Một số vấn đề cần hoàn thiện về cơ sở hạ tầng cung ứng dịch vụ thu gom, vận chuyển, tái chế, xử lý Chất thải rắn sinh hoạt tại Thành phố Hà Nội

Nhà nước đầu tư, phát triển Cơ sở hạ tầng (CSHT) phục vụ thị trường dịch vụ thu gom, vận chuyển, tái chế, xử lý Chất thải rắn sinh hoạt ( dịch vụ CTRSH) gồm: (1) hệ thống thu gom, vận chuyển CTRSH; (2) các trạm trung chuyển CTRSH; và (3) các khu xử lý CTRSH. Có 59/63 tỉnh/thành phố đã lập và phê duyệt quy hoạch xử lý CTR trên địa bàn, các tỉnh/thành phố còn lại đang lập và trình phê duyệt quy hoạch, trong đó có TP. Hồ Chí Minh. Các quy hoạch CTR đã lập và được cấp có thẩm quyền phê duyệt trong thời gian qua bao gồm:

Hệ thống thu gom, vận chuyển Chất thải rắn sinh hoạt

- Phương tiện, thiết bị thu gom, vận chuyển CTRSH: Thực hiện chủ trương đổi mới công nghệ, triển khai cơ giới hóa trong công tác thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt trên địa bàn TP. Hà Nội; tại các quận nội thành TP. Hà Nội, nơi có đủ điều kiện về hạ tầng kỹ thuật, kinh tế, ý thức cộng đồng dân cư…, xe thu gom, vận chuyển CTRSH được cơ giới hóa, đầu tư hiện đại như: xe quét hút Hako; xe tải nhỏ < 1,25 tấn; xe cuốn ép rác thải thùng kín, tải trọng từ 3 - 7 tấn, xe > 8 tấn và các xe hooklift >10 tấn (dùng để chuyển tải từ các xe cỡ nhỏ). Phương tiện, thiết bị thu gom, vận chuyển CTRSH đảm bảo an toàn vận chuyển, cơ bản kín khít, không rơi vãi nước rỉ rác trên đường vận chuyển. Việc cơ giới hoá phương tiện thu gom, vận chuyển CTRSH không chỉ đáp ứng các yêu cầu về VSMT, tăng tỷ lệ thu gom CTRSH, tăng giá dịch vụ thu gom, vận chuyển CTRSH mà còn hạn chế tiếp xúc trực tiếp giữa người lao động và CTRSH. Bên cạnh đó còn ứng dụng công nghệ tin học trong việc giám sát, quản lý, nghiệm thu đối với các xe quét hút, vận chuyển rác sinh hoạt.

Đối với những quận, huyện còn lại trên địa bàn TP. Hà Nội, xe thu gom, vận chuyển rác sinh hoạt còn lạc hậu, chưa được cải tiến qua nhiều năm sử dụng; các điểm cẩu, tập kết rác sinh hoạt còn nhếch nhác chưa có quy chuẩn kỹ thuật; xe ô tô chuyên dùng chưa kín khít, vẫn còn hiện tượng để chảy nước rác ra đường...[26]. Theo kết quả của phiếu khảo sát doanh nghiệp cung ứng dịch vụ CTRSH, chỉ có một doanh nghiệp trả lời là có sử dụng xe thu gom CTRSH dùng động cơ chạy bằng điện, theo ý kiến của doanh nghiệp này, trên địa bàn thành phố Hà Nội có khoảng 1.000 xe điện (loại nhỏ, dùng ắc quy; tự chế là chủ yếu), riêng doanh nghiệp này có 200 xe; theo quy định thì phương tiện này không đủ điều kiện lưu hành.

