Hướng dẫn khử trùng và xử lý môi trường khu vực có bệnh nhân COVID-19 tại cộng đồng
Tăng cường quản lý, thu gom và xử lý chất thải phòng, chống dịch Covid-19 |
Phun đều dung dịch khử trùng có chứa 0,1 % Clo hoạt tính lên bề mặt được khử trùng với liều lượng 0,3-0,5 lít/m2. |
Hướng dẫn tạm thời khử trùng và xử lý môi trường khu vực có bệnh nhân COVID-19 nhằm ngăn chặn sự lây lan của dịch COVID-19 ra cộng đồng.Nguyên tắc thực hiện: Việc khử trùng và xử lý môi trường phải được thực hiện sớm sau khi phát hiện có ca bệnh nhân COVID-19 đầu tiên; Phải làm sạch bề mặt, đồ dùng, vật dụng trước khi tiến hành khử trùng; Đảm bảo an toàn tuyệt đối, tránh lây nhiễm chéo cho những người tham gia khử trùng và xử lý môi trường.
Các khu vực cần tiến hành khử trùng và xử lý môi trường, gồm: Trong nhà/phòng ở/căn hộ của bệnh nhân COVID-19; Khu vực liền kề xung quanh nhà/phòng ở/căn hộ của bệnh nhân, như: Tường bên ngoài của nhà/phòng ở/căn hộ của bệnh nhân và các căn hộ/phòng liền kề; Hành lang, lối đi chung, cầu thang, thang máy, sảnh chờ... đối với nhà chung cư, tập thể, kí túc xá, khách sạn, nhà trọ, nhà nghỉ, cơ sở cách ly tập trung. Tường, sân vườn, vỉa hè, đường đi, lối đi chung… đối với nhà riêng liền kề xung quanh.
Chuẩn bị phương tiện, dụng cụ, hóa chất: Phương tiện làm sạch, khử trùng: thùng/xô, giẻ lau, cây lau sàn, bình/máy phun khử trùng…; Túi, thùng dựng chất thải lây nhiễm có màu vàng.
Phương tiện bảo vệ cá nhân: Khẩu trang y tế bảo vệ đường mũi, miệng; Kính bảo hộ che mắt tránh văng, bắn vào niêm mạc mắt; Quần áo phòng dịch tránh phơi nhiễm với nước, dịch; Găng tay cao su dày; Ủng hoặc bao che giày chống thấm.
Hóa chất, dung dịch khử trùng: Hóa chất khử trùng có chứa Clo; Cồn 70 độ; Xà phòng rửa tay hoặc dung dịch sát khuẩn tay có chứa ít nhất 60% cồn.
Các biện pháp thực hiện: Khu vực trong nhà /phòng ở/căn hộ của bệnh nhân COVID-19 và trong nhà các phòng ở/căn hộ liền kề xung quanh.
Làm sạch và khử trùng Áp dụng quy trình lau 2 xô: một xô nước sạch, một xô dung dịch khử trùng chứa 0,05 - 0,1% Clo hoạt tính. Mỗi lần lau dùng một khăn sạch, không giặt lại khăn trong các xô, mỗi khăn lau không quá 20 m2 . Lau các bề mặt thường xuyên tiếp xúc (bàn, ghế, thành giường, tủ quần áo, tủ lạnh, tay nắm cửa, bồn cầu, lavabo, vòi nước, kệ/tủ bếp, tường nhà, cửa sổ, cửa ra vào…): Dùng khăn lau thấm nước sạch lau sạch các bề mặt cần lau; Dùng khăn lau thấm dung dịch khử trùng lau các bề mặt cần lau theo nguyên tắc từ chỗ sạch đến chỗ bẩn, từ trong ra ngoài, từ trên xuống dưới. Lau nền nhà (phòng ngủ, phòng khách, phòng tắm, khu bếp, nhà vệ sinh, phòng bếp, cầu thang, ban công,…): Lau bằng nước sạch trước. Nếu nền nhà có rác thì vừa lau sàn vừa dồn rác lại. Lau khử trùng sau: dùng cây lau nhà thấm dung dịch khử trùng để lau từ nơi sạch đến nơi bẩn, từ trong ra ngoài, từ trên xuống dưới. Chú ý: Sử dụng cồn 70 độ để lau bề mặt các thiết bị điện, điện tử như công tắc đèn, điều khiển, tivi, điện thoại…Trước khi lau phải tắt nguồn điện. Khi xô nước hoặc xô dung dịch lau bẩn, cần phải thay nước hoặc dung dịch khử trùng mới.
