ADB sẽ áp dụng khung giá vay mới cho các nước đang phát triển
ADB đầu tư 37 triệu USD cho Dự án Nhà máy điện mặt trời nổi tại Việt Nam |
ADB đã phê duyệt khoản tài trợ hơn 100 triệu USD để giúp Chính phủ Việt Nam lắp đặt tám hệ thống thủy lợi hiện đại. |
Theo báo cáo của ADB, đến hết năm 2018 các khoản vay của Việt Nam với ADB (bao gồm cả vay ưu đãi, vay thương mại, viện trợ và hỗ trợ kỹ thuật) là khoảng 16,7 tỉ USD, với tổng cộng 544 dự án. Trong số này, chiếm phần lớn nhất là các dự án về giao thông, hơn 5,68 tỉ USD, chiếm 34% tổng số khoản vay. Riêng năm 2018, tổng số vốn cam kết, giải ngân và hỗ trợ kỹ thuật là 881,8 triệu USD.
Từ đầu năm 2019, Việt Nam không còn được tiếp cận nguồn tài trợ ưu đãi vốn vay của ADB mà chuyển sang vay thương mại. Hiện nay, tỉ lệ các khoản vay thương mại vẫn thấp so với vay ưu đãi.
Các quốc gia nhận nguồn vốn của ADB được chia thành ba nhóm theo mức thu nhập bình quân đầu người và khả năng trả nợ. Các quốc gia Nhóm A được nhận viện trợ từ Quỹ Phát triển châu Á (ADF) và vốn vay ưu đãi, các quốc gia Nhóm B được tiếp cận cả vốn vay ưu đãi và vốn vay dựa vào thị trường, còn các quốc gia Nhóm C chỉ được tiếp cận các khoản vay dựa vào thị trường.
Những điều khoản tài trợ áp dụng cho các quốc gia Nhóm A và Nhóm B đã được đa dạng hóa với sự kết hợp giữa viện trợ, vốn vay ưu đãi và vốn vay dựa vào thị trường. Các quốc gia Nhóm C có phạm vi thu nhập bình quân đầu người rộng hơn, nhưng tất cả đều áp dụng các điều khoản tài trợ giống nhau.
Trong khung định giá mới, các quốc gia Nhóm C sẽ được chia thành một số tiểu nhóm tùy thuộc vào tổng thu nhập quốc dân (GNI) của họ – thu nhập trung bình thấp, thu nhập trung bình cao, và thu nhập cao. Các tiểu nhóm với thu nhập trung bình cao hơn sẽ trả phụ phí kỳ hạn cao hơn cho các khoản vay có kỳ hạn dài hơn. Ví dụ, các quốc gia thu nhập trung bình cao với GNI bình quân đầu người từ 6.976 USD tới 12.375 USD (theo giá năm 2018) sẽ trả phụ phí kỳ hạn cao hơn tới 30 điểm cơ sở tùy thuộc vào thời hạn vay.
ADB cam kết đạt tới một khu vực châu Á và Thái Bình Dương thịnh vượng, đồng đều, thích ứng và bền vững, trong khi duy trì nỗ lực xóa nghèo cùng cực. Trong năm 2018, ADB đã hỗ trợ các khoản vay và viện trợ mới trị giá 21,6 tỉ USD. Chiến lược 2030 của ADB, được phê duyệt trong tháng 7 năm 2018, đã xác định phương hướng cho ADB về việc áp dụng những cách tiếp cận khác biệt đối với các nhóm quốc gia khác nhau. Việc đa dạng hóa các điều khoản tài trợ là một phần của những cải cách thể chế toàn diện, được bắt đầu bằng việc hợp nhất bảng cân đối nguồn vốn vay ưu đãi từ Quỹ Phát triển châu Á của ADB với nguồn vốn vay thông thường từ đầu năm 2017, giúp gia tăng đáng kể vốn vay cho tất cả các quốc gia nhận tài trợ của ADB. ADB cũng đang triển khai những cải cách trong khung mua sắm đấu thầu, chuyển đổi số hóa và hiện đại hóa quản lý nguồn nhân lực, bên cạnh các nội dung khác.
Khung định giá mới sẽ mang đến những điều khoản ưu đãi hơn cho các quốc gia dễ tổn thương hơn, ví dụ như các quốc đảo nhỏ đang phát triển và các quốc gia đang chuyển đổi từ Nhóm B sang Nhóm C.
ADB hi vọng, cơ cấu mới sẽ tiếp tục thu hút sự tham gia của các quốc gia ở giai đoạn phát triển cao hơn, với những điều khoản công bằng, có tính cạnh tranh so với các ngân hàng phát triển đa phương khác và góp phần vào sự bền vững trong dài hạn của ADB.
Hiện Việt Nam vay chủ yếu của nhóm 6 tổ chức tài chính gồm: Ngân hàng Thế giới (WB), Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA), Ngân hàng Xuất nhập khẩu Hàn Quốc (KEXIM), Cơ quan Phát triển Pháp (AFD) và Ngân hàng Tái thiết Đức (KfW). Theo cách tính hiện nay của Tổng cục Thống kê, GDP đầu người Việt Nam chưa tới 2.600 USD/người/năm. Nhưng theo cách tính GDP mới thì thu nhập bình quân đầu người sẽ vào khoảng 3.000 USD/năm. |