Hà Nội: Xác định nguyên nhân và giải pháp xử lý vụ việc bãi rác Nam Sơn

Bí thư Thành ủy Hà Nội Vương Đình Huệ phát biểu tại cuộc họp. Ảnh: Gia Huy

Trước tình hình người dân xã Hồng Kỳ, huyện Sóc Sơn chặn xe chở rác vào bãi Nam Sơn (từ 20h ngày 23/10), huyện Sóc Sơn, Thường trực Thành ủy Hà Nội đã họp phiên bất thường ngày Chủ nhật (25/10) nghe các đơn vị liên quan báo cáo, xem xét các khó khăn, vướng mắc để chỉ đạo về xử lý chất thải rắn tại khu liên hợp xử lý chất thải Sóc Sơn nói riêng và xử lý chất thải rắn nói chung trên địa bàn Hà Nội. Tinh thần cuộc họp là nắm bắt tổng thể về các vấn đề tại khu vực bãi rác Nam Sơn, huyện Sóc Sơn; kiểm đếm việc thực hiện kết luận cuộc đối thoại của Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội Đào Đức Toàn ngày 17/7 với người dân tại xã; xác định nguyên nhân khách quan, chủ quan, trách nhiệm của Ban cán sự UBND Thành phố và cấp huyện, cấp xã. Từ đó xác định các việc cần làm ngay và việc cần làm theo lộ trình để giải quyết vấn đề bãi rác Nam Sơn.

Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Thế Hùng cho biết, khoảng 20h ngày 23/10, người dân xã Hồng Kỳ, xã Nam Sơn đã tập trung đông người ngăn cản không cho xe vận chuyển rác vào 2 cổng Khu liên hợp xử lý chất thải Sóc Sơn dẫn đến công tác tiếp nhận rác ca tối và đêm ngày 23/10 bị ách tắc. Khối lượng rác tiếp nhận trong ngày đến thời điểm người dân chặn không cho xe vào bãi là 3.367 tấn. Trước mắt, Sở Xây dựng đã phân luồng xử lý rác thải tạm thời. Thành phố cho phép Sở Xây dựng chủ động phương án điều tiết, phân luồng tiếp tục thông báo cho ủy ban các quận, huyện thị xã thực hiện; tiếp tục căn cứ tình hình, chỉ đạo của thành phố để lập kế hoạch tiếp nhận tại khu xử lý Xuân Sơn (Sơn Tây), Cầu Diễn (Bắc Từ Liêm), bảo đảm an toàn vệ sinh môi trường; sẵn sàng tiếp nhận lại tại bãi rác Nam Sơn khi tình hình ổn định trở lại.

Nguyên nhân dẫn đến tình hình này là người dân bức xúc vấn đề ô nhiễm môi trường ngày càng tăng đặc biệt những ngày gần đây, khu vực bãi rác bốc mùi nồng nặc; các xe chở rác bị ùn ứ, đỗ hàng dài ngoài đường làm rò, rỉ nước rác bốc mùi hôi thối dọc tuyến đường từ đường 35 đi Bắc Sơn, nhất là tại khu vực thôn 2, xã Hồng Kỳ gây tiếng ồn, bốc mùi ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân; việc đổ rác trong bãi lên quá cao, nguy cơ gây mất an toàn cho nhân dân. Các hộ dân bức xúc tiến độ giải phóng mặt bằng dự án Di dân vùng ảnh hưởng môi trường khu Liên hiệp xử lý chất thải Sóc Sơn vùng bán kính 500m từ hàng rào xử lý chưa đảm bảo tiến độ. Ngoài ra, bãi rác Nam Sơn thuộc khu liên hợp xử lý rác thải Sóc Sơn đã quá tải, hạn vận hành bãi rác là 20 năm nhưng đến nay đã hơn 20 năm. Hiện tại, một số nhà dân chỉ cách bãi rác 100m. Thời gian gần đây mùi từ bãi rác bốc ra với bán kính xa, ảnh hưởng đến cả thị trấn Sóc Sơn khiến người dân rất bức xúc.