Thu gom rác thải: Tất cả các loại rác thải phát sinh của nhà bệnh nhân COVID-19 phải được coi là chất thải lây nhiễm. Rác thải được thu gom vào túi màu vàng, buộc chặt miệng túi và cho vào một túi màu vàng khác, tiếp tục buộc chặt miệng túi. Các túi màu vàng đều phải dán nhãn “CHẤT THẢI CÓ NGUY CƠ CHỨA SARS-CoV-2”.
Xử lý đồ dùng vật dụng cá nhân sử dụng lại (quần áo, chăn màn, bát đũa, cốc chén…) của bệnh nhân COVID-19, đồ vải như quần áo, chăn màn, ga gối của bệnh nhân COVID-19 đã sử dụng cần được ngâm ngập hoàn toàn dung dịch khử trùng chứa 0,05% Clo hoạt tính trong thời gian tối thiểu 20 phút trước khi giặt sạch. Đồ dùng đựng thức ăn, nước uống của bệnh nhân phải được ngâm ngập hoàn toàn trong dung dịch khử trùng chứa 0,05% Clo hoạt tính trong thời gian từ 10 - 20 phút, sau đó rửa lại bằng nước sạch (trong trường hợp không có hóa chất khử trùng thì có thể đun sôi trong 10 – 15 phút).
Khu vực bên ngoài nhà/phòng ở/căn hộ của bệnh nhân COVID-19 và bên ngoài các phòng ở/căn hộ/nhà liền kề xung sử dụng dung dịch khử trùng có chứa 0,1 % Clo hoạt tính. Tiến hành phun đều lên bề mặt được khử trùng với liều lượng 0,3-0,5 lít/m2 tại các vị trí sau: Nếu nơi ở của người bệnh là nhà chung cư, tập thể, kí túc xá, khách sạn, nhà trọ, nhà nghỉ, cơ sở cách ly tập trung…: Phun tường bên ngoài của: Phòng ở/căn hộ của bệnh nhân. Các căn hộ/phòng liền kế với phòng ở/căn hộ của bệnh nhân. Phun các khu vực sử dụng chung gồm: Hành lang, lối đi chung cùng tầng hoặc cùng dãy với phòng ở/căn hộ của bệnh nhân. Cầu thang bộ, thang máy, sảnh chờ của tòa nhà. Các khu vực sử dụng chung khác của tòa nhà. Nếu nơi ở của bệnh nhân là nhà riêng: Đối với nhà bệnh nhân: Phun tường bên ngoài, mặt ngoài cửa sổ, cửa ra vào của nhà bệnh nhân. Phun toàn bộ sân, vườn, nhà bếp, không gian chung của nhà bệnh nhân (nếu có); Đối với nhà liền kề xung quanh với nhà bệnh nhân: Phun tường bên ngoài, mặt ngoài cửa sổ, cửa ra vào. Phun sân, vườn, nhà bếp, khu vực chung (nếu có); Phun vỉa hè, đường đi, lối đi chung của nhà bệnh nhân với các nhà liền kề xung quanh. Phun các khu vực công cộng tiếp giáp với nhà bệnh nhân (nếu có) như sân chơi, khu tập thể dục thể thao ngoài trời… Chú ý: Sau khi phun các khu vực sử dụng chung, yêu cầu cư dân/người lưu trú không đi lại trong vòng 30 phút để đảm bảo hiệu quả khử trùng. Căn cứ vào tình hình thực tế tiếp xúc của bệnh nhân với môi trường tại nơi ở, nơi cư trú để điều chỉnh, bổ sung vị trí phun khử khuẩn cho phù hợp.
