(Ảnh minh họa)

1- Cộng sinh công nghiệp: mô hình tăng trưởng trong nền kinh tế tuần hoàn

Cộng sinh công nghiệp là một phương pháp sử dụng các vật liệu khan hiếm một cách hiệu quả và bền vững, đại diện cho một phương thức khiến các công ty giảm tác động đến môi trường và chi phí sản xuất.

Thông qua dự án “Hợp tác bền vững” do Port of Aalborg, Đại học Aalborg và cụm năng lượng House of Energy hỗ trợ, 25 công ty Đan Mạch đã trao đổi các sản phẩm dư thừa và còn sót lại như nước, năng lượng hoặc vật liệu.

Dự án được thiết kế nhằm cải thiện khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Đông Aalborg, bằng cách phát triển các mô hình kinh doanh xanh giúp cải thiện hiệu quả sử dụng năng lượng và tài nguyên, thông qua đó còn tạo điều kiện cho cộng sinh công nghiệp phát triển.

Các công ty tham gia vào “cộng sinh” sẽ được một loạt lợi ích. Ví dụ, việc trao đổi các nguồn tài nguyên dư thừa đã dẫn đến những lợi ích trực tiếp, chẳng hạn như giảm chi phí mua sắm vật liệu và quản lý chất thải. Ngoài ra, thu nhập được tăng thêm khi tạo ra sản phẩm thông qua trao đổi và sản phẩm mới, cũng như tạo ra thị trường và/hoặc nhóm khách hàng mới.

2- Hệ thống gửi và thu hồi đồ tái chế (như: lon và chai nước uống) của Đan Mạch

Vào năm 2021, Đan Mạch đạt tỷ lệ tái sử dụng bao bì dùng một lần là 93%, tái chế 1,9 tỷ lon và chai để tái sử dụng.

Điều này phần lớn là do Dansk Retursystem - hệ thống ký gửi và thu hồi của Đan Mạch - để tái chế lon và chai nước uống. Một hệ thống hoàn trả phổ biến, giúp bạn có thể nộp lại các hộp đựng đồ uống đã sử dụng tại các siêu thị và ki-ốt trên khắp Đan Mạch, trong khi nhận lại khoản đặt cọc dưới dạng tiền mặt.

Hệ thống ký gửi của Đan Mạch có thể được coi là nguồn cảm hứng để tăng tỷ lệ tái chế và hỗ trợ nền kinh tế tuần hoàn, đặc biệt là để đạt được mục tiêu của EU là thu gom 90% chai nhựa vào năm 2029.

(Ảnh minh họa)

3- Dự án nhà ở xã hội hình tròn đầu tiên của Đan Mạch

Với ngành công nghiệp xây dựng phải chịu trách nhiệm về một lượng lớn khí thải CO₂ toàn cầu (xấp xỉ 39% trong tổng số), nhu cầu về cách tiếp cận tuần hoàn đối với xây dựng và thiết kế là bắt buộc. Chỉ có một cách là tái chế hoặc tái sử dụng vật liệu xây dựng, bằng cách đó có thể tối đa hóa tuổi thọ và khả năng tái sử dụng của chúng.

Một ví dụ điển hình cho điều này là Ngôi nhà hình tròn (The Circle House), dự kiến sẽ hoàn thành ở phía bắc thành phố Aarhus của Đan Mạch vào năm 2023. Dự án Ngôi nhà hình tròn, do 3XN Architects đứng đầu, được thiết kế xanh cho công trình hình tròn ở Đan Mạch, với 90% vật liệu xây dựng của nó có thể được tháo dỡ và tái sử dụng hoặc bán lại mà không làm giảm giá trị.

Ngoài ra, bên cạnh việc sử dụng bê tông và xi măng làm vật liệu xây dựng chính, dự án xây dựng được thiết lập để giảm thiểu lượng khí thải CO₂ bằng cách sử dụng các vật liệu thay thế,

Sau khi hoàn thành, Nhà tròn sẽ là dự án nhà ở xã hội đầu tiên trên thế giới được xây dựng theo nguyên tắc tuần hoàn. Hy vọng rằng Ngôi nhà hình tròn sẽ tạo ra những bài học có giá trị về công năng phục vụ trong cuộc sống hàng ngày, cũng như cung cấp một cách giảm lượng khí thải carbon trong lĩnh vực xây dựng. Người ta ước tính rằng cách tiếp cận tuần hoàn đối với các tòa nhà sẽ giảm 38% lượng khí thải CO₂ từ các vật liệu được sử dụng trong môi trường xây dựng vào năm 2050. Ngoài ra, người ta ước tính rằng Đan Mạch có tiềm năng kinh tế trong việc thực hiện nền kinh tế tuần hoàn trong ngành xây dựng của mình lên tới khoảng 7,75 tỷ euro mỗi năm cho đến năm 2035.

