Lợi nhuận thu về hàng trăm tỉ của những công ty phục vụ mặt đất tại các cảng hàng không đủ để thấy đây là "miếng bánh ngon" không thể buông của những tập đoàn tham vọng làm "bá chủ" bầu trời. Theo đó, Hãng Hàng không Vietjet Air đã có văn bản xin phép Cục Hàng không Việt Nam cho phép được triển khai tự phục vụ mặt đất tại Cảng Hàng không quốc tế Nội Bài và Cam Ranh từ ngày 1/1/2020.

Phục vụ mặt đất, "miếng bánh ngon" mà Vietjet Air đang rất thèm khát.

Vietjet Air cho biết, hiện nay tại Cảng Hàng không quốc tế Nội Bài, hãng đang khai thác 18 máy bay với 15 đường bay trong nước, 16 đường bay quốc tế với trung bình 150 chuyến bay/ngày. Số lượng máy bay và chuyến bay sẽ còn tăng trong thời gian tới.

Do đó, Hãng Hàng không do CEO Nguyễn Thị Phương Thảo điều hành xin được tự phục vụ mặt đất các công đoạn chuẩn bị chuyến bay như một số hãng khác, thay vì thuê các đơn vị dịch vụ mặt đất.

Lý giải cho việc này, Vietjet Air cho rằng, sở dĩ họ xin như vậy là để tăng tính chủ động, tăng năng lực phục vụ theo kế hoạch, đồng thời nâng cao chất lượng phục vụ hành khách và uy tín của ngành hàng không Việt Nam tại sân bay Nội Bài. Hãng tự phục vụ sẽ tránh được tình trạng máy bay hạ cánh nhưng xe thang của đơn vị phục vụ mặt đất bận phục vụ máy bay hãng khác khiến khách phải ngồi chờ trên máy bay.

Lợi nhuận trên trời!

Hai doanh nghiệp là Công ty Cổ phần Phục vụ mặt đất Hà Nội và Sài Gòn do ACV nắm giữ lần lượt 20% và 48% vốn điều lệ. Những công ty này cung cấp dịch vụ cho hàng chục hãng hàng không trong nước và quốc tế, như: dịch vụ phục vụ hành khách đi, đến, thủ tục hành lý, thiết bị phục vụ hành khách trên sân đỗ như xe thang, chất dỡ hành lý, xe phục vụ tổ bay, xe chung chuyển hành khách, hành lý…

Chỉ riêng việc phục vụ mặt đất trọn gói cho các hãng hàng không đã giúp Công ty TNHH MTV Phục vụ mặt đất Sài Gòn (SAGS) thu về 1.288 tỉ đồng trong năm 2018; tăng trưởng 16% so với năm 2017 và vượt kế hoạch đề ra; lợi nhuận sau thuế năm 2018 đạt 263 tỉ đồng, vượt 18% so với kế hoạch.

Về việc này, lãnh đạo SAGS cho biết, doanh thu vượt kế hoạch phụ thuộc vào các yếu tố hãng hàng không Vietjet Air chuyển dịch cơ cấu máy bay từ A320 sang tàu bay lớn hơn A32; hãng hàng không Qatar Airways tăng tuần suất khai thác; hãng Asiana Airlines Cargo khai thác trở lại, chi nhánh Đà Nẵng có thêm các khách hàng mới, như: Qatar Airways, Air Seoul, Thai Vietjet Air, Okay Airways và sự phát triển mạnh của các dịch vụ phi hàng không.

Trong năm 2019, SAGS tự đặt kế hoạch phải đạt doanh thu 1.430 tỉ đồng, tăng 11%; lợi nhuận sau thuế đạt 285 tỉ đồng tăng 8,4% so với năm 2018.

Với đà kinh doanh tăng trưởng mạnh, dù mới đi hết nửa năm 2019, SAGS đã đạt 53% chỉ tiêu doanh thu và 90% chỉ tiêu lợi nhuận sau thuế so với kế hoạch đề ra. Doanh thu 6 tháng đầu năm 2019 đạt 753,7 tỉ đồng, tăng 20% so với năm 2018; lợi nhuận đạt 172 tỉ đồng tăng 7,5%.

Với việc cung cấp dịch vụ cho các hãng hàng không lớn cũng đem về cho Công ty Cổ phần phục vụ mặt đất Hà Nội lợi nhuận 72,4 tỉ đồng trong năm 2018, tăng 6% so với năm 2017.

Theo dự báo của Hiệp hội Vận tải Hàng không quốc tế (IATA), Việt Nam sẽ trở thành thị trường hàng không phát triển nhanh thứ 5 thế giới, đạt 150 triệu lượt hành khách vận chuyển vào năm 2035. Còn ở trong nước, tỷ lệ người dân đi máy bay của Việt Nam đang tăng nhanh. Với dân số gần 100 triệu người, hàng không nội địa Việt Nam được IATA dự báo sẽ tăng trung bình 15%/năm trong thời gian tới.

Với tiềm năng và lợi thế lớn như vậy, ngành dịch vụ mặt đất với các dịch vụ như: suất ăn hàng không, bán hàng miễn thuế, nhà hàng tại khu vực cách ly đều tăng trưởng mạnh nhờ lượng khách quốc tế tăng cao.

Theo một số chuyên gia về kinh tế, đây được xem là thời điểm ăn nên làm ra của ngành dịch vụ mặt đất sân bay. Vì thế, việc mang "miếng bánh" nhường lại cho các hãng hàng không tự phục vụ là điều khó được chấp nhận với các công ty chuyên phục vụ mặt đất.

Thực tế đã chứng minh, ngay sau khi Vietjet Air có đề xuất muốn xin làm phục vụ mặt đất, Công ty Cổ phần Phục vụ mặt đất Hà Nội (HGS) và Công ty Cổ phần Phục vụ mặt đất Sài Gòn (SAGS) đã cùng có báo cáo "kêu than" với Cục Hàng không. Hai công ty này cho rằng, nếu Vietjet được tự phục vụ mặt đất sẽ khiến doanh thu và lợi nhuận của họ bị sụt giảm dẫn đến cắt giảm 50% nhân sự.

Về vấn đề này, lãnh đạo Cục Hàng không cho rằng, việc Vietjet muốn tự chủ để tăng cường tính chuẩn xác giờ phục vụ hành khách là rất tốt. Tuy nhiên, Cục Hàng không còn phải căn cứ vào rất nhiều nội dung và quy định khác để xem xét. Việc này, Cục Hàng không đã báo cáo lên Bộ Giao thông Vận tải để xin ý kiến chứ không thể tự quyết được việc này.