là cơ sở để tỉnh Phú Thọ hoàn thành Chương trình chống Lao đã đề ra.

Theo các kết quả nghiên cứu của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khoảng 25% dân số bị nhiễm lao tiềm ẩn, 5% - 10% trong số đó sẽ phát triển thành bệnh lao, đây là nguồn lây bệnh lao tiềm tàng trong cộng đồng. Điều trị lao tiềm ẩn có thể ngăn ngừa tới 90% nguy cơ phát triển bệnh lao. Thực tế, lao tiềm ẩn là tình trạng cơ thể người có đáp ứng miễn dịch với kháng nguyên của trực khuẩn gây bệnh lao ở người nhưng chưa có các biểu hiện lâm sàng và cận lâm sàng. Tại Việt Nam, hằng năm cả nước phát hiện và đưa vào điều trị hơn 100.000 người mắc lao, tuy nhiên tỷ lệ bệnh nhân được phát hiện và báo cáo mới chỉ đạt 60%. Để hoàn thành mục tiêu thanh toán bệnh lao vào năm 2030, bên cạnh việc tăng cường phát hiện và điều trị bệnh lao, đòi hỏi phải đồng thời phát hiện và điều trị lao tiềm ẩn trong cộng đồng.

Năm 2022, được sự hỗ trợ của Chương trình Chống lao Quốc gia (CTCLQG), Trung tâm Nghiên cứu môi trường – sức khỏe (CEHS), sự chỉ đạo của Sở Y tế Phú Thọ, Bệnh viện Phổi đã phối hợp với các Trung tâm Y tế trên địa bàn triển khai phát hiện lao chủ động và lao tiềm ẩn cho người dân trong cộng đồng. Trong đó, Bệnh viện tập trung vào các nhóm đối tượng có nguy cơ cao như: Người sống cùng gia đình với người mắc bệnh lao, người thường xuyên tiếp xúc với bệnh nhân lao, người bị các bệnh mãn tính, người mắc bệnh đường hô hấp, HIV, người điều trị corticoid kéo dài…

Nhờ làm tốt công tác truyền thông, tại mỗi điểm khám đều nhận được sự quan tâm, đồng thuận của đông đảo người dân. Người tham gia sàng lọc sẽ được chẩn đoán bệnh lao bằng phương pháp chụp X-Quang ngực và xét nghiệm GeneXpert - phương pháp phát hiện vi khuẩn lao. Qua khám sàng lọc 2X tại Thành phố Việt Trì, huyện Hạ, huyện Thanh Ba và huyện Cẩm Khê với 4251 người tham gia, X-Quang bất thường nghi lao 206 người (tổng bất thường 700 người); xét nghiệm đờm bằng kỹ thuật GeneXpert 536 người (dương tính 23 người). Bệnh viện Phổi tỉnh Phú Thọ đã thu dung điều trị 29 bệnh nhân, trong đó: 22 bệnh nhân lao phổi có bằng chứng vi khuẩn, 05 bệnh nhân lao phổi âm tính và 02 bệnh nhân lao ngoài phổi.

Bệnh viện Phổi tỉnh Phú Thọ khám sàng lọc lao chủ động và lao tiềm ẩn cho người dân.

Hiện tỷ lệ khỏi bệnh được duy trì ở mức trên 90% với bệnh nhân lao mới, xấp xỉ 70% với bệnh nhân lao đa kháng thuốc sử dụng phác đồ dài hạn và 80% với bệnh nhân lao đa kháng thuốc sử dụng phác đồ ngắn hạn. Các công nghệ mới, thuốc mới, tiếp cận mới trên thế giới đã được áp dụng hiệu quả cao tại Việt Nam nói chung và Bệnh viện Phổi tỉnh Phú Thọ nói riêng, ngay cả với lao đa kháng và siêu kháng thuốc. Vì vậy, bệnh nhân lao cần được phát hiện sớm và điều trị kịp thời để giúp tỷ lệ lây nhiễm và tử vong giảm, góp phần bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe cho người dân và toàn xã hội.