4- Tái chế cỏ nhân tạo

Re-Match là công ty đầu tiên trên thế giới, sử dụng công nghệ tiên tiến - đã được cấp bằng sáng chế - để tách cỏ nhân tạo đã cũ thành các thành phần thô, sạch, sau đó có thể được tái sử dụng hoặc tái chế trong ngành công nghiệp cỏ nhân tạo hoặc trong các ngành công nghiệp khác. Re-Match có thể tách mọi phần của cỏ tổng hợp đã cũ thành hạt cao su, cát và sợi nhựa. Công nghệ này hiệu quả đến mức gần như 100% các thành phần có thể được tái sử dụng hoặc tái chế.

Mỗi sân cỏ nhân tạo được tái chế bởi Re-Match giúp tiết kiệm 400 tấn CO₂ so với thiêu đốt, tương đương với 1,4 triệu túi nhựa hoặc 250 tấn chất thải. Ngược lại, quy trình được sử dụng để tách cỏ nhân tạo thải ra ít hơn 20 tấn CO₂ trên mỗi sân.

5- Quy trình khép kín trong gói dịch vụ tái sử dụng

Ngày nay, các yêu cầu về tính bền vững trong bao bì được nâng lên từng bước trong chuỗi giá trị và người tiêu dùng đang ngày càng tìm kiếm những cách thức mới để giảm thiểu việc sử dụng và lãng phí bao bì. Một cách làm như vậy là cung cấp các mô hình tái sử dụng khép kín cho bao bì thực phẩm.

Là một trong những công ty hàng đầu của Châu Âu về thiết kế và sản xuất các giải pháp đóng gói khép kín trong ngành thực phẩm, Plus Pack đã hợp tác với Circqle, một công ty mới thành lập đang cung cấp gói dịch vụ, để phát triển mô hình tái sử dụng khép kín cho bao bì thực phẩm.

Các đối tác đang tập trung vào việc phát triển một hệ thống độc đáo và các giải pháp kỹ thuật số để xử lý bao bì trong một vòng khép kín,

Gói dịch vụ tái sử dụng cung cấp một mô hình tiêu thụ tuần hoàn mới, giúp giảm bao bì và chất thải, do đó có khả năng giảm lượng khí thải CO₂ tới 60% khi so sánh với bao bì sử dụng một lần./.

6- Tiềm năng trong việc sản xuất tinh bột từ khoai tây

Hợp tác xã chế biến khoai tây KMC (Đan Mạch), là nơi đang sản xuất nhiều loại nguyên liệu tinh bột từ khoai tây cho ngành công nghiệp thực phẩm, đã đi tiên phong trong việc gia tăng giá trị cho các phụ phẩm của nó. KMC có trụ sở chính ở trung tâm Jutland và điều hành một số địa điểm sản xuất ở Đan Mạch, trong chu trình khép kín giữa nhà cung cấp và chủ sở hữu, những người trồng khoai tây. Kể từ khi giới thiệu protein thức ăn từ khoai tây cho ngành nông nghiệp vào những năm 1980, KMC đã cải tiến và tinh chế phụ phẩm trong quá trình sản xuất tinh bột khoai tây.

Năm 2005, KMC bắt đầu chuyển đổi các sợi khoai tây còn sót lại thành một loại phụ gia thực phẩm giàu protein có giá trị cho ngành công nghiệp thực phẩm. Việc tách và tinh chế các phụ phẩm từ sản xuất tinh bột khoai tây giúp tối đa hóa sản lượng của mỗi củ khoai tây, đồng thời mang lại lợi ích kinh tế cao cho người trồng khoai tây, trong khi việc sử dụng sợi khoai tây cho phép ngành công nghiệp thực phẩm tăng giá trị dinh dưỡng của sản phẩm một cách hiệu quả.

7- Tái chế vật liệu cách nhiệt đã qua sử dụng, đồ sứ, thiết bị vệ sinh bỏ đi thành vật liệu cách nhiệt mới

Với hơn 30% chất thải của Đan Mạch đến từ hoạt động xây dựng, thì việc tái chế các vật liệu xây dựng đã qua sử dụng đã trở thành một trong những lĩnh vực được nhiều chú trọng. Do đó, các phương pháp xử lý truyền thống như mang các chất thải là vật liệu cách nhiệt đến các bãi chôn lấp, nghiền nát đồ sứ và thiết bị vệ sinh để làm đường đi, thì đang được thay thế bằng một phương pháp mới, xanh hơn do sự kết hợp của 3 công ty Đan Mạch cùng phát triển.

Rác thải xây dựng từ các trung tâm tái chế của Đan Mạch được chuyển đến RGS90, một công ty chuyên xử lý, phân loại, loại bỏ và tái chế các sản phẩm phế thải. Ở đây, tất cả các vật phẩm không mong muốn sẽ được loại bỏ. Có thể tái chế tấm cách nhiệt ROCKWOOL và tấm cách âm ROCKFON sau khi được tách bỏ lớp cách nhiệt không thể tái chế và được nghiền nát thành hạt. Đồ sứ và thiết bị vệ sinh được nghiền nát trước khi đem chuyển đến cơ sở sản xuất ROCKWOOL, nơi chúng được sử dụng để sản xuất mới, vật liệu cách nhiệt có thể tái chế.

