Nguyên nhân của thực trạng này một phần do lối sống tiêu dùng nhanh, hướng đến sự tiện lợi đang tạo ra ngày càng nhiều rác thải khó phân huỷ; mặt khác sự phát triển của các cụm công nghiệp, xu thế đô thị hóa nhanh chóng và thói quen canh tác dựa vào chế phẩm hóa học đang gây ô nhiễm nghiêm trọng môi trường đất, nước, không khí ở khu vực nông thôn.

Theo thống kê các vùng có lượng rác thải sinh hoạt phát sinh lớn do dân cư tập trung đông là vùng Đồng bằng sông Hồng (23%), Bắc Trung bộ và Duyên hải miền Trung (25%), Đồng bằng sông Cửu Long (22%) và Đông Nam Bộ (15%). Bên cạnh đó, việc phân loại rác thải sinh hoạt nông thôn vẫn còn nhiều khó khăn và bất cập. Rác thải không được phân loại ngay tại nguồn cũng tạo khó khăn cho công tác thu gom và xử lý.

Hội viên phụ nữ tích cực hưởng ứng chiến dịch. Ảnh: M.Đ

Trước tầm quan trọng của vấn đề quản lý rác thải nông thôn trong bối cảnh cả nước thi đua xây dựng nông thôn mới, Chiến dịch “Làm cho thế giới sạch hơn” năm 2018 tiếp tục lấy chủ đề là “Quản lý rác thải vì môi trường nông thôn bền vững” góp phần nâng cao nhận thức và huy động sự tham gia của mỗi người dân và toàn xã hội vào công tác quản lý môi trường, đặc biệt là công tác quản lý chất thải tại khu vực nông thôn.
Trong những năm qua, Hội LHPN Việt Nam đã tích cực phối hợp với các cấp, các ngành, đoàn thể vận động, hỗ trợ phụ nữ tham gia bảo vệ môi trường. Nhiệm kỳ 2017 - 2022, các cấp Hội đều đăng ký các hoạt động cụ thể trong bảo vệ môi trường nhằm góp phần xây dựng nông thôn mới. Đặc biệt, từ năm 2010, Cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không 3 sạch” trong đó tiêu chí 3 sạch là sạch nhà, sạch bếp, sạch ngõ do Hội LHPN Việt Nam phát động đã góp phần hiệu quả trong việc bảo vệ môi trường và Chương trình Mục tiêu quốc gia Xây dựng Nông thôn mới.
Để hiện thực hóa chương trình này, các hội viên phụ nữ cần có hành động ngay hôm nay và tuyên truyền cho những người thân, bạn bè và cộng đồng cùng nhau bảo vệ môi trường bằng những hành động thiết thực, cụ thể: Vứt rác đúng nơi quy định; vệ sinh môi trường tập trung tại khu vực bãi biển, khu vực ven bờ, tại các khu dân cư, các khu vực công cộng, đường giao thông, bờ ruộng…; trong đó tập trung vào thu gom, thu hồi các sản phẩm nhựa thải bỏ, túi nilon khó phân hủy; tích cực phân loại rác ngay từ nguồn tại nơi ở, cơ quan, công sở, trường học, cơ sở sản xuất kinh doanh và các khu vực công cộng; thu gom xử lý chất thải, rác thải đặc biệt là thu gom, thu hồi các bao gói hóa chất bảo vệ thực vật sau sử dụng; tích cực tham gia giám sát các hoạt động có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao; tạo dư luận và lên án các hành động khai thác bừa bãi, phá hoại tài nguyên thiên nhiên… để cùng góp phần tạo nên sức mạnh to lớn bảo vệ môi trường xanh - sạch - đẹp.