- Điểm tập kết CTRSH: Trên quan điểm mạng lưới các điểm tập kết CTRSH các xã phải phù hợp với quy hoạch xây dựng của Thành phố, quy hoạch ngành và quy hoạch chung của huyện được cấp có thẩm quyền phê duyệt; đến nay, NCS chưa thấy có văn bản, báo cáo hoặc bài báo nghiên cứu nào có số liệu tổng hợp về các điểm tập kết CTRSH tại TP. Hà Nội. Theo kết quả phỏng vấn của NCS với đại diện UBND quận Hà Đông, thực tế đến nay, trên địa bàn quận Hà Đông chưa có điểm tập kết CTRSH được lập theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền; theo quan sát của NCS tại một số quận, huyện trên địa bàn TP. Hà Nội, các điểm tập kết CTRSH được sử dụng trên lòng đường, vỉa hè tại một số vị trí công cộng gần chợ, bến xe buýt, trường học, công viên…

Việc thiếu các điểm tập kết CTRSH, đặc biệt là tại các quận trong nội thành đã làm mất mỹ quan đô thị; nguy cơ mất an toàn giao thông; tác động đến môi trường xung quanh vị trí tập kết rác sinh hoạt, nhất là việc nước rỉ rác chảy ra lòng đường gây ra các mùi hôi, thối.

Trạm trung chuyển Chất thải rắn sinh hoạt

Đến nay, UBND TP. Hà Nội mới đầu tư xây dựng được 02 trạm trung chuyển, chuyển tải CTRSH cỡ vừa và nhỏ (trạm Cao Dương, huyện Thanh Oai với công suất 100 tấn/ngày, đêm; trạm chuyển tải Lâm Du, quận Long Biên với công suất khoảng 300 tấn/ngày, đêm) và 01 trạm chuyển tải Ao Bút, quận Thanh Xuân đã được UBND Thành phố chấp thuận chủ trương, đang tiến hành các thủ tục đầu tư xây dựng. CTRSH được thu gom trực tiếp đến điểm trung chuyển, nén ép và vận chuyển đến khu xử lý do các xe vận tải chuyên dụng thực hiện.

Thiếu các trạm trung chuyển CTRSH đã khiến hoạt động vận chuyển CTRSH lên khu xử lý chưa thực hiện bằng xe vận chuyển cỡ lớn; CTRSH được vận chuyển bằng xe ép kín hoặc xe tải nhỏ không những làm gia tăng tăng chi phí vận chuyển mà còn tiềm tàng nhiều nguy cơ ô nhiễm môi trường trong quá trình vận chuyển.

Khu xử lý Chất thải rắn sinh hoạt

- Các khu xử lý CTRSH trên địa bàn TP. Hà Nội: Trước khi UBND TP. Hà Nội lập quy hoạch xử lý CTR thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 609/QĐ-TTg ngày 25 tháng 4 năm 2014, TP. Hà Nội có 08 khu xử lý CTRSH gồm: 1) Khu xử lý CTR Sóc Sơn tại xã Nam Sơn, Bắc Sơn và Hồng Kỳ, huyện Sóc Sơn; 2) Khu xử lý CTR Việt Hùng tại xã Việt Hùng, huyện Đông Anh; 3) Khu xử lý CTRS Kiêu Kỵ tại xã Kiêu Kỵ, huyện Gia Lâm; 4) Khu xử lý CTRS Cầu Diễn tại quận Nam Từ Liêm; 5) Khu xử lý CTR Vân Đình tại xã Vân Đình và xã Liên Bạt, huyện Ứng Hòa; 6) Khu xử lý CTR Đông Lỗ tại xã Đông Lỗ, huyện Ứng Hòa; 7) Khu xử lý CTR Xuân Sơn tại thị xã Sơn Tây và huyện Ba Vì; và 8) Khu xử lý CTR Núi Thoong tại xã Tân Tiến, huyện Chương Mỹ.

