Tác động môi trường từ lò sấy nông sản, cơ sở cần hoàn thiện các yêu cầu môi trường để người dân xã Ngọk Réo được an cư, an lành Trước nhu cầu chế biến, bảo quản nông sản ngày càng tăng, các lò sấy nông sản đóng vai trò quan trọng trong chuỗi sản ...

(Hình ảnh cây nông nghiệp, cây cà phê của hộ gia đình bà Nguyễn Thị Ánh Tiếp bên cạnh lò sấy nông sản của hộ kinh doanh Nguyễn Tiến Trọng tại thôn 7, xã Ngọk Réo bị bụi phủ kín)

UBND xã Ngọk Réo đã có báo cáo kiểm tra việc chấp hành pháp luật đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh trong thu mua, chế biến cà phê trên địa bàn gửi Ban Thường vụ Đảng ủy xã Ngọk Réo, trong quá trình hoạt động của các cơ sở thu mua, sấy, xay xát cà phê trên địa bàn xã hầu hết là các cơ sở tự phát; quá trình hoạt động chưa đảm bảo theo quy định của Pháp luật về đất đai, môi trường.

Về đất đai: Có 05/07 cơ sở kinh doanh lắp đặt các công trình phục vụ thu mua, sấy cà phê tại vị trí không phù hợp với quy hoạch sử dụng đất; 02/07 cơ sở kinh doanh lắp đặt các công trình phục vụ thu mua, sấy cà phê tại vị trí phù hợp với quy hoạch sử dụng đất nhưng chưa thực hiện thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất là chưa đúng nguyên tắc sử dụng đất được quy định tại khoản 1, Điều 5, Luật đất đai năm 2024. Tất các 07/07 cơ sở kinh doanh lắp đặt các công trình phục vụ kinh doanh thương mại (thu mua, lắp đặt lò sấy, xay xát cà phê) trên đất nông nghiệp, riêng đối với cơ sở kinh doanh ông Nguyễn Tiến Trọng có 02/03 vị trí lắp đặt trên đất ở.

Về Môi trường: Theo quy định Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, tất cả các cơ sở sấy, xay xát, chế biến cà phê đều thuộc trường hợp phải đăng ký môi trường theo quy định tại Điều 49, Luật bảo vệ môi trường năm 2020 nhưng chưa thực hiện thủ tục đăng ký bảo vệ môi trường theo quy định của Pháp luật.

Hầu hết các cơ sở này trong quá trình hoạt động đều phát sinh khói, phát tán bụi, tiếng ồn, có tác động trực tiếp đến đời sống của người dân, đặc biệt là các cơ sở sấy, xay xát, chế biến cà phê nằm xen kẽ trong khu dân cư. Do đó, để đảm bảo hoạt động, các cơ sở này phải đảm bảo điều kiện về khoảng cách an toàn về môi trường đối với khu dân cư theo quy định tại khoản 2, Điều 53 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020(8); về khoảng cách an toàn về môi trường tối thiểu của cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ phải cách 100 m tới khu vực nhà dân(9). Theo kết quả kiểm tra thì có 04/07(10) cơ sở kinh doanh khoảng cách an toàn về môi trường chưa đảm bảo (nằm trong và sát khu dân cư); 03/07(11) cơ sở kinh doanh có khoảng cách an toàn về môi trường đối với khu dân cư đảm bảo theo quy định (cách khu dân cư hiện hữu ≥ 120m).

Nguyên nhân để xảy ra tình trạng trên được UBND xã Ngọk Réo xác định là do các lò sấy cà phê mang tính tự phát, tính chất thời vụ nên các chủ cơ sở chưa quan tâm đến việc hoàn thiện các thủ tục về đất đai, môi trường theo quy định. UBND xã Ngọk Wang (cũ) trước đây chưa quyết liệt trong việc xử lý, nên hầu hết các cơ sở này tự ý xây dựng và hoạt động từ các năm trước (từ năm 2022 trở về trước) cho đến nay. Có 06/07 cơ sở sử dụng công nghệ lò sấy cũ (lò nằm) nên chưa xử lý triệt để lượng khói, bụi, tiếng ồn phát sinh ra môi trường; Riêng 01 lò sấy của công ty TNHH TMDV DUGI ARI- thôn Đăk Duông sử dụng công nghệ mới.