Sáng 18/12, tại Hà Nội, Tạp chí Tiếp thị và Gia đình tổ chức tọa đàm “Chống hàng giả và bảo vệ người tiêu dùng trong thương mại điện tử”, dưới sự chỉ đạo của Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương). Toạ đàm có sự tham gia của đại diện Cục thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công thương), Tập đoàn Hoá Chất Việt Nam, Công ty Cổ phần Phát triển khoa học công nghệ Vina (Vina CHG) chuyên giải pháp chống hàng giả.

Các khách mời tham dự toạ đàm

Siết chặt kiểm tra, kiểm soát thị trường dịp Tết Nguyên Đán 2026

Tại tọa đàm, lãnh đạo Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước cho biết, thời gian tới lực lượng quản lý thị trường sẽ triển khai cao điểm kiểm tra, kiểm soát và xử lý vi phạm về hàng gian, hàng giả trước, trong và sau Tết Nguyên đán Bính Ngọ 2026.

Song song với đó, các lực lượng chức năng sẽ tập trung triển khai Nghị quyết số 397/NQ-CP năm 2025 của Chính phủ về kế hoạch hành động đấu tranh, ngăn chặn và đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ đến năm 2030.

Việc tăng cường rà soát, siết chặt quản lý thị trường được kỳ vọng sẽ góp phần bảo vệ người tiêu dùng trước tình trạng hàng giả, hàng nhái và hàng kém chất lượng đang diễn biến phức tạp trên các nền tảng thương mại điện tử.

Hoàn thiện khung hàng lang pháp lý cho thương mại điện tử

Theo ông Nguyễn Văn Thành, Trưởng phòng Chính sách, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), việc quản lý các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới thời gian qua còn gặp không ít thách thức. Thực tiễn cho thấy, trong các giao dịch trực tuyến, người tiêu dùng thường là nhóm chịu nhiều rủi ro và dễ bị tổn hại nhất, từ nguy cơ mất tiền, bị lừa đảo cho đến việc xâm phạm tài sản và quyền lợi cá nhân, đặc biệt khi thông tin về sản phẩm và người bán chưa được kiểm soát đầy đủ.

Mới đây, Chính phủ cũng đã ban hành Nghị quyết 397/NQ-CP năm 2025 về Kế hoạch hành động của Chính phủ về đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ đến năm 2030. Quốc hội cũng vừa thông qua Luật Thương mại điện tử 2025, Luật cũng đã bổ sung nhiều quy định nghiêm ngặt, yêu cầu người bán trên các sàn thương mại điện tử phải có thông tin định danh đầy đủ, minh bạch nhằm phục vụ công tác quản lý, truy xuất và xử lý vi phạm khi cần thiết; đồng thời bảo đảm thực hiện đúng, đủ nghĩa vụ về thuế. Song song với đó, hệ thống chế tài xử phạt cũng đang được xem xét, hoàn thiện theo hướng tăng tính răn đe và hiệu quả thực thi.

Điều này sẽ tạo nền tảng pháp lý quan trọng để siết chặt quản lý hoạt động kinh doanh trên không gian mạng nhằm nâng cao trách nhiệm của các sàn thương mại điện tử và từ phía người bán.

Áp lực gia tăng với cơ quan kiểm tra, lực lượng chức năng trong phòng chống hàng giả

Bên cạnh việc hoàn thiện những khung pháp lý mới thì vai trò của các cơ quan kiểm tra, lực lượng chức năng như công an, biên phòng, hải quan, quản lý thị trường là vô cùng cần thiết và quan trọng, tuy nhiên, đó cũng là một áp lực rất lớn trong cuộc chiến chống hàng giả và bảo vệ người tiêu dùng trong thương mại điện tử.

Theo ông Trần Hữu Linh - Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước cho rằng: “Phía quản lý thị trường, công an, hải quan, biên phòng vẫn đang đối mặt với nhiều khó khăn khi hàng giả ngày càng tinh vi, lợi dụng công nghệ và kẽ hở của môi trường số. Để giải quyết được những vấn đề này, chúng ta cần làm song song hai việc đó là: xây dựng và thực thi những khuôn khổ pháp lý. Tuy nhiên, để thực thi một cách hiệu quả trên nền tảng thương mại điện tử, các cơ quan, lực lượng cần chuyển đổi cách thực thi, cải tiến phương thức kiểm tra và áp dụng những ứng dụng công nghệ vào thực tế thực hiện và kiểm tra.”

Ông Linh cũng cho biết thêm: “Hiện tại, Bộ Công Thương đang nghiên cứu, triển khai các công cụ quản lý mới, theo đó một số nhóm hàng hóa có nguy cơ cao sẽ phải thực hiện bắt buộc việc khai báo và truy xuất nguồn gốc; đối với các nhóm hàng còn lại, việc truy xuất được khuyến khích áp dụng.”

Chính vì vậy, việc ứng dụng các giải pháp công nghệ vào kiểm tra, truy xuất nguồn gốc được xem là một trong những hướng đi quan trọng, góp phần hỗ trợ hiệu quả cho công tác kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm.

Tăng cường phối hợp giữa "Nhà nước - Doanh nghiệp - Công nghệ”

Công cuộc chống hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng không chỉ là nhiệm vụ của riêng cơ quan quản lý mà còn cần sự phối hợp chặt chẽ của nhà nước, doanh nghiệp và công nghệ.

Ông Nguyễn Văn Luyện, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Hóa chất Việt Nam, cho rằng trong bối cảnh hàng giả, hàng nhái ngày càng tinh vi trên các nền tảng số, doanh nghiệp sản xuất chính thống đang chịu nhiều tác động tiêu cực, không chỉ về uy tín thương hiệu mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi người tiêu dùng. Do đó, việc tăng cường phối hợp giữa cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp và các giải pháp công nghệ được xem là yếu tố then chốt để kiểm soát chất lượng hàng hóa, bảo đảm tính minh bạch và lành mạnh của thị trường thương mại điện tử.

Trong khi đó, ông Nguyễn Viết Hồng, Chủ tịch Công ty Cổ phần Phát triển khoa học công nghệ Vina (Vina CHG) nhấn mạnh vai trò của công nghệ trong công tác phòng, chống hàng giả hiện nay. Theo ông, các giải pháp truy xuất nguồn gốc, xác thực sản phẩm bằng công nghệ không chỉ hỗ trợ cơ quan chức năng trong công tác kiểm tra, giám sát mà còn giúp doanh nghiệp bảo vệ thương hiệu, đồng thời tạo thêm công cụ để người tiêu dùng chủ động nhận diện và lựa chọn sản phẩm chính hãng trên môi trường thương mại điện tử.