Quy hoạch xử lý CTR của Thành phố Hà Nội dự báo tổng lượng CTR phát sinh, nhu cầu xử lý CTR, xác định các hình thức thu gom vận chuyển và xử lý CTR (trong đó có CTRSH); xác định vị trí, quy mô các trạm trung chuyển, khu xử lý CTR trên địa bàn Thành phố, từ đó làm cơ sở cho việc triển khai các dự án đầu tư xây dựng mới, nâng cấp, cải tạo, mở rộng hệ thống thu gom, vận chuyển, các trạm trung chuyển, các khu xử lý CTRSH trên địa bàn Thủ đô Hà Nội. Hoạt động thu gom, vận chuyển, tái chế, xử lý CTRSH được phân làm 3 vùng, cụ thể như sau:

1) Vùng I - Khu vực phía Bắc: Bao gồm khu vực nội đô lịch sử, các quận (Nam Từ Liêm, Bắc Từ Liêm, Long Biên và một phần huyện Thanh Trì), các huyện (Mê Linh, Đông Anh, Gia Lâm, Sóc Sơn); diện tích khoảng 1.150 km2.2) Vùng II - Khu vực phía Nam: Bao gồm một phần huyện Thanh Trì, một phần quận Hà Đông, các huyện (Phú Xuyên, Thường Tín, Thanh Oai, Ứng Hòa, Mỹ Đức); diện tích khoảng 990,0 km2.

3) Vùng III - Khu vực phía Tây: Bao gồm một phần quận Hà Đông, các huyện (Đan Phượng, Hoài Đức, Phúc Thọ, Quốc Oai, Ba Vì, Thạch Thất, Chương Mỹ), nội và ngoại thị xã Sơn Tây; diện tích khoảng 1.204,6 km2.

- Sau 06 năm (2014 - 2020) thực hiện quy hoạch xử lý CTR thủ đô Hà Nội, chỉ có 01/09 khu xử lý CTRSH đầu tư mới đi vào hoạt động, 02/08 khu xử lý CTRSH được nâng cấp, mở rộng:

1) Khu xử lý chất thải Nam Sơn (huyện Sóc Sơn, TP. Hà Nội). Dự án được nâng cấp, mở rộng; theo quy hoạch giai đoạn I, khu xử lý này có diện tích 83,5 ha, đã khai thác từ năm 1999 và tạm đóng bãi năm 2016; giai đoạn 2 đang vận hành 157 ha với các ô chôn lấp khu phía Nam, đang thực hiện hoàn thành GPMB khu phía Bắc; giai đoạn 3 đang được UBND thành phố tiếp tục chỉ đạo đầu tư mở rộng với diện tích khoảng 12,77 ha, dự kiến năm 2030 diện tích khu xử lý chất thải Nam Sơn là 257ha.

Tại khu xử lý chất thải Nam Sơn, ngoài biện pháp chôn lấp CTRSH, hiện đang thực hiện dự án nhà máy điện rác Sóc Sơn công suất 4.000 tấn/ngày, đêm do Công ty cổ phần nămg lượng môi trường Thiên Ý làm chủ đầu tư, hiện nay nhà đầu tư đang khẩn trương hoàn thành các hạng mục công việc với cam đoan đưa dự án vào vận hành trong năm 2021.

2) Khu xử lý CTRSH Xuân Sơn (thị xã Sơn Tây, TP. Hà Nội). Dự án được nâng cấp, mở rộng; hiện nay đang vận hành giai đoạn 1 và 2 của khu xử lý; diện tích khoảng 25,2 ha, quy mô diện tích theo quy hoạch đến năm 2030 là 57ha; xử lý CTRSH cho 13 huyện và thị xã Sơn Tây.

Ngoài việc áp dụng công nghệ chôn lấp, khu xử lý CTRSH Xuân Sơn có 02 nhà máy xử lý CTRSH bằng phương pháp đốt không phát điện đã đi vào hoạt động: Nhà máy xử lý chất thải bằng phương pháp đốt không phát điện, công suất 700 tấn/ngày của Công ty cổ phần dịch vụ môi trường Thăng Long và Nhà máy xử lý chất thải bằng phương pháp đốt không phát điện, công suất 195 tấn/ngày của HTX Thành Công.