8- Một con thiên nga thành hình

Với ngành xây dựng chịu trách nhiệm cho khoảng một nửa tổng lượng khai thác tài nguyên trên quy mô toàn cầu, nhu cầu chuyển đổi tòa nhà thành một tòa nhà hoạt động theo các nguyên tắc kinh tế tuần hoàn là cấp thiết.

Có thể tìm thấy một ví dụ điển hình về cách tiếp cận khả thi ở Gladsaxe Đan Mạch, nơi công ty kiến trúc Lendager phụ trách xây dựng nhà trẻ “Thiên nga”. Lấy tên giống như một con thiên nga đang bay, nhà trẻ được xây dựng trên nền của một ngôi trường cũ, và được tái sử dụng các vật liệu như gạch, ngói lợp, xà gồ gỗ, giá để xe đạp bằng thép, bê tông, đèn và thậm chí cả đồng hồ cũ của trường. Tất cả những điều đó làm giảm đáng kể lượng chất thải của tòa nhà và lượng khí thải CO2 của nó.

Trung tâm chăm sóc trẻ em Swan là tòa nhà đầu tiên được xây dựng theo nguyên tắc tuần hoàn và đã được trao Nhãn xanh Swan của Bắc Âu (the Nordic Swan EcoLabel), giải thưởng cho các tòa nhà giảm thiểu tác động môi trường và thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn.

Dự án kết hợp phá dỡ và xây dựng đã tạo ra những kiến thức, hiểu biết và kinh nghiệm mới có giá trị về thiết kế và xây dựng theo cách tuần hoàn.

9- Tái sử dụng gạch cũ để xây dựng một tương lai xanh hơn

Động lực đằng sau việc thành lập công ty “Gamle Mursten” (“Những viên gạch cũ”) là mong muốn ngăn chặn việc lãng phí tài nguyên gạch tự nhiên. Kể từ khi thành lập, “Gamle Mursten” đã mở rộng rất nhiều và hiện là một công ty sản xuất công nghệ sạch quy mô lớn với công nghệ làm sạch đã được cấp bằng sáng chế, đảm bảo rằng rác thải xây dựng có thể được tái sử dụng mà không cần sử dụng bất kỳ hóa chất nào.

Những viên gạch cũ được thu gom, làm sạch bằng công nghệ rung, kiểm tra thủ công từng viên một và cuối cùng được xếp chồng lên nhau bằng robot trước khi vận chuyển đến địa điểm mới. Tiết kiệm hơn 95% năng lượng dùng để sản xuất gạch mới, phương pháp tái sử dụng gạch cũ này là một ví dụ về nền kinh tế tuần hoàn hoàn hảo trong việc truyền tài nguyên của thế hệ này sang thế hệ mới. Bằng cách áp dụng phương pháp của mình cho 2.000 viên gạch, “Gamle Mursten” cũng ngăn chặn việc phát thải một tấn CO₂. Realdania Byg và 3XN Architects đã sử dụng 300.000 viên gạch cũ làm khách sạn Castle of Hindsgavl (xem hình), tiết kiệm cho môi trường 150 tấn CO₂.

Xem video - Tại đây

10: Tối ưu hóa phụ phẩm

Danish Crown, một trong những nhà sản xuất thịt lợn lớn nhất thế giới, được chung sở hữu của những người nông dân Đan Mạch, những người vừa là nhà cung cấp vừa là chủ sở hữu. Sản xuất và khả năng tối ưu hóa các phụ phẩm được nhìn thấy trong chuỗi giá trị từ cấp độ trang trại đến lò giết mổ. Chuỗi giá trị thì không mạnh hơn so với liên kết yếu, nhưng kết quả của ngày hôm nay, là Danish Crown đang đại diện cho một trong những nhà sản xuất thịt hiệu quả nhất trên thế giới. Bí quyết đằng sau, đó là Danish Crown không chỉ tập trung vào sản xuất thịt mà còn sản xuất và tái chế các sản phẩm khác, như: năng lượng bền vững, nhiên liệu, thức ăn chăn nuôi, chất dinh dưỡng và nguyên liệu đầu vào cho ngành dược phẩm.

Hiệu quả tài nguyên là một phần quan trọng của DNA. Các khoản đầu tư vào chuỗi giá trị, chẳng hạn như nhân giống động vật, chuồng mang lại hiệu quả mới, tối ưu hóa thức ăn, tái chế chất dinh dưỡng, cũng như cải thiện hiệu quả sử dụng năng lượng và nước, logistics và sử dụng các phụ phẩm, tất cả được liên kết với nhau. Họ tạo ra những kiến thức có giá trị và chia sẻ nó thông qua chuỗi giá trị, mang lại lợi ích cuối cùng cho chủ sở hữu. Dựa trên triết lý này, Danish Crown đã chứng minh rằng họ sản xuất nhiều hơn với ít chi phí hơn, tạo ra nhiều giá trị hơn cho khách hàng, nhà cung cấp, chủ sở hữu cũng như xã hội nói chung, khí hậu và môi trường. Do đó, các nguyên tắc của nền kinh tế tuần hoàn không có gì mới đối với Danish Crown./.