Sau khi hoàn thành công tác khử trùng, xử lý môi trường, thu gom các túi đựng chất thải lây nhiễm, phương tiện bảo vệ cá nhân đã sử dụng vào thùng đựng chất thải lây nhiễm và đưa đi xử lý theo quy định. Vệ sinh tay bằng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn có chứa ít nhất 60% cồn ngay sau khi kết thúc công việc khử trùng, xử lý môi trường.
Về tổ chức thực hiện: Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch COVID-19 tỉnh, thành phố chỉ đạo, điều phối việc tổ chức thực hiện công tác khử trùng, xử lý môi trường tại các khu vực có bệnh nhân COVID-19 trên địa bàn. Hỗ trợ các nguồn lực cần thiết cho việc khử trùng, xử lý môi trường.
Sở Y tế chỉ đạo các đơn vị y tế địa phương tổ chức thực hiện việc khử trùng, xử lý môi trường. Sở Tài nguyên Môi trường chỉ đạo việc thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải lây nhiễm kịp thời theo đúng quy định.
Trung tâm Kiểm soát bệnh tật/Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh, thành phố hướng dẫn, hỗ trợ kỹ thuật các đơn vị y tế tuyến quận, huyện thực hiện việc khử trùng, xử lý môi trường tại các khu vực có bệnh nhân COVID-19 trên địa bàn. Kiểm tra, giám sát việc thực hiện khử trùng, xử lý môi trường. Trung tâm y tế cấp huyện chuẩn bị phương tiện, dụng cụ, hóa chất; tiến hành thực hiện khử trùng, xử lý môi trường; thu gom các túi đựng chất thải lây nhiễm, phương tiện bảo vệ cá nhân đã sử dụng vào thùng đựng chất thải lây nhiễm.
Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có bệnh nhân COVID-19 chỉ đạo Ban Quản lý/Người quản lý khu chung cư, kí túc xá, khách sạn, nhà nghỉ, nhà trọ… nơi có bệnh nhân COVID-19 tổ chức khoanh vùng, chuẩn bị địa điểm để thực hiện việc khử trùng, xử lý môi trường; đảm bảo an ninh, an toàn trong quá trình thực hiện khử trùng, xử lý môi trường. Ban Quản lý/Người quản lý khu chung cư, kí túc xá, khách sạn, nhà nghỉ, nhà trọ thông báo cho người dân, người lưu trú biết để phối hợp thực hiện việc khử trùng, xử lý môi trường; phối hợp với đơn vị y tế để thực hiện việc khử trùng, xử lý môi trường; liên hệ với đơn vị môi trường để vận chuyển xử lý chất thải lây nhiễm ngay trong ngày. Cơ sở cách ly tập trung thông báo cho những người được cách ly biết để phối hợp thực hiện việc khử trùng, xử lý môi trường; tổ chức khoanh vùng, chuẩn bị địa điểm để thực hiện việc khử trùng, xử lý môi trường; phối hợp với đơn vị y tế để thực hiện việc khử trùng, xử lý môi trường; thu dọn, làm sạch đồ dùng vật dụng cá nhân và quản lý tài sản của bệnh nhân COVID-19 (nếu có); liên hệ với đơn vị môi trường để vận chuyển xử lý chất thải lây nhiễm ngay trong ngày. Người nhà bệnh nhân COVID-19 phối hợp với cán bộ y tế trong việc thu dọn, làm sạch đồ dùng vật dụng cá nhân và quản lý tài sản.