3) Khu xử lý CTRSH Đan Phượng (huyện Đan Phượng, TP. Hà Nội). Dự án đầu tư mới, đã đi vào hoạt động với công suất xử lý 200 tấn/ngày, dùng công nghệ đốt không phát điện; dự án do Công ty cổ phần Thành Quang làm chủ đầu tư, quy mô diện tích theo quy hoạch đến năm 2030 là 5ha. Công ty đã đề xuất đưa công nghệ xử lý tiên tiến, hiện đại để bổ sung cho dây truyền vào giai đoạn 2, nâng công suất xử lý lên 600 tấn/ngày và được UBND thành phố chấp thuận về chủ trương và báo cáo lên Thủ tướng cho phép điều chỉnh cục bộ quy hoạch.

Một số khu xử lý CTRSH đã có nhưng phải đóng bãi là Khu xử lý CTRS Kiêu Kỵ, Khu xử lý CTRS Cầu Diễn và Khu xử lý CTR Vân Đình tại xã Vân Đình; khu xử lý CTRSH chưa được nâng cấp là Khu xử lý CTR Việt Hùng.

Công nghệ xử lý CTRSH của TP. Hà Nội được xử lý bằng phương pháp chôn lấp hợp vệ sinh là chủ yếu, tỷ lệ xử lý CTRSH bằng phương pháp chôn lấp chiếm khoảng 89%; xử lý bằng phương pháp đốt (không phát điện) chiếm khoảng 11% khối lượng CTRSh được thu gom; công nghệ tái chế phân compost ứng dụng tại khu xử lý Cầu Diễn và Kiêu Kỵ không đạt hiệu quả do hạn chế đầu ra, hiện cả hai cơ sở đều đã dừng hoạt động.

Những hạn chế trong việc đầu tư, phát triển cơ sở hạ tầng cung ứng dịch vụ Chất thải rắn sinh hoạt

- Nguồn vốn Nhà nước sử dụng để đầu tư xây dựng các cơ sở xử lý CTRSH vẫn chiếm tỷ lệ lớn, khoảng 80% (trong đó, vốn ngân sách chiếm khoảng 35%, vốn ODA chiếm khoảng 45%), vốn của doanh nghiệp khu vực kinh tế tư nhân chiếm khoảng 20%; tổng vốn đầu tư cho lĩnh vực xử lý CTRSH trong giai đoạn 2009 - 2014 ước đạt khoảng 6.600 tỷ đồng, trung bình mỗi năm khoảng 1.300 tỷ đồng. Nguyên nhân chưa thu hút được sự quan tâm của các nhà đầu tư vì lợi nhuận thấp, rủi ro cao (đơn giá dịch vụ thấp, chi phí đầu tư lớn, thời gian thực hiện dài, tính toán thu hồi vốn phức tạp).

- Một số đánh gía chung về hệ thống thu gom, vận chuyển CTRSH: Từ thực trạng hệ thống thu gom, vận chuyển CTRSH trên địa bàn TP. Hà Nội, NCS thấy có nhiều nét tương đồng so với thực trạng chung về hệ thống thu gom, vận chuyển CTRSH trên toàn quốc được Hiệp hội Công nghiệp môi trường Việt Nam đánh giá trong Báo cáo tổng kết “nhiệm vụ khảo sát, đánh giá hiện trạng, đề xuất quy định về phương tiện, thiết bị thu gom, tập kết, trung chuyển CTRSH trong đô thị năm 2016” và Bộ TNMT đánh giá trong Báo cáo hiện trạng môi trường Quốc gia năm 2019 - Chuyên đề Quản lý CTRSH, cụ thể như: 1) Các xe cũ nát vẫn được sử dụng, các xe bằng kim loại không có nắp đậy, khi hoạt động được cơi nới, chứa rác cao che lấp công nhân đẩy rác; 2) Xe máy có gắn thùng, chủ yếu sử dụng các xe máy cá nhân gắn các thùng có hai bánh xe, khích thước không quy định (phần lớn là do các nghiệp đoàn, hợp tác xã, tổ thu gom), chở rác đến các điểm trung chuyển hoặc tập kết thường gây rơi vãi rác, nước rỉ rác, phát tán mùi và gây mất an toàn giao thông; 3) Vận chuyển rác bằng xe ben, xe tải không có nắp đậy, hoạt động trên đường gây rơi vãi rác, nước rỉ rác và phát tán mùi. Lên, xuống rác thủ công gây ô nhiễm, ảnh hưởng đến sức khỏe người lao động. Xe ben, xe tải không chỉ đang hoạt động ở các đô thị cấp IV, V mà hiện còn hoạt động ở các khu vực ngoại thành, các thành phố lớn; và 4) Một số đô thị sử dụng xe ép rác cũ, cơ cấu ép không có nắp đậy, không có thùng chứa nước rỉ rác.

