Các hoạt động hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới (ngày 05 tháng 6) do Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP) phát động được Việt Nam hưởng ứng từ năm 1982 đến nay đã trở thành phong trào rộng khắp trên phạm vi cả nước góp phần nâng cao nhận thức của người dân về bảo vệ môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học, phát triển bền vững và ứng phó với biến đổi khí hậu.

Năm 2020, chủ đề Ngày Môi trường thế giới được Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP) lựa chọn là “Hành động vì thiên nhiên”. Theo UNEP, năm nay là một năm quan trọng đối với các quốc gia trong việc cam kết bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học với việc tăng cường đồng loạt các biện pháp, hoạt động nhằm phục hồi các hệ sinh thái bị suy thoái, ứng phó biến đổi khí hậu, tăng cường an ninh lương thực, bảo vệ tài nguyên nước, đồng thời đây là thời điểm mỗi quốc gia cùng chung tay và có những hành động cụ thể, thiết thực vì thiên nhiên và trái đất của chúng ta.

Việt Nam được ghi nhận là một trong 16 quốc gia có tính đa dạng cao trên thế giới. Chúng ta đã có một hệ thống các Khu bảo tồn được thành lập. Hiện cả nước có 173 khu bảo tồn với tổng diện tích hơn 2.500 ha, gồm 33 vườn quốc gia; 66 khu dự trữ thiên nhiên; 18 khu bảo tồn loài và sinh cảnh; 56 khu bảo vệ cảnh quan (tăng 07 khu bảo tồn so với năm 2015 với tổng diện tích tăng thêm gần 73.260 ha).

Đến nay, nước ta có 09 khu Ramsar với tổng diện tích hơn 120.000 ha; có 10 khu bảo tồn biển đã được thành lập với tổng diện tích gần 188.000 ha; có 09 khu vực được công nhận là Khu dự trữ sinh quyển thế giới với tổng diện tích hơn 4,2 triệu ha. Trong năm 2019, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã xây dựng hồ sơ đề cử và được Ban Thư ký ASEAN công nhận thêm 04 Vườn di sản ASEAN, nâng tổng số vườn di sản ASEAN của Việt Nam thành 10 khu.

Bộ Tài nguyên và Môi trường đã phối hợp với các Tổ chức quốc tế triển khai thành công việc thành lập 02 khu bảo tồn đất ngập nước, đó là khu Thái Thụy (tỉnh Thái Bình) và Phá Tam giang - Cầu Hai (tỉnh Thừa - Thiên Huế).

Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có các giải pháp để đẩy mạnh công tác bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học: (i) xây dựng và hoàn thiện pháp luật: Luật Đa dạng sinh học được Quốc hội thông qua năm 2008 (để hướng dẫn thực hiện đã có: 09 Nghị định, 02 Nghị quyết của Chính phủ; 10 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ và các Thông tư của các Bộ). Hiện nay, Bộ Tài nguyên và Môi trường đang tiến hành sửa đổi Luật BVMT, trong đó đang dự thảo 07 điều có nội dung liên quan để góp phần làm tốt hơn công tác bảo tồn ĐDSH, xem “cảnh quan thiên nhiên”, ĐDSH là thành phần môi trường quan trọng cần quan tâm, bảo vệ; (ii) lập quy hoạch quốc gia về bảo tồn ĐDSH, đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ nhằm thực hiện mục tiêu bảo tồn đến năm 2030; (iii) tăng cường giải pháp quản lý thích ứng với biến đổi khí hậu thông qua giải pháp dựa vào thiên nhiên, “thuận thiên”, phát huy tri thức bản địa để giảm nhẹ tác động tới các hệ sinh thái và đa dạng sinh học; (iv) tăng cường quản lý, bảo tồn các hệ sinh thái đất ngập nước, phục hồi các hệ sinh thái bị suy thoái; thực hiện chương trình bảo tồn loài nguy cấp; quản lý tiếp cận nguồn gen và chia sẻ lợi ích từ nguồn gen; (v) thúc đẩy các hoạt động quan trắc, xây dựng cơ sở dữ liệu về ĐDSH; làm cơ sở cho công tác quản lý, bảo tồn đa dạng sinh học; (vi) tiếp tục thúc đẩy hợp tác của các bên liên quan, bao gồm các đối tác quốc tế, sự phối hợp liên ngành, sự tham gia của khu vực tư nhân và cộng đồng. Tiếp tục tăng cường năng lực hệ thống quản lý nhà nước về bảo tồn đa dạng sinh học từ Trung ương đến địa phương để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về đa dạng sinh học.

Các khẩu hiệu tuyên truyền bảo vệ môi trường năm 2020:

- Hài hoà với thiên nhiên - Gìn giữ bảo tồn đa dạng sinh học.

- Trái đất cần chúng ta! Hãy liên kết chống lại biến đổi khí hậu.

- Hãy sử dụng đồ dùng từ vật liệu tái chế.

- Đánh bắt hải sản sai cách là phá hủy cân bằng sinh học.

- Sử dụng nguồn nguyên liệu xanh là góp phần bảo vệ môi trường.

- Sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên đa dạng sinh học.

- Đa dạng sinh học - Hành trình duy trì sự sống.

- Đa dạng sinh học - Nhận thức đúng, hành động đủ.

- Hành động vì thiên nhiên - Trách nhiệm của chúng ta.

Ngày Môi trường thế giới, Ngày Đại dương thế giới diễn ra trong bối cảnh toàn cầu đang phải chống đại dịch COVID-19. Chính vì vậy, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã sớm chủ động xây dựng các phương án và ban hành những văn bản hướng dẫn, định hướng các cấp, ngành và địa phương xây dựng các kế hoạch truyền thông, tuyên truyền tập trung vào các hình thức truyền thông trực tuyến và truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng (khuyến khích ứng dụng công nghệ thông tin theo hướng tiết kiệm, hiệu quả). Bộ xây dựng các chương trình, phát động các cuộc thi, phong trào thiết thực ý nghĩa, cổ vũ lan toả tới cộng đồng, cụ thể như: chương trình tọa đàm đối thoại về chủ đề Ngày Môi trường thế giới và Ngày Đại dương thế giới dự kiến phát sóng trên Đài Truyền hình Việt Nam; chương trình phối hợp giữa Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Bộ Tài nguyên và Môi trường với các Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Sở tài nguyên và môi trường các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tổ chức cuộc thi sáng kiến “Mô hình Văn phòng xanh thân thiện với môi trường”; chương trình giới thiệu về cuộc thi ảnh Đa dạng sinh học năm 2020; chương trình diễn đàn “Thanh niên với công tác bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học” và chương trình đạp xe tuần hành hưởng ứng sự kiện… Đặc biệt, nhân dịp này, Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp với UBND tỉnh Thừa Thiên Huế và các đơn vị liên quan tổ chức công bố khu bảo tồn đất ngập nước Phá Tam Giang - Cầu Hai tại tỉnh Thừa - Thiên Huế.

Với hi vọng sẽ lan toả, đánh thức những tiềm ẩn, hành động, khơi dậy niềm cảm hứng bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, biển đảo và môi trường là nghĩa vụ, quyền lợi và trách nhiệm của mọi người dân trên cả nước, Bộ tổ chức các chiến dịch truyền thông hướng tập trung vào đối tượng cộng đồng, người dân trên cả nước đặc biệt là giới trẻ, thế hệ tương lai của đất nước, những người dễ dàng tiếp cận với khoa học công nghệ hiện đại và tích cực thay đổi vì một cuộc sống, tương lai tốt đẹp hơn.