Theo Bí thư Sóc Sơn Phạm Quang Thanh, tất cả xuất phát điểm người dân kéo ra chặn xe không cho chở vào bãi rác Nam Sơn đều có gốc là từ vấn đề môi trường. Diện tích bãi rác đến nay đã mở rộng nhiều lần, thị trấn Sóc Sơn cách bãi rác 15-20km theo đường chim bay nhưng một tuần vẫn vài lần ngửi mùi bãi rác. Hiện tại, huyện Sóc Sơn tiếp tục biện pháp tuyên truyền vận động đến từng người dân, đồng thời bảo vệ để nhà máy xử lý rác vận hành thông suốt, bảo đảm môi trường của Thành phố.

Bí thư Thành ủy Hà Nội Vương Đình Huệ đánh giá, những vướng mắc, bất cập trong xử lý tại khu vực bãi rác Nam Sơn đã diễn ra trong thời gian khá dài. Thành phố đã đưa ra nhiều cơ chế, chính sách nhưng tình hình chưa có nhiều chuyển biến, đến nay đã có phức tạp khi người dân ngăn chặn không cho xe rác vào khu vực bãi rác. Việc này ảnh hưởng tiêu cực đến xử lý rác thải tại các quận, huyện, đặc biệt tại khu vực nội đô, ảnh hưởng công tác xử lý môi trường của thành phố. Để xảy ra tình hình này có nguyên nhân khách quan, nguyên nhân chủ quan. Công tác phối hợp giữa các cơ quan của huyện, của thành phố chưa tích cực. Việc chỉ đạo tổ chức thực hiện kết luận, văn bản của thành phố còn thiếu trách nhiệm của sở với địa phương, với người dân. Hợp đồng thu gom rác, xử lý nước thải chưa được ký, bên cạnh đó là công tác điều phối, quản lý vận hành chưa tốt; các đơn vị chưa làm hết sức mình, còn bị động, không giải quyết căn cơ các vấn đề; công tác thanh tra, kiểm tra thiếu kịp thời... Bí thư Thành ủy yêu cầu từng sở, ngành phải xem xét, nhìn nhận lại trách nhiệm của mình bởi ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của người dân khu vực.

Bí thư Thành ủy cũng chỉ đạo, thời gian tới cần vận động, tuyên truyền, thuyết phục người dân tự giác bỏ chặn xe rác vào khu vực bãi rác Nam Sơn. Còn những trường hợp lợi dụng tình hình, lôi kéo, xúi giục cố tình gây rối phải xử lý nghiêm. Các cơ quan thanh tra, công an phải vào cuộc, xử lý nghiêm việc vi phạm hợp đồng như trong hợp đồng ghi rõ phải ép nước rác trước khi vận chuyển nhưng không làm; không phủ bạt xe chở rác... Yêu cầu các sở, ngành liên quan phối hợp từ ngày mai kiểm tra, xử phạt nghiêm việc vận chuyển, vận hành xe chở rác.

Cùng với đó, Thành ủy sẽ kiện toàn lại các ban chỉ đạo, đề nghị Thành phố lập tổ liên ngành tiếp tục xử lý vụ việc. Tiếp tục giải quyết vấn đề liên quan BHYT cho người dân tại khu vực này; lên phương án bảo đảm nước sạch cho khu vực nông thôn, trong đó có người dân khu vực Sóc Sơn; tiếp tục công tác dồn điền đổi thửa... bảo đảm tuân thủ pháp luật, nhất quán, công bằng, công khai minh bạch. Các đơn vị phối hợp không để rác tồn đọng trong khu vực quận, huyện đặc biệt là khu vực nội đô. UNBD thành phố rà soát lại dự án nhà máy đốt rác, đẩy nhanh tiến độ đưa vào sử dụng...