Một số nguyên nhân dẫn đến những tồn tại trong hệ thống thu gom, vận chuyển CTRSH trên địa bàn TP. Hà Nội trong thời gian qua, cụ thể như sau:

1) Phương tiện thu gom, vận chuyển CTRSH do doanh nghiệp cung ứng dịch vụ CTRSH đầu tư, trang bị nhưng đến nay vẫn chưa có quy định cụ thể về điều kiện hoạt động của doanh nghiệp trên một địa bàn; chỉ có quy định chung về trách nhiệm doanh nghiệp là bảo đảm đủ yêu cầu về nhân lực, phương tiện và thiết bị chuyên dụng để thu gom, vận chuyển toàn bộ chất thải rắn sinh hoạt tại những địa điểm đã quy định.

2) Đã có quy định về điều kiện hoạt động của doanh nghiệp cung ứng dịch vụ CTRSH nhưng thiếu cụ thể về số lượng, quy cách chất lượng phương tiện thu gom, vận chuyển rác sinh hoạt. Từ thực tế này sẽ dẫn đến việc đầu tư cầm chừng, chắp vá, tận dụng lại phương tiện thu gom, vận chuyển rác sinh hoạt còn có thể sử dụng được.

3) Thời gian các gói thầu cung ứng dịch vụ còn ngắn đã khiến doanh nghiệp cung ứng dịch vụ không muốn đầu tư, đổi mới phương tiện thu gom, vận chuyển CTRSH.

4) Công tác thanh tra, kiểm tra, xử phạt vi phạm hành chính về phương tiện thu gom, vận chuyển đối với các tổ chức cung ứng dịch vụ CTRSH còn nhiều bất cập.

5) Công tác quy hoạch các điểm tập kết CTRSH đã được thể hiện trong quy hoạch xây dựng của Thành phố và quy hoạch chung của huyện nhưng nội dung quy hoạch các điểm tập kết CTRSH chủ yếu liên quan số lượng điểm tập kết CTRSH mà chưa chú trọng đến cơ chế thực hiện, nguồn lực thực hiện nên chưa hình thành đủ các điểm tập kết CTRSH.

- Đánh giá về hoạt động đầu tư, xây dựng, phát triển các khu xử lý CTRSH: Theo quy hoạch xử lý CTR thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, TP. Hà Nội phải có 05 trạm trung chuyển CTRSH tại 3 vùng phục vụ trung chuyển khoảng 6.700-10.200 tấn CTRSH/ngày, đêm, theo đó: vùng I có 02 trạm trung chuyển (Thanh Lâm, huyện Mê Linh; Tây Mỗ, quận Nam Từ Liêm); vùng II có 01 trạm trung chuyển Tả Thanh Oai, huyện Thanh trì; vùng III có 02 trạm trung chuyển (Quốc Oai, huyện Quốc Oai; Chúc Sơn, huyện Chương Mỹ). Đến nay, do vị trí quy hoạch chưa phù hợp và khó khăn về nguồn vốn ngân sách là hai nguyên nhân chính đã khiến việc đầu tư xây dựng các trạm trung chuyển CTRSH bị chậm so với tiến độ.

