Mục tiêu chính của 2 đề án là, thiết lập và vận hành mạng lưới quan trắc lún nền đất thích hợp với đặc điểm địa chất ĐBSCL; có được nhận thức thực tế, rõ ràng và tin cậy về đặc điểm địa lý tự nhiên, khí hậu, nhân văn, hệ sinh thái các quá trình hiện tại và xu thế biến động trong tương lai; đề xuất các giải pháp công trình, phi công trình tổng thể, cũng như các giải pháp điều chỉnh, thay thế, hướng đến thuận thiên cân bằng với các giới hạn tự nhiên, sử dụng hợp lý tài nguyên, bảo tồn thiên nhiên, bảo vệ môi trường, phòng tránh giảm nhẹ các dạng thiên tai và ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu; kiến nghị về sử dụng tổng thể không gian phát triển ĐBSCL.

ĐBSCL là vùng đất chiếm 12% diện tích, 19% dân số cả nước. Tuy nhiên, biến đổi khí hậu và nước biển dâng diễn ra nhanh hơn dự báo, gây ra nhiều hiện tượng thời tiết cực đoan, sụt lún mặt đất, nhất là sụt lún mặt đất ở các thành phố lớn như TP. Hồ Chí Minh, Cần Thơ… ảnh hưởng đến sinh kế và đời sống của người dân. Đó là một trong những vấn đề được các cấp lãnh đạo ở Trung ương, địa phương và dư luận xã hội đặc biệt quan tâm.

Biến đổi khí hậu và nước biển dâng gây ra nhiều hiện tượng thời tiết cực đoan, sụt lún mặt đất ĐBSCL.

Chính vì vậy, Chính phủ đã giao cho Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương liên quan, đẩy mạnh công tác điều tra cơ bản, xây dựng cơ sở dữ liệu chuyên ngành về các đặc điểm điều kiện tự nhiên; hiện trạng xu hướng thiên tai, tai biến địa chất, biến đổi khí hậu… và đề xuất các giải pháp phòng tránh, giảm nhẹ tổng thể.

Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà cũng đã có ý kiến chỉ đạo Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản chuẩn bị xây dựng trình Thủ tướng Chính phủ cho phép thực hiện đề án "Điều tra tổng thể lún mặt đất ĐBSCL trong bối cảnh biến đổi khí hậu và nước biển dâng; đề xuất các giải pháp thích ứng" để thực hiện trong giai đoạn sau năm 2021.

Theo ông Trần Tân Văn - Viện trưởng Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản, các nghiên cứu, điều tra hiện nay đều khẳng định, ĐBSCL đã và đang xảy ra hiện tượng lún nền đất và có xu thế tăng theo thời gian. ĐBSCL hiện chưa có bất kỳ hệ thống mốc quan trắc lún hoàn chỉnh, bao gồm nhiều mốc được lắp đặt ở các độ sâu khác nhau.

Trước yêu cầu phải có tầm nhìn mới, định hướng chiến lược các giải pháp toàn diện, căn cơ, đồng bộ, huy động tối đa các nguồn lực và sự tham gia của các thành phần kinh tế để phát triển bền vững ĐBSCL, việc xây dựng 2 đề án "Điều tra tổng thể lún mặt đất ĐBSCL trong bối cảnh biến đổi khí hậu và nước biển dâng, đề xuất các giải pháp thích ứng" và "Nghiên cứu cơ sở khoa học và xây dựng vận hành mạng lưới quan trắc lún nền đất thích hợp ở vùng ĐBSCL" là vô cùng cấp thiết. Nhiệm vụ của 2 đề án là nhằm thu thập, xử lý các tài liệu địa chất trên toàn bộ ĐBSCL, xây dựng bản đồ cấu trúc nền đất; hệ thống hóa dữ liệu mô phỏng trên mô hình số 3D nền đất vùng ĐBSCL; điều tra xói lở bờ sông bờ biển; điều tra động thái và khai thác nước dưới đất, điều tra khai thác cát sạn sông, biển…

Dự kiến, 2 đề án trên sẽ được thực hiện từ năm 2020 đến 2025.