- Đánh giá về hoạt động đầu tư, xây dựng, phát triển các khu xử lý CTRSH:Tổ chức triển khai đầu tư, xây dựng các khu xử lý CTRSH trong quy hoạch quản lý CTR đã phê duyệt tại các địa phương còn chậm. Tại Hà Nội, sau 06 năm (2014-2020) thực hiện quy hoạch quản lý CTR thủ đô Hà Nội chỉ có 01/ 09 khu xử lý CTR đầu tư mới đi vào hoạt động, 02/ 08 khu xử lý CTR được nâng cấp, mở rộng [120]; việc đầu tư xây dựng các khu xử lý CTRSH mới chỉ tập trung tại các khu xử lý thuộc Vùng I (Sóc Sơn) và Vùng III (Xuân Sơn), trong khí đó vùng II chưa có nhà máy xử lý CTRSH nào hoạt động. Khu xử lý chất thải Nam Sơn nhận CTRSH từ 12 quận và 05 huyện (Gia Lâm, Thanh Trì, Đông Anh, Mê Linh và Sóc Sơn), khối lượng trung bình 4.500 - 5000 tấn/ngày, đêm; Khu xử lý chất thải Xuân Sơn nhận CTRSH từ 12 huyện và thị xã Sơn Tây, khối lượng trung bình khoảng 1.200 - 1.400 tấn/ngày, đêm; khu xử lý CTR Phương Đình huyện Đan Phượng với công suất khoảng 200 tấn/ngày [120] nhưng hiện nay không còn hoạt động.

Thực tế nói trên đã tạo ra một số hạn chế như sau:

1) Gánh nặng xử lý CTRSH đang dồn về khu xử lý CTRSH Xuân Sơn và khu xử lý chất thải Nam Sơn làm quá tải đối với 02 khu vực xử lý CTRSH, tác động đến môi trường xung quanh khu vực xử lý, đây là nguyên nhân gây bức xúc cho người dân xung quanh khu vực, gây gián đoạn việc vận chuyển, xử lý rác thải, phải huy động các cơ quan, hệ thống chính trị tại địa phương chỉ đạo, giải quyết để tránh tồn đọng rác thải gây mất VSMT và mỹ quan đô thị;

2) Khoảng cách từ các điểm tập kết tới khu xử lý rác Nam Sơn (Sóc Sơn) và Xuân Sơn (Sơn Tây) đều khoảng từ 50 km - 80 km, điều này không chỉ làm tăng chi phí vận chuyển do nhà nước chi trả do quãng đường dài mà còn gián tiếp tiềm ẩn các nguy cơ gây ô nhiễm môi trường từ xe chuyển rác và mất an toàn giao thông;

3) Công nghệ thực hiện tái chế, xử lý CTRSH còn chậm đổi mới thực hiện so với quy hoạch và các cam kết đầu tư, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến năng lực cung ứng dịch vụ CTRSH; hiệu quả hoạt động của doanhh nghiệp; hạn chế đóng góp về giá trị kinh tế cho Nhà nước.

Mặc dù TP. Hà Nội đã hút đầu tư được dự án điện rác Sóc Sơn với công suất lớn nhất cả nước (4.000 tấn/ngày, đêm) do Công ty cổ phần nămg lượng môi trường Thiên Ý làm chủ đầu tư, tuy nhiên, quá trình thực hiện dự án còn gặp nhiều bất cập ảnh hưởng đến tiến độ thi công và mốc hoàn thành dự án. Những công nghệ tái chế, xử lý CTRSH trên địa bàn TP. Hà Nội đang áp dụng còn lại đều có những nét tương đồng so với thực trạng chung về công nghệ tái chế, xử lý CTRSH trên toàn quốc: 1) Chôn lấp CTRSH là chủ yếu, các bãi chôn lấp CTRSH hợp vệ sinh do bị quá tải nên đã gây ra một số tác động chưa tốt đến môi trường xung quanh khu vực xử lý; 2) Các sản phẩm từ tái chế, xử lý CTRSH còn đơn điệu (phân compost) và chưa có thị trường tiêu thụ rộng rãi; và 3) Công nghệ đốt CTRSH không phát điện có công suất còn nhỏ, có bất cập trong việc lựa chọn công nghệ ban đầu, thiết bị xuống cấp nhanh chóng, thường xuyên hỏng hóc phải bảo dưỡng dẫn đến công suất đốt trên thực tế chưa đáp ứng so với công suất thiết kế.

- Nguyên nhân dẫn đến những bất cập trong đầu tư, phát triển dự án tái chế, xử lý CTRSH trên địa bàn TP. Hà Nội như sau:

1) Vị trí đầu tư xây dựng các khu tái chế, xử lý CTRSH được thể hiện trong quy hoạch xử lý CTR thủ đô Hà Nội nhưng trên thực tế nhiều vị trí không phù hợp đã phải thay đổi địa điểm thực hiện dự án, gây lãng phí cho ngân sách Nhà nước trong việc lập quy hoạch và nhiều rủi ro cho chủ đầu tư dự án.

2) Doanh nghiệp phải thực hiện tất cả các công đoạn triển khai dự án, đặc biệt là quá trình giải phóng mặt bằng đã gây ra nhiều khó khăn doanh nghiệp; có doanh nghiệp phải mất đến 3 - 4 năm chỉ để thực hiện được giải phóng mặt bằng, khi đó các bối cảnh khách quan đã tác động đến dự án, nhiều nội dung trong dự án phải thay đổi khiến chủ đầu dự án thực hiện lại từ đầu.

3) UBND TP. Hà Nội chưa có định hướng công nghệ xử lý CTRSH ngay từ khi chấp thuận chủ trương đầu tư dự án, từ một số nguyên nhân làm dự án chậm tiến độ đã kéo theo sự không phù hợp về công nghệ xử lý CTRSH so với định hướng tại thời điểm hiện tại; từ đó, doanh nghiệp phải đề xuất lại công nghệ xử lý CTRSH phù hợp.

4) Thiếu quy định cụ thể về năng lực doanh nghiệp thực hiện các dự án tái chế, xử lý CTRSH; từ đó, nhiều doanh nghiệp được phép tiếp cận với các dự án tái chế, xử lý CTRSH nhưng trong quá trình thực hiện lại không đủ năng lực, kinh nghiệm dẫn đến việc xin dừng dự án.

5) Sự phản đối của người dân sống xung quanh các khu vực thực hiện dự án tái chế, xử lý CTRSH; sự phản đổi này bắt nguồn từ thực trạng ô nhiễm môi trường quanh các khu xử lý CTRSH chưa được xử lý triệt để và người dân chưa hiểu, chưa tin tưởng vào dự án, chưa thấy có các quyền lợi khi dự án thực hiện.

Một số vấn đề cần hoàn thiện để phát triển cơ sở hạ tầng cung ứng dịch vụ Chất thải rắn sinh hoạt

Trên cơ sở phân tích thực trạng và những đánh giá về CSHT cung ứng dịch vụ CTRSH, để phát triển CSHT cung ứng dịch vụ CTRSH đáp ứng tình hình phát sinh CTRSH ngày càng nhiều, trên cơ sở đẩy mạnh thu hút đầu tư từ khu vực kinh tế tư nhân, giảm dần các hoạt động đầu tư từ Nhà nước, đáp ứng các tiêu chí về phát triển CSHT, NCS kiến nghị một số vấn đề cần thực hiện như sau:

1) Phải có quy định cụ thể gắn với CSHT trong điều kiện hoạt động của doanh nghiệp cung ứng dịch vụ CTRSH;

2) Đối với công tác quy hoạch CTR, cần sửa đổi, bổ sung kịp thời các nội dung liên quan đến phát triển CSHT cung ứng dịch vụ CTRSH không còn phù hợp, không đáp ứng yêu cầu;

3) Cần có các chính sách pháp luật cụ thể để khuyến khích, ưu đãi, hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư, phát triển CSHT cung ứng dịch vụ CTRSH;

4) Đối cộng đồng dân cư xung quanh khu vực xây dựng các dự án tái chế, xử lý CTRSH cần có các biện pháp phù hợp để tạo sự đồng thuận khi thực hiện quy hoạch và xây dựng dự án.

NDT